Matematıka – ǵylymdardyń patshasy
Taqyryby: «Matematıka – ǵylymdardyń patshasy»
Maqsaty: Bilim kóterýdiń basty sharty - oqýshylardyń matematıka pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Jaqsy uıymdastyrylǵan aptalyqtar men keshterdiń oqýshylardyń sabaq úlgerimderin kóterip qana qoımaı, olardyń shyǵarmashylyq qabiletin damytyp oı - órisin keńeıtedi. Bul baǵdarlamanyń basty maqsaty - oqýshylardyń oı - órisin jetildirý, olardyń bilimi men jan-jaqty oılaý qabiletin, oı - ushqyrlyǵyn synaý bolyp tabylady.
Kórnekiligi: plakattar, qanatty sózder, sharlar t/b.
Ádisi: oı - qozǵaý, suraq - jaýap.
Barysy: Ýa, halaıyq, halaıyq
Bárińe jar salaıyq
Búgingi kesh tórinde
Matematıka elinde
Matematıka tilinde
Esep sheship jarysyp
Jumbaq sheship ańdysyp
Shabyt tasyp shalqysyp
Eseppen án salysyp
Kóńildi kesh jasaıyq.
Qurmetti ustazdar men oqýshylar. Búgin sizderdiń aldaryńyzda joǵary ıntellektýaldy uldar men qyzdar óz bilimderin sarapqa salady. Órisi keń órge júzer, ónerli oqýshylardy qoldap otyryńyzdar dep búgingi «Matematıka - ǵylymdardyń patshasy» atty saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder!
Júıeli sóz shyǵady shabytty erden
Júırikter bar talaı synda ozyp kelgen
Bilimi men aqylyn qaırat qylǵan
Júzden júırik myńnan bir tulpar degen
Báıgeden keledi eken talmaı shapqan
Júırikten tulpar ozar kúsh synasqan.
Saıysqa 2 top túsip otyr.
ónerimen bilimimen jurttan asqan.
áýeli saıysymyzdy bastamas buryn ádilqazylar alqasymen tanysyp óteıin.
Búgingi saıysymyz 7 kezeńnen turady.
1. Tanystyrý
2. Báıge.
3. Sheshendik óner.
4. Matematıkalyq jumbaqtar.
5. Matematıkalyq maqal - mátelder.
6. Formýlalar syry.
7. Oılan tap.
Matematıka ǵylymdardyń patshasy dep
Moıyndatqan bar ǵylym jer sharynda
Sol qaǵıda taǵy da dáleldenbek
Búgingi kesh baǵdarly josparynda
Matematıka tórt amal negizinde
Týyndatqan talaı zań kelbetinde
Jumbaq álem bolǵanmen eı zamandas
Meńgeriler eńbek talap sheńberinde.
Matematıka, matematıka qandaı qıyn
Oqymasań eshbir túıin
Al ómirde tek sonyń kómegimen
Oryndalar zańdylyq baılam dúıim.
Kezek komanda kapıtandarynda. Komanda kapıtandaryn ortaǵa shaqyramyz.
1 - týr. Tanystyrý.
Eń joǵary baǵa - 5 upaı.
2 - týr. Báıge.
Erilgen logıkalyq suraqqa kim tez jaýap berse, jeńis sonyki. Jaýap naqty tez bolýy kerek. Qaı oıynshysy qolyndaǵy kartochkasyn birinshi kóteredi, sol oqýshy birinshi jaýap beredi. Baǵalanýy - 5 upaı.
