Maqal - sózdiń máıegi
Taqyryby: «Maqal - sózdiń máıegi»
Ashyq tárbıe saǵaty
Klasy: 1 klass
Maqsaty: topta birlese jumys isteýge, basqa adamnyń jumysyn baǵalaýǵa úıretý, qatysýshylardyń sheberlikterin, oı - órisiniń qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Balalardy uıymshyl bolýǵa, shapshańdyqqa, tapqyrlyqqa tárbıeleý.
Qurylymy: Oıynǵa 6 baladan quralǵan 3 top qatysady. Qatysýshylar sany - 18. Oıyn 5 kezeńnen turady. Toptar ár kezeńniń qorytyndysy boıynsha óz upaı sandaryn shyǵarady. Barlyq aınalymnan keıin barynsha kóp upaı jınaǵan top jeńimpaz atanady.
Shattyq sheńberi.
Balalar bizdiń kóńimizdiń kilti bizdiń ezýimizde. Árdaıym kúlip jan jaǵymyzǵa kúlki syılaıyq! Olaı bolsa balalar kúlki syılaıyq!
Kel balalar kúleıik,
Kúlkimenen túleıik.
Qabaq shytyp ne kerek,
Kóńildi bolyp júreıik!
Muǵalim.
Jaqsy bolý ózińnen,
Jaman bolý ózińnen.
Ózińdi óziń aıa da,
Óziń úıren ózińnen.
Jaqsylyq kórseń bireýden,
«Men qandaımyn?» dep oıla.
Jamandyq kórseń bireýden,
«Men qandaımyn?» dep oıla,- deı otyryp, búgingi «Maqal - sózdiń máıegi» saıysyna qosh keldińizder!
Búgingi oıynymyz óte erekshe. Óıtkeni bizderge ustazdarymyz qonaq bolyp kelip otyr jáne bizder komandamen jumys isteýmiz kerek. Biz qazaq qashanda sózge toqtaǵan elmiz. Al, «Sóz máıegi - maqal» desedi. Endeshe, oqýshylar maqal - mátel jarysyn ótkizelik.
Erejelerdi esten shyǵarmaıyq.
Komandalar oryndaryna otyrady. 0ıyn shartyn tyńdaıdy. Bizdiń oıynymyz maqal - mátelderden, jumbaqtardan jáne logıkalyq suraqtardan turady. Suraqtardy muqıat tyńdap toppen aqyldasyp jaýap berý kerek. Árbir jaýapqa ár komanda 1 maqal - mátel alady. Qaı toptyń maqal - máteli kóp bolsa, sol top jeńimpaz atanady. Jaýap daıyn bolǵan kezde belgi beredi. Jyldam jaýap bergen top upaı alady.
Birinshi aınalymnyń aty – «oılan da, aıaqta»
Birinshi aınalymda toptarǵa aıaqtalmaǵan maqal - mátelderdi aıaqtaý.
«Oıshyldar» tobyna:
▪ Eńbek etseń erinbeı, toıady qarnyń tilenbeı.
▪ Ádepti bala arly bala, ádepsiz bala sorly bala.
▪ Otansyz adam – ormansyz bulbul.
▪ Aqyl azbaıdy, bilim tozbaıdy.
▪ Dushpan kúldirip aıtady, dos jylatyp aıtady.
«Bilimpazdar» tobyna:
▪ Aǵash kórki japyraq, adam kórki shúberek.
▪ Óner aldy qyzyl til.
▪ Týǵan jerdiń kúni de, túni de ystyq.
▪ Jańbyrmen jer kógerer, batamen el kógerer.
▪ Kitap bilim bulaǵy, bilim ómir shyraǵy.
«Talaptylar» tobyna:
▪ Eńbek etseń emersiń.
▪ Birlik bolmaı, tirlik bolmas
▪ Dosy kópti jaý almaıdy, aqyly kópti daý almaıdy
▪ El ishi altyn besik
▪ Kóp sóz - kómir, az sóz – altyn.
Ekinshi kezeńniń aty - «Kim kóp biledi?»
Ár toptyń top basshysy maqal - máteldiń taqyrybyn tańdaıdy. Ár top óziniń taqyrybyna saı maqal - mátelder jazady.(Otan, eńbek, dostyq )
Sergitý sátin jasaý.
Úshinshi kezeńniń aty - «Sýretti sózjumbaq sheshý»
Sýretti sózjumbaqtar ınteraktıvti taqtada kórinip turady. Bul sýretti sózjumbaqtardy top qatysýshylary sheshý kerek.
