InfoHub Logo

Shymkent qalasy, Qarataý aýdany,
№58 jalpy orta mektebiniń
komýnaldyq memlekettik mekemesi
ınformatıka pániniń muǵalimi
Gasanova Zohra Atahanovna

7 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Mátindi terý jáne túzetý erejeleri. Mátin bólikterin ereksheleý.
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa mátin terýdi erejege sáıkes úıretý, mátin bólikterin kóshirýdi aýystyrý daǵdylaryn qalyptastyrý
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: «Mıǵa shabýyl», «Oı qozǵaý», «Djıgso», «Ókil», «Info - domıno», sáıkestendirý
Kútiletin nátıje: Erejege sáıkes mátin terýdi, pernetaqta men tyshqandy paıdalanyp mátindi jyljytýdy almasý býferin paıdalanyp ekranda mátindi kóshirýdi, mátindi joıýdy, mátin engizýdiń tártibin ózgerte alady.
Sabaqtyń kórnekiligi: slaıd, taratpa qaǵazdar, kompúter, stıker, baǵalaý paraqshalary
Uıymdastyrý kezeńi
Sálemdesý, túgeldeý, oqý – quraldaryn tekserý
«Shattyq sheńberin qoldaný»
Oqýshylar biri - birine jaqsy tilekterin aıtady.
Topqa bólý
Oqýshylardy sandardy sanaý arqyly topqa bólý

Úı tapsyrmasyn suraý
«Mıǵa shabýyl»
1. Kompúterde mátindik aqparatpen jumys isteýdiń artyqshylyqtary men kemshilikterin atańdar.
2. Mátindik redaktor degen ne?
3. Mátin elementterin atańdar jáne sıpattańdar.
4. Mátindegi abzastar bir - birinen qandaı sımvolmen ajyratylady?
5. Mátindegi jańa abzas qalaı
«Oı qozǵaý»
Oqýshylarǵa suraq - jaýap arqyly jańa sabaqqa nazaryn aýdartý

Jańa sabaq
Mátindi terip bolǵan soń túzetý jáne pishimdeý úshin mátin bólikterin (fragment) ereksheleı bilý kerek. Tyshqannyń kómegimen ereksheleý úshin qujattyń sol jaq, «ereksheleý erneýi» dep atalatyn, erneýin qoldanady.. tyshqannyń siltemesi ońǵa qaraı burylǵan strelka túrine aınalady. Pernetaqtadan erekshelengen kezde Shift jáne Ctrl perneleri tirkesimderin birge basý kerek.
Mátin bólikterin ereksheleý tásilderi.
Keıde ekranda birden joldy, abzasty nemese tutastaı mátindi erekshelegen yńǵaıly. Bul jaǵdaılar úshin arnaıy tásilder oılastyrylǵan.
Tutas joldy ereksheleý. Eger tyshqannyń sol jaq batyrmasymen joldyń basyn bir ret shertseńder, jol tutastaı erekshelenedi. Tyshqannyń siltemesi bul jerde aq strelka keıpine enedi.
Eger ekrannyń osy jerinde tyshqannyń sol jaq batyrmasyn eki ret shertsek, onda tutas abzas erekshelenedi.
Tyshqannyń sol jaq batyrmasyn úsh ret shertý mátindi tutastaı ereksheleıdi.
Mátindi tutastaı birden ereksheleý úshin pernetaqtadan bir mezgilde Ctrl pernesimen sıfrlyq qosymsha pernetaqtadan «5» sanyn basýǵa da bolady. Windows operasıalyq júıesinde basqa nysandar sıaqty, mátinderdegi nysandarda Delete pernesimen – kýrsordan oń jaqta ornalasqan sımvoldy, BackSpace pernesimen – kýrsordyń sol jaǵynda ornalasqan sımvoldy joıýǵa bolady. Eger mátindi Aýystyrý rejıminde tersek, onda buryn bolǵan sımvoldardy almasytrýǵa bolady. Ol Insert pernesin basqanda qosylady. Mátindi qosýdy jalǵastyrý úshin, Insert pernesin qaıta basý kerek. Eger mátinniń barlyq bóliginde tutas sózdi nemese sóz tirkesin almastyrý kerek bolsa, onda Almastyrý buıryǵyn qoldanǵan yńǵaıly.
«Ózin tańda» oıyny arqyly oqýshylar tapsyrmany tańdap, oryndaıdy.

Tapsyrma 1. «Sátemir han» qujatyn ashyp, kórsetilgen tapsyrmalardy oryndaý

Tapsyrma 2. Maqaldar faılyn ashyńdar:
Sózderdegi qatelerdi túzetińder, artyq sózderdi alyp tastańdar, bos oryndardyń qoıylýyna nazar aýdaryńdar
Mátindegi ár maqal bir jolda jazylatyndaı etip túzetińder. Enter, BackSpace, Delete pernelerin qoldanyńdar.

Sergitý: Qara jorǵa bıi

Info - domıno» oıyny
Tapsyrma (flıpchartta kórsetý)
Sáıkestendir (jeke jumystanady, saǵat tili baǵyty boıynsha topta tekseriledi)
Kóshirý ----- Ctrl+C
Qıý ---------- Ctrl+X
Qoıý ---------- Ctrl+V
Boldyrmaý ----- Ctrl+Z
Bárin ereksheleý ------ Ctrl+A

Tolyq nusqasyn júkteý