InfoHub Logo

Dintaný jáne mádenıettaný kafedrasy
«Dintaný» mamandyǵynyń
4 kýrs stýdenti Kýtlymýratova J.M
Jetekshi aǵa oqytýshy Týngatova.Ý.A

www.kaznu.kz

Qazaqstandaǵy bilim berý salasynda táýelsizdikten keıin qarqyn alǵan úrdisterdiń biri dintaný mamandaryn daıarlaý bolyp tabylady. Elimizdegi dintaný mamandary bakalavrıat, magıstratýra jáne doktorantýra deńgeılerinde daıarlanady.

Dintanýlyq bilim tarıhy 1992 jyly alǵash ret Q.A.Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetinde «Din jáne erkin oılaý» mamandyǵynyń ashylýynan bastaý alady. Qazir dintaný bakalavrlaryn elimizdegi L.N Gýmılev atyndaǵy Eýrazıa Ulttyq ýnıversıtetiniń Dintaný kafedrasy, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń Fılosofıa ǵylymdary jáne dintaný kafedrasy, E.A.Býketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetiniń Fılosofıa jáne mádenıet teorıasy kafedrasy, «Nur-Múbarak» mysyr ıslam mádenıeti ýnıversıtetiniń Dintaný kafedrasy, Q.A.Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq qazaq-túrik ýnıversıtetiniń Dintaný jáne teologıa kafedrasy, Shet tilder jáne iskerlik karera ýnıversıtetiniń dintaný fakúlteti daıarlaıdy.

Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetinen ózge atalǵan oqý oryndarynda dintaný mamandyǵy boıynsha magıstratýra ashylǵan. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti men «Nur» Qazaq-egıpet ıslam ýnıversıteti dintaný mamandyǵy boıynsha PhD doktorlaryn daıarlaıdy.

QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligi tarapynan «dintaný» mamandyǵyna jyl saıyn 65 memlekettik grant bólinip kelgen bolatyn. 2013-2014 oqý jylynan bastap, oqý granty 77-ge kóbeıtildi. Jekelegen oqý oryndary óz granttary arqyly dintanýshylardyń belgili bir bóliginiń aqysyz bilim alýyn qamtamasyz etýde. Dintaný pániniń oqytylý aıasyn keńeıtý elimizdegi qazirgi dinı ahýal jáne konfesıalyq keńistiktiń alýan túrliligi jaǵdaıynda da óte mańyzdy. Orta mektepte dintaný baǵytynda júıeli ári sapaly bilimniń berilýi bolashaqta elimizdiń ishki turaqtylyǵyna septigin tıgizetini sózsiz. Sondyqtan atalǵan pánniń saǵat sanyn kóbeıtý máselesine múmkindiginshe tereńirek mańyz bergen jón.

Sonymen qatar «Dintaný negizderi» pániniń baǵdarlamasy qazirgi zamanaýı ahýal turǵysynan birshama jetildirýdi qajet etetini belgili. Elimizde 2009 jyldan bastap Túrkistan qalasyndaǵy Qoja Ahmet Iasaýı atyndaǵy ýnıversıtette «teologıa» mamandyǵy boıynsha dinı jáne dintanýlyq salalardy astastyrǵan joǵary bilim berile bastady. Bul mamandyqtyń ereksheligi – dindi tek syrttaı taldaý, baǵalaý, paıymdaý arqyly taný jáne tanytýmen shektelmeı, dinderdiń ishki bolmysyn zerdeleı oqytatyn kýrstardyń úles salmaǵy basym bolýynda. Din ustanýshynyń sana-seziminiń dınamıkasyn zertteıtin, túsindiretin pánder taǵylymyn tájirıbemen ushtastyrýǵa, dintaný ǵylymyn óz kezeginde ekinshi bir shetin kózqaras bolyp tabylatyn ateızm ustanymdarymen birjaqty qarýlandyrýdan saq bolýǵa múmkindik beretin atalǵan mamandyqtyń elimizdiń dinı jáne dintanýlyq bilim júıesinde ózindik orny bolary sózsiz.

«Islamtaný» mamandyǵynyń derbes qalyptasýy Qazaqstandaǵy dinı jáne dintanýlyq bilimniń ózindik ereksheligi bolyp tabylady. Atalǵan mamandyq «Nur-Múbarak» mysyr ıslam mádenıeti ýnıversıtetiniń Islamtaný kafedrasy bazasynda daıarlanady. Islamtaný mamandyǵynyń derbes oqý standarty bar, ol ıslamtanýshy mamandardy, ıslam din qyzmetkerlerin, ǵylymı kadrlardy daıarlaýǵa baǵyttalǵan. Bul mamandyq boıynsha bakalavrıat, magıstratýra jáne doktorantýra deńgeılerinde bilim beriledi.

Qoryta kelgende, qazirgi Qazaqstandaǵy dintanýlyq bilim ózindik bazaǵa, tıisti bilim úderisi qujattaryna, qalyptasqan tájirıbege ıe, halyqaralyq ǵylymı jáne bilimdik baılanystardy jandandyrýǵa ózindik úles qosyp otyrǵan qoǵam ómirindegi mańyzy joǵary bilim berý salasy bolyp tabylady. Ózge de bilim salalary sekildi dintanýlyq bilim ýaqyt talabyna saı baǵyttylyǵy jóninen birizdilendirilip, mazmuny turǵysynan baıytylyp otyrýǵa tıis. Dintanýlyq bilimniń dınamıkalylyǵyn arttyrý, qasań kózqarastardan aryltý, tájirıbelik kýrstar sanyn kóbeıtý sharalaryn júzege asyrý nátıjeli bolmaq.

---