Tórtinshi kezeń «Jasyrdym jumbaq» dep atalady.
Saıyskerlerimiz bul kezeńde jumbaqtyń sheshimin qazaq jáne orys tilderinde jaýap berip, onyń jaýabyna maqal - mátel quraıdy.
1. Qabat - qabat qaptama
Aqyldy bolsań attama (kitap, knıga)
2. Minseń kólik,
Jeseń tamaq (at, kon)
3. Orǵyǵan qorqaq, ózi qylı,
Qys pen jazda eki túrli ton kıedi. (qoıan, zaıas)
4. Jylt - jylt etken,
Jylǵadan ótken. (sý, voda)
5. Qara tústi qarqyldaq,
Ushyp - qonyp jalpyldap,
Qoqystardy shoqıtyn,
Qandaı qus kún boıy,
Jem izdeıtin tam - tumdap? (qarǵa, varona)
6. Kól betinde qalqıdy,
Maqta syndy úıilgen.
Úni ásem san qıly,
Moıny sadaq ıilgen.
Mamyǵyn ol taraıdy,
Mańǵazdana qaraıdy.
Bul qandaı qus,
Aıtshy sen,
Tańdandyrǵan talaıdy? (aqqý, lebed)
Besinshi kezeń «bilimińdi myqta».
Qısyn - logıkalyq esepter:
«Oıshyldar» tobyna
• Eger tyrna bir aıaǵymen tursa 3 kg, al 2 aıaǵymen tursa, onyń salmaǵy qansha bolady.
• Bir januıanyń 5 balasy jáne olardyń árqaısysynyń qaryndasy bar, januıada qansha bala bar?
• Senbiden keıin eki kúnnen keıin qaı kún keledi?
• Qos at jegilgen arba 40 shaqyrym júrdi. Bir at neshe shaqyrym júrdi
• Saǵat túngi 10 - da jańbyr jaýyp tur, 24 saǵattan keıin kún shyǵýy múmkin be?
Jaýaptary:
1.(3 kg)
2.(6 bala)
3.(dúısenbi)
4.(40 shaqyrym)
5.(joq, 24saǵ – 1 sótke, ol kezde tún bolady)
«Bilimpazdar» tobyna:
• Bir aıda bes jeksenbi bola ma?
• Sıyr 4 aıaǵymen tursa 200 kg, 2 aıaǵymen tursa neshe kılogramm?
• Kún kózi jylyna neshe ret shyǵady?
• Úsh qyz bir synypta oqıdy. Aıgúl, Ásem, Álıa. Aıgúl Ásemnen úlken, Ásem Álıadan úlken. Kim sonda úlkeni?
• Almanyń jartysy nege uqsas?
Jaýaptary:
1.(joq, 1aıda 35 kún bolmaıdy)
2.(200 kg)
3.(365 - 366 ret)
4.(Aıgúl)
5.(ekinshi jartysyna)
«Talaptylar» tobyna:
• Ústel beti tórtburyshty, onyń bir buryshyn aramen kesip tastasaq neshe burysh qalady?
• Tórt jumyrtqa tórt mınýtta pisedi, eki jumyrtqa neshe mınýtta pisedi?
• Kún men tún nege aıaqtalady?
• Jolda úsh velosıpedshi jarysyp keledi. Aldynan qaraǵaı shyqty. Ol qaraǵaıda 4 alma bar. Ony velosıpedshiler qalaı bólip alady?
• Bir qazaq qalaǵa bara jatyr edi, jolda úsh tanysy qarsy shyqty. Qansha adam qalaǵa bardy?
Jaýaptary:
1.(5 burysh)
2.(4 mınýt)
3.(n áripine)
4.(qaraǵaıda alma óspeıdi)
5.(1 adam)
Qorytyndy:
Qazylar ornyqtyrar ádildikti,
Kimderdiń jaýaptary kámil shyqty.
Bilim men tapqyrlyqtyń jarysynda,
Jeńiske jeter deımiz naǵyz myqty,- deı otyra, osymen bizdiń «maqal sózdiń – máıegi» atty saıysymyz aıaqtaldy. Talaptaryńa nur jaýsyn!- dep qorytyndylaı otyryp, kelesi sóz kezegi ádil qazylarǵa beriledi.
«Maqal sózdiń – máıegi» saıysy aıaqtaldy.
Aqtóbe oblysy,
Mártók aýdany, Mártók selosy
№ 1 Mártók orta mektebi.
