InfoHub Logo

Taraz qazasy,
№10 mekteptiń tarıh muǵalimi
Aqjigitqyzy Aısha

Sabaqtyń taqyryby: Kenesary handyǵy.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa Kenesary hannyń qoǵamdyq - saıası ómiri men Kenesary qurǵan handyqtyń tarıhı mańyzyn túsindirý.
Sabaqtyń mindetteri:
- Qazaq handyǵynyń eń sońǵy hany Kenesary Qasymulynyń qurǵan handyǵynyń qurylý tarıhyn, patsha ókimetine qarsy baǵyttalǵan saıasatymen tanystyrý.
- Oqýshylardyń osy sabaqqa degen belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyryp, oılaý, sóıleý, tanymdyq izdempazdyq qasıetterin, este saqtaý qabiletterin damytý.
-«Batyrlar erligi urpaqqa úlgi» dep óz eliniń batyrlary sıaqty elin qorǵaýǵa Otanyn qurmetteýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Qoldanatyn ádister: STO tehnologıasy, «sıqyrly sheńber», «bıopoema», toptastyrý.
Kórnekiligi: Q. R. karta, slaıd, plakattar.
Pánaralyq baılanys: geografıa, qazaq ádebıeti, matematıka.

Sabaqtyń barysy:
I Uıymdastyrý kezeńi:
- Oqýshylarmen amandasý;
- Oqýshylardy túgendeý;
- Sabaqqa zeıinin aýdarý;
Súıetin ár ýaqytta Kene aǵasyn,
Keneniń keń peıishteı Saryarqasyn.
Ol súıgen týǵan, ósken jurtyn,
Sol úshin jarqyldatqan kók naızasyn - osy óleń jolymen búgingi sabaǵymyzdy bastaımyz.

II Úı tapsyrmasyn suraý:
1837 - 1847 jyldaryndaǵy Kenesary Qasymuly bastaǵan ult - azattyq qozǵalys.
4 - topqa berilgen tapsyrmalarǵa baılanysty oqýshylar jaýap beredi.
1 - tapsyrma.
1. Kóterilistiń sebepteri men maqsaty.
2. Kóterilistiń qozǵaýshy kúshteri men barysy.
3. Kóterilistiń jeńilý sebepteri men nátıjesi.
4. Kóterilistiń tarıhı mańyzy.
2 - tapsyrma.
Matematıkalyq esepter. 4 - topqa esepter beriledi.

Esepterdi sheshý, esepterdiń jaýaptary arqyly kartamen jumys júrgizemiz. Kenesary Qasymuly bastaǵan ult - azattyq kóterilistiń qamtıtyn aýmaǵyn keskin kartaǵa túsiremiz.

III Úı tapsyrmasyn qorytyndylaý:
Muǵalim: 1837 - 1847 jyldar aralyǵynda oryn alǵan bul kóterilistiń tarıhı mańyzy zor. Qazaqstan jerin qamtyǵan asa iri otarshyldyqqa qarsy baǵyttalǵan azattyq kóterilis. Kóterilis jeńilip qalǵanyna qaramastan, qazaq halqynyń bostandyq súıgish rýhyn kóterip, ǵasyrlar boıy qalyptasqan táýelsizdik úshin kúres jolyna jumyldyra bildi. Halyq óziniń erjúrek azamattaryn shabytpen jyrǵa qosyp maqtanysh etip ańyzǵa aınaldyrdy. Kenesary Qasymulynyń ómiri men qyzmeti bolashaq urpaqqa óshpes ónege.
«Týǵan jerdi súıý paryz, súıý úshin tarıhyn bilý paryz» degendeı búgingi ashyq sabaǵymyzdyń taqyryby «Kenesary handyǵy».

IV Jańa sabaq.
Kenesary Qasymuly Shyńǵyshannyń 27 urpaǵy, Abylaı hannyń nemeresi, ákesi Qasym. 1802 jyly Kókshetaý óńirinde dúnıege kelgen. Qazaq handyǵynyń eń sońǵy hany. 1841 jyly Kenesary Qasymuly úsh júzdiń basyn qosyp han saılandy. Patsha ókimetine qarsy, táýelsiz Kenesary handyǵy 1847 jylǵa deıin ómir súrgen. Kenesary handyǵyn «sıqyrly sheńberge» salamyz.

Berilgen tapsyrma boıynsha 4 - qımadan sheńber uıymdastyrylady. Ár bir toptan bir oqýshy óz jumystaryn qorǵaıdy. Osy sheńberdeı barlyq qazaq rýlary bir shańyraqqa jınalyp táýelsiz memlekettiń negizin qalaǵandaı boldy.

V Sabaqty bekitý: «Bıopoema» Kenesary handyǵyndaǵy bedeldi, batyr sultandardyń bıopoemasyn oqýshylar izdempazdyq jumystar arqyly plakattardy toltyrady.
Bıopoema
1. Aty - jóni, aıqyndaıtyn belgileri....
2. Ony ereksheleıtin 3 qasıeti....
3. Onyń jaqsy kóretin 3 dúnıesi...
4. Onyń jany qalamaıtyn 3dúnıesi...
5. Ol qorqatyn 3 nárse....
6. Ol maqtanatyn 3 dúnıesi...
7. Nátıjesi...
Jetken jetistigi Osal tusy (jeńilisi)
Osy suraqtar arqyly Kenesary handyǵyndaǵy bedeldi sultandarǵa sıpattama bere otyryp handyqtyń tarıhta alatyn ornyn anyqtaý.

VI Qorytyndy:
Kenesary handyǵy az ǵana ýaqyt ómir súrse de qazaq memleketiniń táýelsizdigine umtylǵan kórinisi bolyp tabylady. Han armany azattyqqa jetý bolsa búginde úmiti oryndaldy. Qazaqstan táýelsizdik aldy. Kenesary esimi egemendikke qol jetken halyqtyń júreginde máńgi saqtaýly.

VII Baǵalaý:
Toppen baǵalaý. Ár top ózderi jınaǵan upaılar sandaryn qosyp eń úzdik topty anyqtaıdy.
VIII Úıge tapsyrma: Kenesary handyǵy jáne Qazaq handyǵyna venn dıagram.