Maqal - mátelder. Aıyrmashylyǵy men erekshelikteri
Aqtóbe oblysy,
Mártók aýdany, Qyzyljar orta mektebiniń
Qazaq tili men ádebıeti muǵalimi Abdýllına Karakoz Segızbaevna
Taqyryby: Maqal - mátelder. Aıyrmashylyǵy men erekshelikteri
Maqsaty: maqal - mátelder halyqtyń rýhanı qazynasy ekendigi, olardyń ózara uqsastyǵy men erekshelikterin, maqaldyń ǵıbrattyq, ósıettik máni, máteldiń ıshara, meńzeý turǵysynda qoldanylatyndyǵyn túsindirý
Kútiletin nátıje: Maqal - mátelderdi ajyrata biledi, til baılyqtary oılaý qabiletteri damıdy, óz betterinshe salystyrý, qorytyndy jasaý jáne tanym belsendilikteri artady
Uıymdastyrý.
Úı tapsyrmasyn suraý
Jupqa bólý
Bilý
Túsiný
Qoldaný
Taldaý
Jınaqtaý
Baǵalaý
Refleksıa
Úıge berilgen jattyǵýdy suraý. Juptyq jumys. Tómendegi mysaldardy muqıat tyńdap, turaty sóz tirkesimen jaýap berińder
1. Eńbek pániniń muǵaliminiń bilmeıtini joq; bárin de isteı alady. Ol sýretshi de, júrgizýshi de aǵash sheberi de. Mýzykalyq aspaptarda oınap, tamasha bı bıleıdi. Ondaı adamdy bir sóben qandaı adam dep ataýǵa bolady?
2. Bolattyń jaqsy dosy bar. Ol únemi sol dosyn aıtyp, áńgimelep otyrady. Sóıtip únemi aıtyp otyrýdy ne deıdi?
1. Turaqty tirkeske tán belgini kórset
A) Betinen oty shyqty – uıaldy
Á) Eńbek etseń erinbeı, toıady qarnyń tilenbeı.
2. Qaı turaqty sóz tirkestiń qurylysy durys ornalasqan?
A) Taıǵa tańba basqandaı
Á) Zý júregi etti
Jaýaptary
1 suraq. Segiz qyrly, bir syrly nemese on saýsaǵynan óneri tamǵan)
2 suraq. Aýzynan tastamaý
3 suraq. Betinen oty shyqty – uıaldy
4 suraq. Taıǵa tańba basqandaı
Uıymdastyrý.
Trenıń. Qoldaryna sóz beremin. Sol sózge sıpattama berip, ishinde turaqty sóz tirkesterin, maqal - máteldi qatystyrý kerek
(Adamgershilik, dos, bilim, Otan)
Suraq – jaýap. Dıalogke túsý
1 top. Oqýshylar maqal - mátelder aıtady.
2 top. Maqal - máteldiń maǵynasyn ashyp, ómirde tıimdi qoldana bilýdiń ereksheligin dáleldeıdi.
Túsiný
Eńbek túbi — bereke
Aq júrgen azbas
Jaqsydan úıren,
Jamannan jıren.
Úlkendi syılasań,
Qadirli bolasyń.
Suraqtar
Quramyndaǵy sózderdiń orny turaqty ma?
Az sózben kóp maǵyna berilip tur ma?
Aqyl - ósıet aıtylǵan ba?
Maqal - mátelder – kólemi qysqa jáne tereń oı, kóp maǵyna beretin sózder. Maqal - mátelderde oı tujyrymdalyp, qorytyndy pikir túrinde beriledi.
Maqal men mátelderdiń aıyrmashylyǵy mynada:
Maqaldyń mazmunynda sebebi men saldary qatar aıtylyp, sebebi aıtylmaı qalyp qoıady.
Maqal kóbinese qurmalas sóılem kúıinde keledi. Al mátel jaı sóılem kúıinde keledi. Keıde baıandaýyshy aıtylmaǵan tolymsyz sóılem kúıinde keledi.
Maqal - mátelderdiń negizgi belgileri
Qalyptasqan daıyn sóılemder qalpynda jumsalady
Belgili bir tujyrym, túıindi beredi
Aqyl, ósıet aıtylyp, adamgershilikke úndeıdi
Qurylysy jaǵynan eki, úsh bólimdi
Áke – asqar taý, sheshe – qaınar bulaq,
bala – jaǵasyndaǵy quraq
Kóbine bir bólimdi bolyp keledi
Kári túlki qaqpanǵa túspes
Oı neǵurlym ashyq aıtylady
Batyr týsa – el yrysy, jańbyr jaýsa
– jer yrysy.
Oı - pikir ıshara, tuspal túrinde beriledi.
Kóp túkirse – kól
Aqyl, ósıet túrinde keledi
Birligi kúshti el ozady,
birligi joq el tozady..
Kóbine emosıalyq reńk basym
Qyzym, saǵan aıtam, kelin, sen tyńda.