Bastaýysh synyp muǵalimi: Zýlkakova Baıan Týlegenovna
Ashyq tárbıe saǵaty
Klasy: 1 klass
Maqsaty: topta birlese jumys isteýge, basqa adamnyń jumysyn baǵalaýǵa úıretý, qatysýshylardyń sheberlikterin, oı - órisiniń qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Balalardy uıymshyl bolýǵa, shapshańdyqqa, tapqyrlyqqa tárbıeleý.
Qurylymy: Oıynǵa 6 baladan quralǵan 3 top qatysady. Qatysýshylar sany - 18. Oıyn 5 kezeńnen turady. Toptar ár kezeńniń qorytyndysy boıynsha óz upaı sandaryn shyǵarady. Barlyq aınalymnan keıin barynsha kóp upaı jınaǵan top jeńimpaz atanady.
Shattyq sheńberi.
Balalar bizdiń kóńimizdiń kilti bizdiń ezýimizde. Árdaıym kúlip jan jaǵymyzǵa kúlki syılaıyq! Olaı bolsa balalar kúlki syılaıyq!
Kel balalar kúleıik,
Kúlkimenen túleıik.
Qabaq shytyp ne kerek,
Kóńildi bolyp júreıik!
Muǵalim.
Jaqsy bolý ózińnen,
Jaman bolý ózińnen.
Ózińdi óziń aıa da,
Óziń úıren ózińnen.
Jaqsylyq kórseń bireýden,
«Men qandaımyn?» dep oıla.
Jamandyq kórseń bireýden,
«Men qandaımyn?» dep oıla,- deı otyryp, búgingi «Maqal - sózdiń máıegi» saıysyna qosh keldińizder!
Búgingi oıynymyz óte erekshe. Óıtkeni bizderge ustazdarymyz qonaq bolyp kelip otyr jáne bizder komandamen jumys isteýmiz kerek. Biz qazaq qashanda sózge toqtaǵan elmiz. Al, «Sóz máıegi - maqal» desedi. Endeshe, oqýshylar maqal - mátel jarysyn ótkizelik.
Erejelerdi esten shyǵarmaıyq.
Komandalar oryndaryna otyrady. 0ıyn shartyn tyńdaıdy. Bizdiń oıynymyz maqal - mátelderden, jumbaqtardan jáne logıkalyq suraqtardan turady. Suraqtardy muqıat tyńdap toppen aqyldasyp jaýap berý kerek. Árbir jaýapqa ár komanda 1 maqal - mátel alady. Qaı toptyń maqal - máteli kóp bolsa, sol top jeńimpaz atanady. Jaýap daıyn bolǵan kezde belgi beredi. Jyldam jaýap bergen top upaı alady.
Birinshi aınalymnyń aty – «oılan da, aıaqta»
Birinshi aınalymda toptarǵa aıaqtalmaǵan maqal - mátelderdi aıaqtaý.
«Oıshyldar» tobyna:
▪ Eńbek etseń erinbeı, toıady qarnyń tilenbeı.
▪ Ádepti bala arly bala, ádepsiz bala sorly bala.
▪ Otansyz adam – ormansyz bulbul.
▪ Aqyl azbaıdy, bilim tozbaıdy.
▪ Dushpan kúldirip aıtady, dos jylatyp aıtady.
«Bilimpazdar» tobyna:
▪ Aǵash kórki japyraq, adam kórki shúberek.
▪ Óner aldy qyzyl til.
▪ Týǵan jerdiń kúni de, túni de ystyq.
▪ Jańbyrmen jer kógerer, batamen el kógerer.
▪ Kitap bilim bulaǵy, bilim ómir shyraǵy.
«Talaptylar» tobyna:
▪ Eńbek etseń emersiń.
▪ Birlik bolmaı, tirlik bolmas
▪ Dosy kópti jaý almaıdy, aqyly kópti daý almaıdy
▪ El ishi altyn besik
▪ Kóp sóz - kómir, az sóz – altyn.
Ekinshi kezeńniń aty - «Kim kóp biledi?»
Ár toptyń top basshysy maqal - máteldiń taqyrybyn tańdaıdy. Ár top óziniń taqyrybyna saı maqal - mátelder jazady.(Otan, eńbek, dostyq )
Sergitý sátin jasaý.
Úshinshi kezeńniń aty - «Sýretti sózjumbaq sheshý»
Sýretti sózjumbaqtar ınteraktıvti taqtada kórinip turady. Bul sýretti sózjumbaqtardy top qatysýshylary sheshý kerek.
