Jylqy sharýashylyǵy jáne onyń negizgi salalary
Sabaqtyń taqyryby: Jylqy sharýashylyǵy jáne onyń negizgi salalary.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Jylqy sharýashylyǵy jáne onyń negizgi salalary men qasıetterin ataýlarymen tanysý.
Damytýshylyq: Jylqy boıyndaǵy qadir - qasıetin túsindire otyryp, oqýshylardy izdenpazdylyq jáne tapqyrlyq qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń alǵan bilimin is júzinde qoldanýǵa, jan - jaqty izdenýge, talaptanýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, jekeleı toppen jumys
Sabaqtyń kórnekiligi: Slaıdtar, tirek - syzbalar, sýretter
Sabaq tehnologıasy: V. F. Shatalovtyń tirek - syzba ádisi boıynsha oqytý.
Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý bólimi
İİ. Maqsat qoıý kezeńi.
İİİ. Jańa taqyrypty túsindirý
Oı qozǵaý.
Jylqy - sútqorektiler klasy taqtuıaqtylar otrádynyń ókili. /tirek – syzbalar arqyly túsindirý.
Qymyz - Bıe sútinen jasalatyn asa qundy, emdik taǵam
Ýyz qymyz - bıeni alǵash baılaǵandaǵy jańa ashytylatyn qymyz
Bal qymyz - súr qaza qosyp ábden óltirilip pisilgen, baby kelgen qymyz
Taı qymyz - bir kún saqtalǵan qymyz
Dónen qymyz - úsh tún saqtalǵan sapaly qymyz
Sary qymyz - shóp býyny qatyp, kúzde saýylǵan bıeniń dámdi, qýatty, shıpaly qymyzy
Besti qymyz - tórt kún saqtalǵan sapaly qymyz
Qysyrdyń qymyzy - qysta qulynsyz saýylatyn bıeniń dámdi, qýatty, shıpaly qymyzy.
Túnemel qymyz - kóp turǵan nemese ústine saýmal qosylǵan sapasy tómen qymyz
Saýmal – bıe súti
Jasy Jynysy Erkek Urǵashy
Jańa týǵan tól Qulyn
Erkeletip ataýy Qulynshaq
Merziminen erte týǵany Marqa qulyn
Merziminen kesh týǵany Kenje qulyn
6 aıdan 1jasqa deıingi Jabaǵy
1jastan 2jasqa deıingi Baıtal
2 jastan 3 jasqa deıingi Taı Qunajyn
3 jastanı 4jasqa deıingi Qunan Dónejin, Baıtal
4 jastan 5 jasqa deıingi Dónen Bıe
6 jastan 8 jasqa deıingi At aıǵyr, Besti Dónen
9 jastan 11 jasqa deıingi Qartań
11 jastan 14 jasqa deıingi Kártamys
15 jastan 18 jasqa deıingi Kári
18 jastan 20 jasqa deıingi Laqsa, Jasaǵan
20 jastan 22 jasqa deıingi Jasamys
«Alaman báıge» oıyny
/Alaman báıgege oıynynyń sharty sýret arqyly túsindiriledi./
Synypqa suraqtar beriledi.
1. At qulaǵynda oınaıtyn qara kúshtiń ıelerin qalaı ataıdy?
/shabandoz, atker, saıypqyran, atshabar bala/
2. Attyń synyn qyry men syryn biletin adamdy qalaı ataıdy?
/At synshysy, atbegi, bapker/
3. Erdiń qandaı túrleri bar?
/Aǵash er, kúmis er, qulandy er, oıma er, altynmen aptalǵan er, kúmispen kúptelgen er/
4. Jylqynyń jasyna baılanysty ataýlar qalaı atalady?
/Qulyn, jabaǵy, taı, qunan, dónen, besti at, besti bıe/
5. Qoıan qulaqty
Jylqy tuıaqty
Surǵylt tústi
Kónbis, kúshti /Esek/
6. Attan bıik, qoıdan alasa /Er/
7. Alty aıaqty tórt kózdi,
Eki aýyzdy bir sózdi
Yntymaqpen elkezdi. /Atqa mingen adam/
Shyǵarmashylyq jumys
1 - top
/Óleń joldary arqyly tolyqtyrý/
Arýdan asqan jan bar ma,
Jylqydan.............../asqan mal bar ma?/
................................. súti sary bal
................................. asqan dám bar ma?
Jelide qulyn jýsasa,
Sáni keler uıqynyń,
Jylqy qoldan............../toıǵan soń/
Qyzyǵy keter kúlkiniń
2 - top
Sýretter arqyly jylqyny óleń joldary arqyly sýretteý.
Jigittiń kórki jylqyda
Jylqy etinen jasalatyn taǵam attaryn jazyńyzdar
Siz bilesiz be?
*Jylqynyń eti men qymyzynyń emdik qasıetteri bárine belgili. Al onyń ózge de ónimderimen ertede qazaq halqy túrli aýrýlardy emdep kelgen.
