Kúsheıtpeli shyraı
Almaty oblysy, Eńbekshiqazaq aýdany,
T. Rysqulov atyndaǵy orta mekteptiń
qazaq tili men ádebıet páni muǵalimi
Temırkýlova Madına Súleımenqyzy
Sabaqtyń taqyryby: Kúsheıtpeli shyraı
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardyń gramatıkalyq bilimderin tereńdetý, jańa bilimdi meńgerý, jańa sózderdi durys qoldana bilý;
Damytýshylyq: shyǵarmashylyq qabiletterin, oılaryn damytý, izdenimpazdyq qasıetterin qalyptastyrý;
Tárbıelik: Sóıleý mádenıetin arttyrý, ózin - ózi baǵalaı bilýge, basqalardyń kózqarasyn tyńdap, syılaı bilýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: jańa bilimdi meńgertý
Sabaqtyń ádis - tásilderi: STO tehnologıasy, «Kim jyldam?», «Taqıa tastamaq», «Mıǵa shabýyl», «Esse», «Eki jaqty jazba kúndeligi»ádisteri.
Pánaralyq baılanys: qazaq ádebıeti, Qazaqstan tarıhy
Siltemeler: Oqýlyq, flıpchart, kartochkalar, túrli - tústi markerler.
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi.
Synypty aqyndar jáne jazýshylar esimderimen eki topqa biriktiremin.
«Bir tilek» trenıńi arqyly balalar bir - birine óz attaryńnyń bas áripterinen bastalatyn sózdermen izgi tilekterin bildiredi.
Úı tapsyrmasyn tekserý: 51 - jattyǵý. Joldasyńnyń salystyrmaly portretin jazý. Salystyrmaly shyraıdy kóbirek qoldaný.
Qyzyǵýshylyqty oıatý.
«Mıǵa shabýyl» ádisi. Taqtada túsi qyzyl eki almanyń sýreti kórsetiledi. Birinshi almanyń túsi ekinshi almanyń túsine qaraǵanda qandaı? Oqýshylar qyp - qyzyl, tym qyzyl, óte qyzyl dep jaýap beredi. Osynda zattyń túsin kúsheıtetin qandaı sózderdi qoldandyq? Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby «Kúsheıtpeli shyraı».
Maǵynany taný.
Kúsheıtpeli shyraı degenimiz ne? Onyń jasalý joldaryn túsindir.
Birkelki syndardyń biriniń ekinshisinen óte artyq ne óte kem ekendigin kórsetetin shyraı túri kúsheıtpeli shyraı dep atalady.
Kúsheıtpeli shyraıdyń jasalýy:
1. Kúsheıtkish býyndar arqyly: qyp - qysqa, jap - jańa, appaq, kókpeńbek t. b.
2. Kúsheıtkish ústeýler arqyly: óte, tym, asa, eń, tipti, naǵyz, naq, shymqaı, orasan, yńǵaı, kileń. Kóne túrki eskertkishterinde kúsheıtpeli shyraı eń ústeý arqyly jasalǵan. Eń ilki
Jańa sabaqty bekitý: Kesteni toltyr.
Sapalyq syn esim: Sary
Salystyrmaly shyraı: Saryraq
Kúsheıtpeli shyraı: Sap - sary, tym sary
Eki túrli kúndelikpen jumys
Berilgen sóılemder
Sóılemdegi kóp núkteniń ornyna kúsheıtpeli shyraıda turǵan sózben tolyqtyr. Jasalý joldaryn túsindir. Sóılemdegi kóp núkteniń ornyna kúsheıtpeli shyraıda turǵan sózben tolyqtyr. Jasalý joldaryn túsindir.
Sur dala men qula tartqan adyrlardyń ústine...... kún shapaq atty.
Qalaǵa lezde kelip kirgen tory jorǵa atty shana ańqyp jatqan..... kóshemen aýlap keledi.
Taqtamen jumys «Kim jyldam?» 1 - top 54 - jattyǵý. Berilgen syn esimderden kúsheıtpeli shyraı jasańdar.
Úlgi: bip - bıik, tym bıik, óte bıik.
2 - top 53 - jattyǵý. Berilgen kúsheıtpeli shyraıdy qatystyryp sóz tirkesin qurańdar.
