InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy, Qazaly aýdany,
Qazaly aýyly, №100 orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Temirbaeva Gúlmıra Qulymjanqyzy

Sabaqtyń taqyryby: Kóbeıtýdiń aýystyrymdylyq qasıeti.
Sabaqtyń mindetteri:
- Kóbeıtýdiń aýystyrymdylyq qasıetin jáne onyń esep shyǵarýda qoldanylýyn qarastyrý.
- Ózin - ózi baqylaýdy júzege asyra bilýin, taldaý men qorytyndy jasaı bilýin damytý.
- Uqyptylyqqa, derbestikke tárbıeleý.

Sabaqtyń jospary:
I. Uıymdastyrý sáti.
- Balalar, bir - birińe qarap jymıyńdar, jaılanyp otyryp, kózderińdi jumyńdar. Meniń aıtqanymdy ishterińnen qaıtalańdar.
Men mektepke sabaqtamyn,
Qazir oqýdy bastaımyn.
Osyǵan qýanamyn (úzilis)
Jan dúnıemde kún nurly
Jylýym mol boıymda.
Osy jylýdy Jer betindegi barlyq adamdarǵa joldaımyn.
Meniń oqyǵym keledi! Óte-móte oqyǵym keledi.

II. Ótken sabaqty qorytyndylaý.
1. Aýyzsha jumys.
Biz jumysymyzdy ádettegideı aýyzsha jattyǵýlardan bastaımyz.
a) Oıyn: «Syńaryn tap».
- Jaýaptary birdeı mysaldardy ata jáne olardy meńzermen biriktir.
4 + 46
8 + 72
2 * 7
64 + 30
22 + 58
100 – 6
7 * 2
25 + 25
7 + 7 +7
- Qandaı órnek syńarsyz qaldy? Oǵan syńar bolatyn órnek oılap tabyńdar. (40 – 19, 7 * 3, 16 + 5 t. s. s.)
á) – Qandaı qosyndyny kóbeıtindimen almastyrýǵa bolady?
3 + 3 + 3
4 + 8
4 + 4
9 + 9
5 + 5 + 5
6 + 6
3 + 2
2 + 4 + 3
3 + 4 + 4 + 4
- Al munda bir bóligin ǵana (ishinara) kóbeıtindimen almastyrýǵa bolatyn qosyndylar bar ma? Ony qalaı isteımiz? (3 * 3, 4 * 2, 6 * 2, 9 * 2, 5 * 3 3 + (4 * 3)

III. Jańa materıaldy túsindirý.
1. Sabaqtyń maqsatyn qoıý.
- Qosýdyń bólikterin ataı otyryp, qosyndyny oqyńdar: 4 + 46, 8 + 72.
- Qosylǵyshtardy qalaı qosqan qolaıly?
Esepteý kezinde qandaı qasıetterin paıdalandyńdar?
- Qalaı oılaısyńdar, kóbeıtindiniń mánin esepteý kezinde osy qasıetti paıdalanýǵa bola ma?
2. Jańa bilimdi meńgerý.
- Eki órnektiń mánderin salystyryńdar:
256 * 2 jáne 2 * 256
Qalaı áreket jasaısyńdar? (Eń aldymen 256 * 2 órneginiń mánin tabamyz, ol úshin qosamyz 256+256=512, sodan keıin 2 * 256 órneginiń mánin tabamyz, ol úshin 2 degen qosylǵyshty 256 ret qaıtalap, alynǵan nátıjelerdi salystyrý qajet).
- Qaısysy senderge qıynǵa soqty?
- Qalaı esepteımiz? (a) esepteımiz, (á) aýystyrymdylyq qasıetin qoldanamyz). Mysal. Balalar, men 2 * 100 = 200 ekenin bilemin. Esepteýdi jalǵastyryńdar.
256 = 200 + 50 + 6
2 * 100 + 2 * 100 = 400
100 = 50 + 50 onda 2 * 50 = 100
2 * 6 = 2 + 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = 12
400 + 100 + 12 = 512
Nátıjeleri teń, kóbeıtkishterdiń ornyn aýystyrǵanmen, kóbeıtindiniń máni ózgermeıdi degen qorytyndy jasaýǵa bolady.
IV. Jańa sabaqty bekitý.
1. Oqýlyqtaǵy №1 tapsyrmany oryndaý.
- Sýretterge qarańdar. Atalǵan tásilderdiń qaısysy bárinen de qolaıly? Nege? Barlyq ushaqtar sany qansha?
1 - tásil: 6 + 6 + 6 + 6 = 24.
2 - tásil: 4 + 4 + 4 + 4 + 4 +4 = 24.
2. Erejemen jumys «Kóbeıtkishterdiń oryndaryn aýystyrǵannan kóbeıtindiniń máni ózgermeıdi».
3. Kóbeıtýdiń qasıetterin qoldaný. №2, №3, №4.
V. Sergitý sáti.
Jumys istep sharshadyq,
Al turaıyq aqyryn.
Ósimdikterdi kóp bilemiz.
Ormanda da kóp júremiz.
Jasyl shyrsha qansha bolsa,
Sonshama ret eńkeıemiz.
Doptarymyz qansha bolsa,
Sonshama ret otyramyz.
Taqtadaǵy sheńber qansha,
Shapalaqty sonsha soǵyp,
Soqpaq jolmen adymdaımyz,
Jándikterdi taptamaımyz.
Bulaqqa da kelip jettik,
Endi otyryp damyldaımyz.
VI. Ótken materıaldy qaıtalaý.
1. Esep shyǵarý.
a) №5 eseptiń qysqasha sharty.
á) №6 eseptiń qysqasha sharty.
Sheshýi:
1 - tásil: 82 – (17 + 24) = 41.
2 - tásil: 82 – 17 - 24 = 41.
b) Shyǵarmashylyq sıpattaǵy tapsyrma: (11 aıyrmashylyq)
v) №8 óz betinshe jumys.
VII. Sabaqty qorytyndylaý.
- Sabaqta qandaı jańalyqty bildińder?
- Sabaqtyń sońyndaǵy kóńil kúıleriń qalaı?
VII. Úıge tapsyrma: №6, №7, №10.