*Qatty sýyq tıip, belinen shoıyrylǵan adamdy jylqynyń terisine oraǵan. Nemese onyń tezegimen, kóńimen de emdelgen. Jazdykúni naýqastyń basynan ózge denesin túgel jylqynyń kóńine kómip tastaıdy. Qyzǵan kóńniń ishinde naýqas 1, 5 - 2, 5 saǵatqa deıin jatýy kerek. Sonda ol denedegi barlyq sýyqty tartyp alatyn kórinedi.
*Jylqy qylynyń beriktiligimen qosa, emdik qasıeti de bar eken. Qyldy jaǵyp, kúlin aýzy ýylǵan balanyń aýyzyna, adamnyń kúıgen jerine sepse, kúıiktiń oryny tez jazylady.
*Denege qotyr shyqsa, jańa saýǵan bıeniń sútine shomylý kerek. Qotyrdy ketirgenimen qosa, terini jaqsy qorektendiredi. Al shash túse bastasa, qymyzben jýsa paıdaly.
*Attyń júrek maıyn qyzdyryp, asqazan qyjylyna ishken. Onymen qosa, ókpesi aýyrǵan adam ol maıdy shıkileı jegen.
*Jaryqty /gryja/ qatty qyzdyrylǵan jylqy maıyn jaǵyp emdegen. Sondaı - aq úsigen adamnyń dene múshelerine jylqy maıyn /qyzdyrylmaǵan/ jaqsa, tez jazylady eken.
Qorytyndylaý:
Sabaqty óleń joldary arqyly aıaqtaý.
Atqa min qazaq!
At ústinde týyp qazaq sábıge,
At ústinde aıtylady áldıi,
Jerge táı - taı baspas úshin sol bóbek.
Atqa shaýyp alýdy oılaıdy báıgeni!
Apyl - tapyl baspas buryn aldymen
Atqa minip úırenedi jáı kúni.
Atsyz qazaqtyń aýasy da, dalasy,
Atsyz bir kún tura almaıdy balasy.
At bıikke shyǵaratyn aspandaı,
Onsyz - onyń ashylmaıdy aıasy.
Qaıǵysyn da qýanyshyn bólisken
At - kóziniń beıne aǵy men qarasy
Kisinese – tildeskendeı ıesimen
Attyń artyq syqyldy baǵasy.
Úıge tapsyrma: Jylqy sharýashylyǵy. Jylqy týraly ańyz - áńgime daıyndaý
Baǵalaý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Jylqy sharýashylyǵy jáne onyń negizgi salalary men qasıetterin ataýlarymen tanysý.
Damytýshylyq: Jylqy boıyndaǵy qadir - qasıetin túsindire otyryp, oqýshylardy izdenpazdylyq jáne tapqyrlyq qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń alǵan bilimin is júzinde qoldanýǵa, jan - jaqty izdenýge, talaptanýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, jekeleı toppen jumys
Sabaqtyń kórnekiligi: Slaıdtar, tirek - syzbalar, sýretter
Sabaq tehnologıasy: V. F. Shatalovtyń tirek - syzba ádisi boıynsha oqytý.
Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý bólimi
İİ. Maqsat qoıý kezeńi.
İİİ. Jańa taqyrypty túsindirý
Oı qozǵaý.
Jylqy - sútqorektiler klasy taqtuıaqtylar otrádynyń ókili. /tirek – syzbalar arqyly túsindirý.
Qymyz - Bıe sútinen jasalatyn asa qundy, emdik taǵam
Ýyz qymyz - bıeni alǵash baılaǵandaǵy jańa ashytylatyn qymyz
Bal qymyz - súr qaza qosyp ábden óltirilip pisilgen, baby kelgen qymyz
Taı qymyz - bir kún saqtalǵan qymyz
Dónen qymyz - úsh tún saqtalǵan sapaly qymyz
Sary qymyz - shóp býyny qatyp, kúzde saýylǵan bıeniń dámdi, qýatty, shıpaly qymyzy
Besti qymyz - tórt kún saqtalǵan sapaly qymyz
Qysyrdyń qymyzy - qysta qulynsyz saýylatyn bıeniń dámdi, qýatty, shıpaly qymyzy.
Túnemel qymyz - kóp turǵan nemese ústine saýmal qosylǵan sapasy tómen qymyz
Saýmal – bıe súti
Jasy Jynysy Erkek Urǵashy
Jańa týǵan tól Qulyn
Erkeletip ataýy Qulynshaq
Merziminen erte týǵany Marqa qulyn
Merziminen kesh týǵany Kenje qulyn
6 aıdan 1jasqa deıingi Jabaǵy
1jastan 2jasqa deıingi Baıtal
2 jastan 3 jasqa deıingi Taı Qunajyn
3 jastanı 4jasqa deıingi Qunan Dónejin, Baıtal
4 jastan 5 jasqa deıingi Dónen Bıe
6 jastan 8 jasqa deıingi At aıǵyr, Besti Dónen
9 jastan 11 jasqa deıingi Qartań
11 jastan 14 jasqa deıingi Kártamys
15 jastan 18 jasqa deıingi Kári
18 jastan 20 jasqa deıingi Laqsa, Jasaǵan
20 jastan 22 jasqa deıingi Jasamys
«Alaman báıge» oıyny
/Alaman báıgege oıynynyń sharty sýret arqyly túsindiriledi./
Synypqa suraqtar beriledi.