1. Stoldyń 4 buryshy bar, eger 1 buryshyn kesip tastasa, neshe burysh qalady? (5 burysh)
2. Jer polústeri geometrıada qandaı túzýlerdi eske túsiredi? (perpendıkýlár)
3. bir tonna maqta aýyr ma, álde bir tonna temir aýyr ma? (teń)
4. Turmysta qoldanylatyn qandaı geometrıalyq fıgýralardy bilesińder? (tórtburysh, dóńgelek, úshburysh, romb, t/b).
5. Eki sannyń qosyndysy 8 - ge teń aıyrmasy 2 - ke teń, kóbeıtindisi 15 - ke teń. Olar qandaı sandar? (5 pen 3)
6. Bir bólmede 2 áke, 2 bala otyr. Bólmede neshe adam bar. (3 adam)
7. Dorbada 10 asyqty 10 bala bir - birlep aldy. Sonda bir asyq dorbada qaldy. Bul qalaı? (bir bala dorbasymen aldy)
8. Túngi saǵat 10 - da jaýyn jaýyp tursa, 24 saǵattan keıin kúnniń jarqyrap turýy múmkin be? (joq. tún)
9. Qosarlap jegilgen at - arbamen Jantileý 25 shaqyrym jol júrdi. Onyń ár aty neshe shaqyrym jol júrdi? (25)
10. Úsh túıequs ushyp kele jatty. Ańshy olardyń birin atyp aldy. Qanshasy qaldy? (túıequstar ushpaıdy)
3 - týr. Sheshendik óner. Bul bólimde eki saıysker ózderine tıesili taqyryp boıynsha qarama - qarsy pikirlerdi dáleldep, sheshendik ónerin ortaǵa salady.
Bir komanda pozıtıvtik, ekinshi komanda negatıvti baǵyt ustaıdy, ıaǵnı berilgen taqyryptar «Matematıkasyz ómir joq», «Matematıkasyz da ómir súrýge bolady»
4 - týr. Matematıkalyq jumbaqtar.
Matematıkalyq ataýlar men uǵymdar
Este bolar, qurbylar, bárińniń de
Endi bir sát solar jaıly jumbaq sheshsek
Artyq bolmas, bastaıyq kezek bizde deı otyryp Matematıkalyq jumbaqtarǵa kezek bereıik.
1. Alpys tórt bólmede
Otyz eki turǵyn bar
Aq, qara qyp bólgende
Birin - biri qýǵandar
Hany úshin de jany úshin de
Bermeıdi olar namysyn (shahmat)
2. Bir kólden 12 - den qaz oınaıdy
Alsam dep birin - biri naz oılaıdy
Kelgende jaqyndasyp, qojańdasyp
Birin - biri almasyna esh qoımaıdy. (doıby)
3. Úlken kishi sandardy sen
Ajyratqyn kelse eger
Qandaı tańba qoıar ediń
Qane oılan kýáger (teńsizdik)
4. Patshalarǵa mola bolǵan
Geometrıaǵa mura bolǵan. (pıramıda)
5. Birdeı sandy birneshe ret
Kóbeıtýden turady
Eger ony yqshamdasań
Qandaı ataý bolady? (dáreje)
6. Dúnıede bútin nárse bola bermeıdi
Kóńilge armandaǵan qona bermeıdi
Bútin nárse bóligin kórsetetin
Qandaı san bar dostarym pikir demeıdi. (bólshek san)
7. Núkteden eki sáýleden
Quralǵan aıtshy bul ne eken? (burysh)
8. Nárselerdi sanaǵanda
Kerek ol bizge aýadaı
Aıtyńdarshy bul qandaı san
Jan - jaǵyńa qaramaı. (natýral san)
5 - týr. Matematıkalyq maqal - mátelder.
Maqal aıtsań jol kórseter.
Mátel aıtsań janyńdy jadyratar,- dep kelesi týrymyz Maqal - mátel saıysyna kezek bereıik. Oıynshy maqal - máteldegi qajetti sandy taýyp 3 tilde qazaqsha, oryssha, aǵylshynsha ataý kerek.
1. (2) jarty –(1) bútin.
2. 100 - den bireýi sheshen -(1000)- nan bireýi kósem.
3. (7) ret ólshep (1) ret kes.
4. (1) kisi qazǵan qudyqtan, (1000) kisi sý isher.
5. (30) Tisten shyqqan sóz, (30) rýly elge jaıylady.
6. Jigit adamǵa (70) ónerde az.
7. (6) ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi. (4) túgel bolsa, Tóbedegi keledi.
8. (50) jylda el jańa (100) jylda qazan.