Maqal - mátelderdiń taqyryptary ár alýan bolyp keledi.
Mysaly: Otan, eńbek, batyrlyq, dostyq, adamgershilik, oqý - bilim t.
“Kýbızm” (Saralańyz)
6 jaǵynda 6 tapsyrma bolady.
1. Sýretteńiz (oıynsha sýrettep aıtý)
2. Salystyryńyz (nege uqsas, basqalardan aıyrmashylyǵy qandaı)
3. Baılanystyryńyz ( neni oıyńyzǵa túsiredi, basqalarmen baılanystyryńyz)
4. Zertteńiz (saralańyz, qalaı jasalǵanyn aıtyńyz, zertteńiz)
5. Qoldanyńyz (onymen ne isteýge bolatyndyǵyn jáne qalaı qoldanylatynyn aıtyńyz)
6. Talqylańyz (óz oıyńyzdy dáleldeńiz nemese jańadan týǵan bir pikirińizdi aıtyńyz)
Jınaqtaý
Esik aldyndaǵy qalyń qardy aryraq kúrep tastańdar. Kún jylynsa, bylǵanysh bolar,- dedi tárbıeshi apaı. Osynsha qardy qalaı kúrep bitiremiz,- dep kúbirlesti balalar. Jabylyp kelip kirisip edi, jumystyń qalaı aıaqtalǵanyn da sezbeı qaldy. Buny kórgen tárbıeshi ne degen maqal aıtty dep oılaısyńdar?
2. Jumbaqtar sóılese...
Sýdan shyǵady, sýdan qorqady (tuz)
Zer - zer kilem zer kilem (jer)
Jany joq bolsa da aqyldy adam sıaqty (kitap)
“Bes jol óleń“ Sınkveın
Sharttary: 1. 1 - shi jol 1zat esim (Kóktem)
2. 2 - shi jol taqyrypty sıpattaıtyn 2 syn esim
(Shyraıly shýaqty)
3. 3 - shi jol 3 etistik (erıdi, jylıdy, oraldy)
4. 4 - shi jol sezimdi bildiretin 4 sózden quralǵan
1 sóılem (Barlyq tirshilik kóńildendi tirildi)
5. 5 - shi jol taqyryptyń mánin ashatyn 1 sózden quralǵan sınonım (Jazǵyturym)
Baǵalaý
Vven dıagramsy
Úı tapsyrmasy: 132 jattyǵý
Refleksıa
Ne sátsiz ótti
Mártók aýdany, Qyzyljar orta mektebiniń
Qazaq tili men ádebıeti muǵalimi Abdýllına Karakoz Segızbaevna
Taqyryby: Maqal - mátelder. Aıyrmashylyǵy men erekshelikteri
Maqsaty: maqal - mátelder halyqtyń rýhanı qazynasy ekendigi, olardyń ózara uqsastyǵy men erekshelikterin, maqaldyń ǵıbrattyq, ósıettik máni, máteldiń ıshara, meńzeý turǵysynda qoldanylatyndyǵyn túsindirý
Kútiletin nátıje: Maqal - mátelderdi ajyrata biledi, til baılyqtary oılaý qabiletteri damıdy, óz betterinshe salystyrý, qorytyndy jasaý jáne tanym belsendilikteri artady
Uıymdastyrý.
Úı tapsyrmasyn suraý
Jupqa bólý
Bilý
Túsiný
Qoldaný
Taldaý
Jınaqtaý
Baǵalaý
Refleksıa
Úıge berilgen jattyǵýdy suraý. Juptyq jumys. Tómendegi mysaldardy muqıat tyńdap, turaty sóz tirkesimen jaýap berińder
1. Eńbek pániniń muǵaliminiń bilmeıtini joq; bárin de isteı alady. Ol sýretshi de, júrgizýshi de aǵash sheberi de. Mýzykalyq aspaptarda oınap, tamasha bı bıleıdi. Ondaı adamdy bir sóben qandaı adam dep ataýǵa bolady?
2. Bolattyń jaqsy dosy bar. Ol únemi sol dosyn aıtyp, áńgimelep otyrady. Sóıtip únemi aıtyp otyrýdy ne deıdi?
1. Turaqty tirkeske tán belgini kórset
A) Betinen oty shyqty – uıaldy
Á) Eńbek etseń erinbeı, toıady qarnyń tilenbeı.
2. Qaı turaqty sóz tirkestiń qurylysy durys ornalasqan?
A) Taıǵa tańba basqandaı
Á) Zý júregi etti
Jaýaptary
1 suraq. Segiz qyrly, bir syrly nemese on saýsaǵynan óneri tamǵan)
2 suraq. Aýzynan tastamaý
3 suraq. Betinen oty shyqty – uıaldy
4 suraq. Taıǵa tańba basqandaı
Uıymdastyrý.