Úlgi: óte aýyr júk,...
Syn esimdi satylaı keshendi taldaý júrgizý.
1. Bul sóz eki quramnan tur. Óner - li
2. Tulǵasyna qaraı – týyndy. Sebebi, negizgi túbir zat esimge sóz týdyrýshy
ónimdi (- li) jurnaǵynyń jalǵanýy arqyly jasalǵan
3. Qurylysyna qaraı - dara, sebebi, bir ǵana negizgi túbirden turady.
4. Sózde bir leksıkalyq, eki gramatıkalyq maǵyna bar.
5. Leksıkalyq maǵynasy – adamnyń sapalyq qasıetine berilgen ataý.
6. 1. Birinshi gramatıkalyq maǵynasy leksıkalyq maǵynanyń jalpylanýynan jasalǵan jalpy gramatıkalyq maǵyna – syn esim.
6. 2. Ekinshi gramatıkalyq maǵynasy -(- li) sóz týdyrýshy jurnaq.
7. Ónerli qandaı? degen suraqqa jaýap beredi. Endeshe, bul - syn esim.
8. Maǵynasyna qaraı - qatystyq syn esim. Sebebi, basqa sóz tabynyń qatysy arqyly jasalyp tur.
“Oıtolǵanys” Ózderińmen júrgen oqýshylardyń jaqsy oqıtyny týraly“Óte zeıindi oqýshy” taqyrybynda kishigirim shyǵarma, oıtolǵaý nemese óleń jazyńdar.
Sabaqty qorytyndylaý. “Taqıa tastamaq” Bir oqýshy sapalyq syn esimge mysal aıtsa, 2 - oqýshy salystyrmaly shyraı jasap, 3 - oqýshy kúsheıtpeli shyraı jasap, tez aıtýlary kerek.
Refleksıa. Eki juldyz, bir tilek
Baǵalaý. Top spırkeleri oqýshylardyń bilimderin baǵalaý paraǵyna baǵalaıdy.
Úı tapsyrmasy: 55 - jattyǵý Berilgen sóz tirkesterinen sóılem qurańdar.
T. Rysqulov atyndaǵy orta mekteptiń
qazaq tili men ádebıet páni muǵalimi
Temırkýlova Madına Súleımenqyzy
Sabaqtyń taqyryby: Kúsheıtpeli shyraı
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylardyń gramatıkalyq bilimderin tereńdetý, jańa bilimdi meńgerý, jańa sózderdi durys qoldana bilý;
Damytýshylyq: shyǵarmashylyq qabiletterin, oılaryn damytý, izdenimpazdyq qasıetterin qalyptastyrý;
Tárbıelik: Sóıleý mádenıetin arttyrý, ózin - ózi baǵalaı bilýge, basqalardyń kózqarasyn tyńdap, syılaı bilýge tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: jańa bilimdi meńgertý
Sabaqtyń ádis - tásilderi: STO tehnologıasy, «Kim jyldam?», «Taqıa tastamaq», «Mıǵa shabýyl», «Esse», «Eki jaqty jazba kúndeligi»ádisteri.
Pánaralyq baılanys: qazaq ádebıeti, Qazaqstan tarıhy
Siltemeler: Oqýlyq, flıpchart, kartochkalar, túrli - tústi markerler.
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi.
Synypty aqyndar jáne jazýshylar esimderimen eki topqa biriktiremin.
«Bir tilek» trenıńi arqyly balalar bir - birine óz attaryńnyń bas áripterinen bastalatyn sózdermen izgi tilekterin bildiredi.
Úı tapsyrmasyn tekserý: 51 - jattyǵý. Joldasyńnyń salystyrmaly portretin jazý. Salystyrmaly shyraıdy kóbirek qoldaný.
Qyzyǵýshylyqty oıatý.
«Mıǵa shabýyl» ádisi. Taqtada túsi qyzyl eki almanyń sýreti kórsetiledi. Birinshi almanyń túsi ekinshi almanyń túsine qaraǵanda qandaı? Oqýshylar qyp - qyzyl, tym qyzyl, óte qyzyl dep jaýap beredi. Osynda zattyń túsin kúsheıtetin qandaı sózderdi qoldandyq? Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby «Kúsheıtpeli shyraı».