9. (100) som aqshań bolǵansha (100) joldasyń bolsyn.
10. Besik balasy (5) túleıdi.
11. (90) aýyz sózdiń Tobyqtaı túıini bar.
6 - týr. Formýlalar syry.
Bul saıysta matematıkadan formýlalar jasyrylady. Taqtada sıfrlar jazylǵan torkózdi oqýshylar tańdaıdy. Ár oqýshyǵa durys jaýaby úshin torkózdegi san mólsherinde upaı qosylady.
1. (a+v)²=a²+2 av+v² qysqasha kóbeıtý formýlasy
2. V=abc kólem
3. S= úshburyshtyń aýdany
4. 1+ 2 Vıet teoremasy
1* 2
5. C2=a2+b2 Pıfagor teoremasy
6. ax2+bx+c=0 kvadrat teńdeý
7. ax2+bx+c=a (x - x1) (x - x2) kópmúsheni kób. jikteý
7 - týr. Oılan tap. Komanda kapıtandaryna.
30 sekýndta 30 suraqqa jyldam jáne tez jaýap berý kerek. Árbir durys jaýap 5 upaı qoıylady. Ár topqa 15 suraqtan keledi.
İ-top 8kl.
1. Geometrıanyń jazyqtyqtaǵy fıgýralardy zertteıtin bólimi. (Planımetrıa)
2. Jazyqtyqtyń negizgi geometrıalyq fıgýrasy. (núkte)
3. «Qatań» degen atqa ıe bolǵan fıgýra. (úshburysh)
4. Jazyqtyqtaǵy qıylyspaıtyn eki túzý (paralel)
5. Qosý amalyn órnekteıtin belgi (plús)
6. Tik buryshty úshburysh týraly teorema kimniń atymen atalady. (pıfagor)
7. Ýaqyttyń ólshem birligi (táýlik)
8. Mıllıon uǵymyn qazaq jerine alǵash taratqan kim? (Y. Altynsarın)
9. Buryshty ólsheý quraly (transportır)
10. Tek bir jaǵynan shektelgen túzý. (sáýle)
11. Baǵyty bar kesindi (vektor)
12. belgisizi bar teńdik (teńdeý)
13. Sannyń júzden bir bóligi (prosent)
14. 100 jyl. (ǵasyr)
15. kvadrattyq fýnksıanyń grafıgi (parabola)
İİ-top. 9 kl.
1. Geometrıanyń keńistiktegi fıgýralardy zertteıtin bólimi. (stereometrıa)
2. núkteniń ornyn anyqtaıtyn san. (koordınata)
3. tik burysh jasap qıylysatyn eki túzý (perpendıkýlár)
4. Kópburyshtyń barlyq qabyrǵalarynyń qosyndysy (perımetr)
5. Azaıtý amalyn órnekteıtin belgi (mınýs)
6. kýbtyq fýnksıanyń grafıgi (gıperbola)
7. Dáleldeýsiz qabyldanatyn sóılem (aksıoma)
8. úshburysh tóbesinen qarsy jatqan qabyrǵanyń ortasyn qosatyn kesindi (medıana)
9. Buryshtyń túrleri (sybaılas, súıir, doǵal, tik)
10. Tik buryshty úshburyshta kólbeýdiń rolin atqaratyn qabyrǵa (gıpotenýza)
11. «Kem» uǵymyna qarama - qarsy uǵym (artyq)
12. Qaldyqty tabý úshin paıdalanatyn amal (bólý)
13. Arıstotelden keıingi ekinshi ustaz atanǵan kim? (Ál - Farabı)
14. Sheńber uzyndyǵynyń dıametrge qatynasy (Pı sany)
15. buryshty qaq bóletin túzý. (bısektrısa)
Qorytyndy.
Saıys – tolqyn aınalǵan qatty aǵysqa
Tabylǵandaı tanym da, jat daýys ta
Bireý keıin keledi aptyǵysta
Saıys - tolqyn jatqandaı asyp - tasyp
Bireý myǵym, bireýler shalys basyp
Bul saıysta baıqalar ǵulama oılar.
