InfoHub Logo

Taqyryby: Kólik túrleri.
Maqsaty: Kólik túrleri týraly bilim berý. Sý, aýa, jer ústi kólikteri túrlerimen tanystyrý, jolda júrý erejesi týraly bilimderin keńeıtý. Oıyn oınatý arqyly balalardyń bilimderin tıanaqtaý, óz oılaryn erkin aıta bilýge úıretý. Oılaý, este saqtaý qabiletterin damytý. Bir - birimen dostyq qarym - qatynasta oınaýǵa, úlken - kishige kómek berýge, jol tártibin saqtaýǵa, qorshaǵan ortany taza ustaýǵa tárbıeleý.
Ádis - tásilder: Túsindirý, áńgimelesý, jumbaq jasyrý, kórsetý, suraq - jaýap, oıyn.
Qoldanylatyn qural: Sýretter, kólik túrleri, jol belgileri, tehnıkalyq qural - jabdyqtar, baǵdarsham, slaıd.

Oqý is - áreketiniń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi.
- Balalar, búgin bizde erekshe kún. Bizderge búgin qonaqtar kelip otyr. Káne, endi kelgen qonaqtarmen sálemdesip, búgingi kúnimizge sáttilik tileıik.
Shattyq sheńber.
Kúnniń kózi ashylyp,
Kókke shýaq shashylyp.
Qutty qonaq kelipti,
Tórimizge enipti.
Amandasý úlkenmen,
Tárbıeniń basy ǵoı.
Al, qanekeı bárimiz,
«Sálem» deıik úlkenge.
- Óte jaqsy, balalar!
- Qazir jyldyń qaı mezgili? (Qys mezgili)
- Qys mezgiliniń aılaryn ataıyqshy. (Jeltoqsan, Qańtar, Aqpan)
- Qys mezgiliniń erekshelikteri qandaı?
- Kún boran bolady, qar jaýady, aıaz túsedi, aǵashtardy appaq qylyp qar basady, qustar jyly jaqqa ushyp ketedi.
- Balalar, sender qazir balabaqshaǵa nemen kelip júrsińder?
- mashınamen, shanamen.
- Balalar, qazir qys mezgili bolǵasyn qar qalyń, jer taıǵaq bolady. Jolda kele jatqanda abaı bolýymyz kerek. Mashına júretin joldan jan - jaǵymyzǵa qarap ótý kerek jáne jolǵa jaqyn júrip oınamaýymyz kerek.
Balalar, qarańdarshy bizdiń poshtamyzǵa hat kelip tur. Hatty ashyp oqyp kóreıikshi.
Keýdesinde jany joq,
Tamyrynda qany joq.
Maı jeıdi, sý ishedi.
Bul ne eken, balalar? (mashına)
- Durys pa, eken balalar? Qazir qarap kóreıik.
-(mashına sýreti shyǵady.)
- Balalar, neniń sýreti?
- Mashınanyń.
- Qandaı mashına, bilesińder me?
- Ia. Jeńil mashına.
- Balalar, mashınanyń adamdarǵa qandaı paıdasy bar?
- Mashına adamdardy baratyn jerine tez aparady. Aýyr zattardy tasıdy. Alysty jaqyndatady. Kóptegen paıdasy bar.
- Mashına júrgizetin adamdy júrgizýshi dep ataımyz. Kez - kelgen adam mashına júrgizýge bolmaıdy, mashına júrgizý úshin oqyp, arnaıy kýálik alady.
Mashına júrgizý úshin qaýipsizdik erejelerin saqtaýymyz kerek. Ol úshin eń aldymen baǵdarshamdy bilýimiz kerek ıa. Bizdiń Embide baǵdarsham bar ma?
- Joq.
- Baǵdarsham qaı qalada bar?
- Aqtóbe qalasynda. Jáne sol sıaqty úlken qalalarda bar. Baǵdarsham ne úshin kerek balalar? Ony biz Bilimpaz atadan suraıyq?
- Balalar, esimizge túsirip bilip aldyq pa?
- Sonymen qyzyl tús janǵanda ne isteıdi?
- Mashınalar toqtaıdy.
- Sary janǵanda?
- mashınalar daıyndalady.
- Jasyl janǵanda?
- Mashınalar júredi.
- Óte jaqsy, balalar! Árbir júrgizýshi jol qaýipsizdigin bilýi kerek.
- Mynaý qandaı mashınalardyń sýreti?
- Jeńil mashına men júk mashınanyń sýreti.
- Óte jaqsy. Jeńil mashınamen adamdar júredi, al júk mashınamen aýyr júkter, zattar tasıdy.
- Mynaý avtobýs pen troleıbýs sýreti. Avtobýs pen troleıbýspen jolaýshylar júredi. Kóliktermen jol júrýshilerdi jolaýshylar dep ataımyz. Jol júrgende mádenı minez - qulyq erejelerdi saqtaýǵa mindetti.
- Mynaý arba, velosıped. Bular da kólik túrlerine jatady. Adamnyń eńbegin bul kólikter de jeńildetedi.