Maǵynany taný.
Kúsheıtpeli shyraı degenimiz ne? Onyń jasalý joldaryn túsindir.
Birkelki syndardyń biriniń ekinshisinen óte artyq ne óte kem ekendigin kórsetetin shyraı túri kúsheıtpeli shyraı dep atalady.
Kúsheıtpeli shyraıdyń jasalýy:
1. Kúsheıtkish býyndar arqyly: qyp - qysqa, jap - jańa, appaq, kókpeńbek t. b.
2. Kúsheıtkish ústeýler arqyly: óte, tym, asa, eń, tipti, naǵyz, naq, shymqaı, orasan, yńǵaı, kileń. Kóne túrki eskertkishterinde kúsheıtpeli shyraı eń ústeý arqyly jasalǵan. Eń ilki
Jańa sabaqty bekitý: Kesteni toltyr.
Sapalyq syn esim: Sary
Salystyrmaly shyraı: Saryraq
Kúsheıtpeli shyraı: Sap - sary, tym sary
Eki túrli kúndelikpen jumys
Berilgen sóılemder
Sóılemdegi kóp núkteniń ornyna kúsheıtpeli shyraıda turǵan sózben tolyqtyr. Jasalý joldaryn túsindir. Sóılemdegi kóp núkteniń ornyna kúsheıtpeli shyraıda turǵan sózben tolyqtyr. Jasalý joldaryn túsindir.
Sur dala men qula tartqan adyrlardyń ústine...... kún shapaq atty.
Qalaǵa lezde kelip kirgen tory jorǵa atty shana ańqyp jatqan..... kóshemen aýlap keledi.
Taqtamen jumys «Kim jyldam?» 1 - top 54 - jattyǵý. Berilgen syn esimderden kúsheıtpeli shyraı jasańdar.
Úlgi: bip - bıik, tym bıik, óte bıik.
2 - top 53 - jattyǵý. Berilgen kúsheıtpeli shyraıdy qatystyryp sóz tirkesin qurańdar.
Úlgi: óte aýyr júk,...
Syn esimdi satylaı keshendi taldaý júrgizý.
1. Bul sóz eki quramnan tur. Óner - li
2. Tulǵasyna qaraı – týyndy. Sebebi, negizgi túbir zat esimge sóz týdyrýshy
ónimdi (- li) jurnaǵynyń jalǵanýy arqyly jasalǵan
3. Qurylysyna qaraı - dara, sebebi, bir ǵana negizgi túbirden turady.
4. Sózde bir leksıkalyq, eki gramatıkalyq maǵyna bar.
5. Leksıkalyq maǵynasy – adamnyń sapalyq qasıetine berilgen ataý.
6. 1. Birinshi gramatıkalyq maǵynasy leksıkalyq maǵynanyń jalpylanýynan jasalǵan jalpy gramatıkalyq maǵyna – syn esim.
6. 2. Ekinshi gramatıkalyq maǵynasy -(- li) sóz týdyrýshy jurnaq.
7. Ónerli qandaı? degen suraqqa jaýap beredi. Endeshe, bul - syn esim.
8. Maǵynasyna qaraı - qatystyq syn esim. Sebebi, basqa sóz tabynyń qatysy arqyly jasalyp tur.
“Oıtolǵanys” Ózderińmen júrgen oqýshylardyń jaqsy oqıtyny týraly“Óte zeıindi oqýshy” taqyrybynda kishigirim shyǵarma, oıtolǵaý nemese óleń jazyńdar.
Sabaqty qorytyndylaý. “Taqıa tastamaq” Bir oqýshy sapalyq syn esimge mysal aıtsa, 2 - oqýshy salystyrmaly shyraı jasap, 3 - oqýshy kúsheıtpeli shyraı jasap, tez aıtýlary kerek.
Refleksıa. Eki juldyz, bir tilek
Baǵalaý. Top spırkeleri oqýshylardyń bilimderin baǵalaý paraǵyna baǵalaıdy.
Úı tapsyrmasy: 55 - jattyǵý Berilgen sóz tirkesterinen sóılem qurańdar.
You Might Also Like