Maqsaty: Bilim kóterýdiń basty sharty - oqýshylardyń matematıka pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Jaqsy uıymdastyrylǵan aptalyqtar men keshterdiń oqýshylardyń sabaq úlgerimderin kóterip qana qoımaı, olardyń shyǵarmashylyq qabiletin damytyp oı - órisin keńeıtedi. Bul baǵdarlamanyń basty maqsaty - oqýshylardyń oı - órisin jetildirý, olardyń bilimi men jan-jaqty oılaý qabiletin, oı - ushqyrlyǵyn synaý bolyp tabylady.
Kórnekiligi: plakattar, qanatty sózder, sharlar t/b.
Ádisi: oı - qozǵaý, suraq - jaýap.
Barysy: Ýa, halaıyq, halaıyq
Bárińe jar salaıyq
Búgingi kesh tórinde
Matematıka elinde
Matematıka tilinde
Esep sheship jarysyp
Jumbaq sheship ańdysyp
Shabyt tasyp shalqysyp
Eseppen án salysyp
Kóńildi kesh jasaıyq.
Qurmetti ustazdar men oqýshylar. Búgin sizderdiń aldaryńyzda joǵary ıntellektýaldy uldar men qyzdar óz bilimderin sarapqa salady. Órisi keń órge júzer, ónerli oqýshylardy qoldap otyryńyzdar dep búgingi «Matematıka - ǵylymdardyń patshasy» atty saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder!
Júıeli sóz shyǵady shabytty erden
Júırikter bar talaı synda ozyp kelgen
Bilimi men aqylyn qaırat qylǵan
Júzden júırik myńnan bir tulpar degen
Báıgeden keledi eken talmaı shapqan
Júırikten tulpar ozar kúsh synasqan.
Saıysqa 2 top túsip otyr.
ónerimen bilimimen jurttan asqan.
áýeli saıysymyzdy bastamas buryn ádilqazylar alqasymen tanysyp óteıin.
Búgingi saıysymyz 7 kezeńnen turady.
1. Tanystyrý
2. Báıge.
3. Sheshendik óner.
4. Matematıkalyq jumbaqtar.
5. Matematıkalyq maqal - mátelder.
6. Formýlalar syry.
7. Oılan tap.
Matematıka ǵylymdardyń patshasy dep
Moıyndatqan bar ǵylym jer sharynda
Sol qaǵıda taǵy da dáleldenbek
Búgingi kesh baǵdarly josparynda
Matematıka tórt amal negizinde
Týyndatqan talaı zań kelbetinde
Jumbaq álem bolǵanmen eı zamandas
Meńgeriler eńbek talap sheńberinde.
Matematıka, matematıka qandaı qıyn
Oqymasań eshbir túıin
Al ómirde tek sonyń kómegimen
Oryndalar zańdylyq baılam dúıim.
Kezek komanda kapıtandarynda. Komanda kapıtandaryn ortaǵa shaqyramyz.
1 - týr. Tanystyrý.
Eń joǵary baǵa - 5 upaı.
2 - týr. Báıge.
Erilgen logıkalyq suraqqa kim tez jaýap berse, jeńis sonyki. Jaýap naqty tez bolýy kerek. Qaı oıynshysy qolyndaǵy kartochkasyn birinshi kóteredi, sol oqýshy birinshi jaýap beredi. Baǵalanýy - 5 upaı.
1. Stoldyń 4 buryshy bar, eger 1 buryshyn kesip tastasa, neshe burysh qalady? (5 burysh)
2. Jer polústeri geometrıada qandaı túzýlerdi eske túsiredi? (perpendıkýlár)
3. bir tonna maqta aýyr ma, álde bir tonna temir aýyr ma? (teń)