Tórtinshi kezeń «Jasyrdym jumbaq» dep atalady.
Saıyskerlerimiz bul kezeńde jumbaqtyń sheshimin qazaq jáne orys tilderinde jaýap berip, onyń jaýabyna maqal - mátel quraıdy.
1. Qabat - qabat qaptama
Aqyldy bolsań attama (kitap, knıga)
2. Minseń kólik,
Jeseń tamaq (at, kon)
3. Orǵyǵan qorqaq, ózi qylı,
Qys pen jazda eki túrli ton kıedi. (qoıan, zaıas)
4. Jylt - jylt etken,
Jylǵadan ótken. (sý, voda)
5. Qara tústi qarqyldaq,
Ushyp - qonyp jalpyldap,
Qoqystardy shoqıtyn,
Qandaı qus kún boıy,
Jem izdeıtin tam - tumdap? (qarǵa, varona)
6. Kól betinde qalqıdy,
Maqta syndy úıilgen.
Úni ásem san qıly,
Moıny sadaq ıilgen.
Mamyǵyn ol taraıdy,
Mańǵazdana qaraıdy.
Bul qandaı qus,
Aıtshy sen,
Tańdandyrǵan talaıdy? (aqqý, lebed)
Besinshi kezeń «bilimińdi myqta».
Qısyn - logıkalyq esepter:
«Oıshyldar» tobyna
• Eger tyrna bir aıaǵymen tursa 3 kg, al 2 aıaǵymen tursa, onyń salmaǵy qansha bolady.
• Bir januıanyń 5 balasy jáne olardyń árqaısysynyń qaryndasy bar, januıada qansha bala bar?
• Senbiden keıin eki kúnnen keıin qaı kún keledi?
• Qos at jegilgen arba 40 shaqyrym júrdi. Bir at neshe shaqyrym júrdi
• Saǵat túngi 10 - da jańbyr jaýyp tur, 24 saǵattan keıin kún shyǵýy múmkin be?
Jaýaptary:
1.(3 kg)
2.(6 bala)
3.(dúısenbi)
4.(40 shaqyrym)
5.(joq, 24saǵ – 1 sótke, ol kezde tún bolady)
«Bilimpazdar» tobyna:
• Bir aıda bes jeksenbi bola ma?
• Sıyr 4 aıaǵymen tursa 200 kg, 2 aıaǵymen tursa neshe kılogramm?
• Kún kózi jylyna neshe ret shyǵady?
• Úsh qyz bir synypta oqıdy. Aıgúl, Ásem, Álıa. Aıgúl Ásemnen úlken, Ásem Álıadan úlken. Kim sonda úlkeni?
• Almanyń jartysy nege uqsas?
Jaýaptary:
1.(joq, 1aıda 35 kún bolmaıdy)
2.(200 kg)
3.(365 - 366 ret)
4.(Aıgúl)
5.(ekinshi jartysyna)
«Talaptylar» tobyna:
• Ústel beti tórtburyshty, onyń bir buryshyn aramen kesip tastasaq neshe burysh qalady?
• Tórt jumyrtqa tórt mınýtta pisedi, eki jumyrtqa neshe mınýtta pisedi?
• Kún men tún nege aıaqtalady?
• Jolda úsh velosıpedshi jarysyp keledi. Aldynan qaraǵaı shyqty. Ol qaraǵaıda 4 alma bar. Ony velosıpedshiler qalaı bólip alady?
• Bir qazaq qalaǵa bara jatyr edi, jolda úsh tanysy qarsy shyqty. Qansha adam qalaǵa bardy?
Jaýaptary:
1.(5 burysh)
2.(4 mınýt)
3.(n áripine)
4.(qaraǵaıda alma óspeıdi)
5.(1 adam)
Qorytyndy:
Qazylar ornyqtyrar ádildikti,
Kimderdiń jaýaptary kámil shyqty.
Bilim men tapqyrlyqtyń jarysynda,
Jeńiske jeter deımiz naǵyz myqty,- deı otyra, osymen bizdiń «maqal sózdiń – máıegi» atty saıysymyz aıaqtaldy. Talaptaryńa nur jaýsyn!- dep qorytyndylaı otyryp, kelesi sóz kezegi ádil qazylarǵa beriledi.
«Maqal sózdiń – máıegi» saıysy aıaqtaldy.
Aqtóbe oblysy,
Mártók aýdany, Mártók selosy
№ 1 Mártók orta mektebi.
Bastaýysh synyp muǵalimi: Zýlkakova Baıan Týlegenovna
You Might Also Like
