InfoHub Logo

Qajekeńniń úrim-butaǵyn aıtpastan buryn, jubaılary jóninde azdap áńgimelesek. 1909 jyly Qajekeń Nadejda Chepkovskaıaǵa úılenedi, 1925 jyly Tynybaıdyń qyzy Yrystyǵa, 1938 jyly Múnáıimǵa, 1946 jyly Aıshagúlge... Meniń jaqsy biletinim — «Sıbkraı» óńirindegi jubaılary, juraǵattary. Birinshi nekelesi N.Chepkovskaıa — 16 jasynda attyń qulaǵynda oınaǵan sırk ártisi.

— Ombyǵa kelgennen soń uzamaı meni meshitke aparyp, Hasen degen moldaǵa nekemizdi qıdyrdy. Sol kúnnen bastap men Qajymuqannyń zaıyby Bátıma atandym. Osynyń ózin áli kúnge meniń basyma Qajymuqannan qonǵan zor qasıet dep sanaımyn, — deıdi Nadejda.

Osy Bátıma apaıdan 1910 jyly Halıolla týady. Áke-sheshesi Halıollany 16 jasqa tolar-tolmasta Shápen esimdi qyzben otaýlastyryp, bólek shańyraq qylady. Biz sol elde turǵan jyldary Halıolla irgeli otbasy-tyn, «Jańa jol» kolhozynyń tóraǵasy edi. Halıollanyń jeti balasy boldy. Eń úlkeni — Shabdan 1927 jyly týǵan. Menimen qurdas, Ekiaǵash orta mektebinde birge oqydyq. Uzyn boıly, palýan atasyna tartqan. Halıolladan taraǵandar — Farıda, Rázıa, Janaıdar, Eltaı, Qulymbet, bireýiniń atyn umyttym.

El aıtyp júrgendeı, eki nemeresiniń atyn Qajekeńniń ózi azan shaqyrtyp qoıǵan. Sol ýaqyttarda Qazaqstandy Eltaı Ernazarov, Uzaqbaı Qulymbetov degen kisiler basqarypty. Yrymdap, biriniń esimin — Eltaı, ekinshisin Qulymbet qoıady. Qudaıǵa shúkir, Qajekeń Bátımadan týǵan jalǵyz Halıolladan jeti nemere súıdi. Olardan taraǵan shóberelerin sanamaı-aq qoıaıyq.

Omby óńirinde «jilik syndyrý» degen dástúr bar. Jylqynyń toqpan jiligin qaq bólý qajet. Elge bir barǵanda jiitter tamaqtan keıin qoldaryna oramal orap, sol dástúrge kiristi. Kóbisiniń shamasy keler emes. Bir kezde shymyr deneli jigit sart etkizip, qaq bóldi. Otyrǵandar:

— Áı, bu qaısysy? — desip jatyr.

— Halıollanyń balasy, pálenshe (atyn umytyppyn), — degende, aqsaqaldar:

— Halıollasy ne, marqum Muqańnyń árýaǵy ǵoı oǵan kúsh berip turǵan. Aınalaıyn, órkeniń óssin! — dep batalaryn berdi.

Bátıma apaı aq jarqyn, baısaldy jan edi. Kezdesken kisimen shúıirkelese ketetin. Islam dinine kirip, Bátıma atalýynyń ózi jaı adam emestigin ańǵartady. Árıne, buǵan sebepker Qajekeń ekeni belgili. Bátıma apaı qazaqsha jaqsy sóıleıtin. Qajymuqan 1925 jyly Yrystyǵa úılendi, úlken shesheı ókpeledi, biraq alysqa ketpedi. Ózderi balalar úıinen asyrap alǵan balasy Ǵabdollanyń qolyna baryp, Halıollanyń qyzy, óziniń nemeresi Rázıany baýyryna basyp aldy. Oqytyp, tárbıelep, Hamza Sársenov degen qazaq jigitine qo- syp, solardyń qolynda 1966 jyly dúnıe saldy.

---