4. Turmysta qoldanylatyn qandaı geometrıalyq fıgýralardy bilesińder? (tórtburysh, dóńgelek, úshburysh, romb, t/b).
5. Eki sannyń qosyndysy 8 - ge teń aıyrmasy 2 - ke teń, kóbeıtindisi 15 - ke teń. Olar qandaı sandar? (5 pen 3)
6. Bir bólmede 2 áke, 2 bala otyr. Bólmede neshe adam bar. (3 adam)
7. Dorbada 10 asyqty 10 bala bir - birlep aldy. Sonda bir asyq dorbada qaldy. Bul qalaı? (bir bala dorbasymen aldy)
8. Túngi saǵat 10 - da jaýyn jaýyp tursa, 24 saǵattan keıin kúnniń jarqyrap turýy múmkin be? (joq. tún)
9. Qosarlap jegilgen at - arbamen Jantileý 25 shaqyrym jol júrdi. Onyń ár aty neshe shaqyrym jol júrdi? (25)
10. Úsh túıequs ushyp kele jatty. Ańshy olardyń birin atyp aldy. Qanshasy qaldy? (túıequstar ushpaıdy)
3 - týr. Sheshendik óner. Bul bólimde eki saıysker ózderine tıesili taqyryp boıynsha qarama - qarsy pikirlerdi dáleldep, sheshendik ónerin ortaǵa salady.
Bir komanda pozıtıvtik, ekinshi komanda negatıvti baǵyt ustaıdy, ıaǵnı berilgen taqyryptar «Matematıkasyz ómir joq», «Matematıkasyz da ómir súrýge bolady»
4 - týr. Matematıkalyq jumbaqtar.
Matematıkalyq ataýlar men uǵymdar
Este bolar, qurbylar, bárińniń de
Endi bir sát solar jaıly jumbaq sheshsek
Artyq bolmas, bastaıyq kezek bizde deı otyryp Matematıkalyq jumbaqtarǵa kezek bereıik.
1. Alpys tórt bólmede
Otyz eki turǵyn bar
Aq, qara qyp bólgende
Birin - biri qýǵandar
Hany úshin de jany úshin de
Bermeıdi olar namysyn (shahmat)
2. Bir kólden 12 - den qaz oınaıdy
Alsam dep birin - biri naz oılaıdy
Kelgende jaqyndasyp, qojańdasyp
Birin - biri almasyna esh qoımaıdy. (doıby)
3. Úlken kishi sandardy sen
Ajyratqyn kelse eger
Qandaı tańba qoıar ediń
Qane oılan kýáger (teńsizdik)
4. Patshalarǵa mola bolǵan
Geometrıaǵa mura bolǵan. (pıramıda)
5. Birdeı sandy birneshe ret
Kóbeıtýden turady
Eger ony yqshamdasań
Qandaı ataý bolady? (dáreje)
6. Dúnıede bútin nárse bola bermeıdi
Kóńilge armandaǵan qona bermeıdi
Bútin nárse bóligin kórsetetin
Qandaı san bar dostarym pikir demeıdi. (bólshek san)
7. Núkteden eki sáýleden
Quralǵan aıtshy bul ne eken? (burysh)
8. Nárselerdi sanaǵanda
Kerek ol bizge aýadaı
Aıtyńdarshy bul qandaı san
Jan - jaǵyńa qaramaı. (natýral san)
5 - týr. Matematıkalyq maqal - mátelder.
Maqal aıtsań jol kórseter.
Mátel aıtsań janyńdy jadyratar,- dep kelesi týrymyz Maqal - mátel saıysyna kezek bereıik. Oıynshy maqal - máteldegi qajetti sandy taýyp 3 tilde qazaqsha, oryssha, aǵylshynsha ataý kerek.
1. (2) jarty –(1) bútin.
2. 100 - den bireýi sheshen -(1000)- nan bireýi kósem.
3. (7) ret ólshep (1) ret kes.
4. (1) kisi qazǵan qudyqtan, (1000) kisi sý isher.
5. (30) Tisten shyqqan sóz, (30) rýly elge jaıylady.
6. Jigit adamǵa (70) ónerde az.
7. (6) ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi. (4) túgel bolsa, Tóbedegi keledi.
8. (50) jylda el jańa (100) jylda qazan.
9. (100) som aqshań bolǵansha (100) joldasyń bolsyn.