1. At qulaǵynda oınaıtyn qara kúshtiń ıelerin qalaı ataıdy?
/shabandoz, atker, saıypqyran, atshabar bala/
2. Attyń synyn qyry men syryn biletin adamdy qalaı ataıdy?
/At synshysy, atbegi, bapker/
3. Erdiń qandaı túrleri bar?
/Aǵash er, kúmis er, qulandy er, oıma er, altynmen aptalǵan er, kúmispen kúptelgen er/
4. Jylqynyń jasyna baılanysty ataýlar qalaı atalady?
/Qulyn, jabaǵy, taı, qunan, dónen, besti at, besti bıe/
5. Qoıan qulaqty
Jylqy tuıaqty
Surǵylt tústi
Kónbis, kúshti /Esek/
6. Attan bıik, qoıdan alasa /Er/
7. Alty aıaqty tórt kózdi,
Eki aýyzdy bir sózdi
Yntymaqpen elkezdi. /Atqa mingen adam/
Shyǵarmashylyq jumys
1 - top
/Óleń joldary arqyly tolyqtyrý/
Arýdan asqan jan bar ma,
Jylqydan.............../asqan mal bar ma?/
................................. súti sary bal
................................. asqan dám bar ma?
Jelide qulyn jýsasa,
Sáni keler uıqynyń,
Jylqy qoldan............../toıǵan soń/
Qyzyǵy keter kúlkiniń
2 - top
Sýretter arqyly jylqyny óleń joldary arqyly sýretteý.
Jigittiń kórki jylqyda
Jylqy etinen jasalatyn taǵam attaryn jazyńyzdar
Siz bilesiz be?
*Jylqynyń eti men qymyzynyń emdik qasıetteri bárine belgili. Al onyń ózge de ónimderimen ertede qazaq halqy túrli aýrýlardy emdep kelgen.
*Qatty sýyq tıip, belinen shoıyrylǵan adamdy jylqynyń terisine oraǵan. Nemese onyń tezegimen, kóńimen de emdelgen. Jazdykúni naýqastyń basynan ózge denesin túgel jylqynyń kóńine kómip tastaıdy. Qyzǵan kóńniń ishinde naýqas 1, 5 - 2, 5 saǵatqa deıin jatýy kerek. Sonda ol denedegi barlyq sýyqty tartyp alatyn kórinedi.
*Jylqy qylynyń beriktiligimen qosa, emdik qasıeti de bar eken. Qyldy jaǵyp, kúlin aýzy ýylǵan balanyń aýyzyna, adamnyń kúıgen jerine sepse, kúıiktiń oryny tez jazylady.
*Denege qotyr shyqsa, jańa saýǵan bıeniń sútine shomylý kerek. Qotyrdy ketirgenimen qosa, terini jaqsy qorektendiredi. Al shash túse bastasa, qymyzben jýsa paıdaly.
*Attyń júrek maıyn qyzdyryp, asqazan qyjylyna ishken. Onymen qosa, ókpesi aýyrǵan adam ol maıdy shıkileı jegen.
*Jaryqty /gryja/ qatty qyzdyrylǵan jylqy maıyn jaǵyp emdegen. Sondaı - aq úsigen adamnyń dene múshelerine jylqy maıyn /qyzdyrylmaǵan/ jaqsa, tez jazylady eken.
Qorytyndylaý:
Sabaqty óleń joldary arqyly aıaqtaý.
Atqa min qazaq!
At ústinde týyp qazaq sábıge,
At ústinde aıtylady áldıi,
Jerge táı - taı baspas úshin sol bóbek.
Atqa shaýyp alýdy oılaıdy báıgeni!
Apyl - tapyl baspas buryn aldymen
Atqa minip úırenedi jáı kúni.
Atsyz qazaqtyń aýasy da, dalasy,
Atsyz bir kún tura almaıdy balasy.
At bıikke shyǵaratyn aspandaı,
Onsyz - onyń ashylmaıdy aıasy.
Qaıǵysyn da qýanyshyn bólisken
At - kóziniń beıne aǵy men qarasy
Kisinese – tildeskendeı ıesimen
Attyń artyq syqyldy baǵasy.
Úıge tapsyrma: Jylqy sharýashylyǵy. Jylqy týraly ańyz - áńgime daıyndaý
Baǵalaý
You Might Also Like