Trenıń. Qoldaryna sóz beremin. Sol sózge sıpattama berip, ishinde turaqty sóz tirkesterin, maqal - máteldi qatystyrý kerek
(Adamgershilik, dos, bilim, Otan)
Suraq – jaýap. Dıalogke túsý
1 top. Oqýshylar maqal - mátelder aıtady.
2 top. Maqal - máteldiń maǵynasyn ashyp, ómirde tıimdi qoldana bilýdiń ereksheligin dáleldeıdi.
Túsiný
Eńbek túbi — bereke
Aq júrgen azbas
Jaqsydan úıren,
Jamannan jıren.
Úlkendi syılasań,
Qadirli bolasyń.
Suraqtar
Quramyndaǵy sózderdiń orny turaqty ma?
Az sózben kóp maǵyna berilip tur ma?
Aqyl - ósıet aıtylǵan ba?
Maqal - mátelder – kólemi qysqa jáne tereń oı, kóp maǵyna beretin sózder. Maqal - mátelderde oı tujyrymdalyp, qorytyndy pikir túrinde beriledi.
Maqal men mátelderdiń aıyrmashylyǵy mynada:
Maqaldyń mazmunynda sebebi men saldary qatar aıtylyp, sebebi aıtylmaı qalyp qoıady.
Maqal kóbinese qurmalas sóılem kúıinde keledi. Al mátel jaı sóılem kúıinde keledi. Keıde baıandaýyshy aıtylmaǵan tolymsyz sóılem kúıinde keledi.
Maqal - mátelderdiń negizgi belgileri
Qalyptasqan daıyn sóılemder qalpynda jumsalady
Belgili bir tujyrym, túıindi beredi
Aqyl, ósıet aıtylyp, adamgershilikke úndeıdi
Qurylysy jaǵynan eki, úsh bólimdi
Áke – asqar taý, sheshe – qaınar bulaq,
bala – jaǵasyndaǵy quraq
Kóbine bir bólimdi bolyp keledi
Kári túlki qaqpanǵa túspes
Oı neǵurlym ashyq aıtylady
Batyr týsa – el yrysy, jańbyr jaýsa
– jer yrysy.
Oı - pikir ıshara, tuspal túrinde beriledi.
Kóp túkirse – kól
Aqyl, ósıet túrinde keledi
Birligi kúshti el ozady,
birligi joq el tozady..
Kóbine emosıalyq reńk basym
Qyzym, saǵan aıtam, kelin, sen tyńda.
Maqal - mátelderdiń taqyryptary ár alýan bolyp keledi.
Mysaly: Otan, eńbek, batyrlyq, dostyq, adamgershilik, oqý - bilim t.
“Kýbızm” (Saralańyz)
6 jaǵynda 6 tapsyrma bolady.
1. Sýretteńiz (oıynsha sýrettep aıtý)
2. Salystyryńyz (nege uqsas, basqalardan aıyrmashylyǵy qandaı)
3. Baılanystyryńyz ( neni oıyńyzǵa túsiredi, basqalarmen baılanystyryńyz)
4. Zertteńiz (saralańyz, qalaı jasalǵanyn aıtyńyz, zertteńiz)
5. Qoldanyńyz (onymen ne isteýge bolatyndyǵyn jáne qalaı qoldanylatynyn aıtyńyz)
6. Talqylańyz (óz oıyńyzdy dáleldeńiz nemese jańadan týǵan bir pikirińizdi aıtyńyz)
Jınaqtaý
Esik aldyndaǵy qalyń qardy aryraq kúrep tastańdar. Kún jylynsa, bylǵanysh bolar,- dedi tárbıeshi apaı. Osynsha qardy qalaı kúrep bitiremiz,- dep kúbirlesti balalar. Jabylyp kelip kirisip edi, jumystyń qalaı aıaqtalǵanyn da sezbeı qaldy. Buny kórgen tárbıeshi ne degen maqal aıtty dep oılaısyńdar?
2. Jumbaqtar sóılese...
Sýdan shyǵady, sýdan qorqady (tuz)
Zer - zer kilem zer kilem (jer)
Jany joq bolsa da aqyldy adam sıaqty (kitap)
“Bes jol óleń“ Sınkveın
Sharttary: 1. 1 - shi jol 1zat esim (Kóktem)
2. 2 - shi jol taqyrypty sıpattaıtyn 2 syn esim
(Shyraıly shýaqty)
3. 3 - shi jol 3 etistik (erıdi, jylıdy, oraldy)
4. 4 - shi jol sezimdi bildiretin 4 sózden quralǵan
1 sóılem (Barlyq tirshilik kóńildendi tirildi)
5. 5 - shi jol taqyryptyń mánin ashatyn 1 sózden quralǵan sınonım (Jazǵyturym)
Baǵalaý
Vven dıagramsy
Úı tapsyrmasy: 132 jattyǵý
Refleksıa
Ne sátsiz ótti
You Might Also Like