10. Besik balasy (5) túleıdi.
11. (90) aýyz sózdiń Tobyqtaı túıini bar.
6 - týr. Formýlalar syry.
Bul saıysta matematıkadan formýlalar jasyrylady. Taqtada sıfrlar jazylǵan torkózdi oqýshylar tańdaıdy. Ár oqýshyǵa durys jaýaby úshin torkózdegi san mólsherinde upaı qosylady.
1. (a+v)²=a²+2 av+v² qysqasha kóbeıtý formýlasy
2. V=abc kólem
3. S= úshburyshtyń aýdany
4. 1+ 2 Vıet teoremasy
1* 2
5. C2=a2+b2 Pıfagor teoremasy
6. ax2+bx+c=0 kvadrat teńdeý
7. ax2+bx+c=a (x - x1) (x - x2) kópmúsheni kób. jikteý
7 - týr. Oılan tap. Komanda kapıtandaryna.
30 sekýndta 30 suraqqa jyldam jáne tez jaýap berý kerek. Árbir durys jaýap 5 upaı qoıylady. Ár topqa 15 suraqtan keledi.
İ-top 8kl.
1. Geometrıanyń jazyqtyqtaǵy fıgýralardy zertteıtin bólimi. (Planımetrıa)
2. Jazyqtyqtyń negizgi geometrıalyq fıgýrasy. (núkte)
3. «Qatań» degen atqa ıe bolǵan fıgýra. (úshburysh)
4. Jazyqtyqtaǵy qıylyspaıtyn eki túzý (paralel)
5. Qosý amalyn órnekteıtin belgi (plús)
6. Tik buryshty úshburysh týraly teorema kimniń atymen atalady. (pıfagor)
7. Ýaqyttyń ólshem birligi (táýlik)
8. Mıllıon uǵymyn qazaq jerine alǵash taratqan kim? (Y. Altynsarın)
9. Buryshty ólsheý quraly (transportır)
10. Tek bir jaǵynan shektelgen túzý. (sáýle)
11. Baǵyty bar kesindi (vektor)
12. belgisizi bar teńdik (teńdeý)
13. Sannyń júzden bir bóligi (prosent)
14. 100 jyl. (ǵasyr)
15. kvadrattyq fýnksıanyń grafıgi (parabola)
İİ-top. 9 kl.
1. Geometrıanyń keńistiktegi fıgýralardy zertteıtin bólimi. (stereometrıa)
2. núkteniń ornyn anyqtaıtyn san. (koordınata)
3. tik burysh jasap qıylysatyn eki túzý (perpendıkýlár)
4. Kópburyshtyń barlyq qabyrǵalarynyń qosyndysy (perımetr)
5. Azaıtý amalyn órnekteıtin belgi (mınýs)
6. kýbtyq fýnksıanyń grafıgi (gıperbola)
7. Dáleldeýsiz qabyldanatyn sóılem (aksıoma)
8. úshburysh tóbesinen qarsy jatqan qabyrǵanyń ortasyn qosatyn kesindi (medıana)
9. Buryshtyń túrleri (sybaılas, súıir, doǵal, tik)
10. Tik buryshty úshburyshta kólbeýdiń rolin atqaratyn qabyrǵa (gıpotenýza)
11. «Kem» uǵymyna qarama - qarsy uǵym (artyq)
12. Qaldyqty tabý úshin paıdalanatyn amal (bólý)
13. Arıstotelden keıingi ekinshi ustaz atanǵan kim? (Ál - Farabı)
14. Sheńber uzyndyǵynyń dıametrge qatynasy (Pı sany)
15. buryshty qaq bóletin túzý. (bısektrısa)
Qorytyndy.
Saıys – tolqyn aınalǵan qatty aǵysqa
Tabylǵandaı tanym da, jat daýys ta
Bireý keıin keledi aptyǵysta
Saıys - tolqyn jatqandaı asyp - tasyp
Bireý myǵym, bireýler shalys basyp
Bul saıysta baıqalar ǵulama oılar.
You Might Also Like
