InfoHub Logo

Taqyryby: M. Ótemisuly «Qyzǵysh qus» óleńi
Sabaqtyń maqsaty: a) Bilimdilik: Oqýshylarǵa týǵan elim dep eńirep ótken birtýar talantty patrıot aqyn Mahambet Ótemisulynyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna sholý, óleńniń mazmunyn túsindirý, ıdeıasyn ashý.
á) Tárbıelik: Aqyn shyǵarmashylyǵyn oqı otyryp, jas tolqynnyń azamattyq kózqarasyn qalyptastyrý. Otandy, eldi, halqyn súıýge shaqyrý, patrıottar tárbıeleý.
b) Damytýshylyq: Sóz ónerin baǵalaýǵa, kórkem oıdyń astaryn túsinýge, óleń jazýǵa talpynys jasaý, mánerlep oqý daǵdysyn qalyptastyrý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta, kespe qaǵazdar
Pánaralyq baılanys: Tarıh, bıologıa, qazaq tili
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń tıpi: Jańa oqý materıalyn meńgertý sabaǵy
Ádisi: 1. Túsindirmeli oqytý.
2. Venn dıagramsy
3. Toptastyrý strategıasy
4. Pikirtalas kartasy
5. «Boljaý kartasy»
6. «Eki túrli kúndelik toltyrý» ádisi
7. «Bes joldy óleń qurastyrý» ádisi

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
Amandasý. Oqýshylardy sabaqqa daıarlaý.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
M. Ótemisulynyń «Soǵys» óleńin ár toptan bir oqýshy bir shýmaqtan aıtyp birin - biri jalǵastyrady.

İİİ. Jańa sabaq
Mahambettiń «Qyzǵysh qus» óleńinde aqynnyń eline, halqyna degen súıispenshiligi, Otanyna degen sezimi tamasha órnektelgen.
Aqyn adamnyń kóńil kúıin tabıǵat qubylystarymen salystyra egizdeýdi sheber qoldana otyryp, qyzǵysh pen óz taǵdyryn salystyrady. Qyzǵysh qustyń kólsiz tirshiligi bolmasa, aqynnyń týǵan elinsiz, týǵan topyraǵynsyz tirshiligi joq.
Mahambet kól qoryǵan qyzǵyshtaı eli úshin otqa túsedi. Qyzǵysh qustyń jaýy – lashyn, al Mahambettiń jaýy – Jáńgir. Elinen aıyryp, qýǵynǵa ushyratqan da – Jáńgir.

1. Poezıa mınýty
Óleńdi oqýshylarǵa mánerlep oqytý
2. Sózdik jumys
Qyzǵysh – qyzǵyshtaı qorǵady, qorǵashtady
Qoryǵan – qorǵaǵan
Qusalyq – ýaıym, sher, qaıǵyrý
Qyzǵysh qus - jelkesinde qara qaýyrsyndy aıdary bar, kishkentaı qońyr ala qus. Qazaqstannyń barlyq jerinde mekendeıdi.
Lashyn – tepkini qatty tegeýrindi qus. Suńqar tektester otrádyna jatady.

3. Qustar galereıasy
«Soǵys» (Qyzǵyshtaı bolǵan asyl er)
«Arǵymaqtyń balasy» (Suńqarlar úlgi alar dep)
«Munar kún» (Lashyn qýǵa tóngen kún)
«Oraı da boraı qar jaýsa» (Lashyn, suńqar jún tókse, dalada qalǵan súıek dep, shenine qarǵa jolar ma)
«Aımaq kól» (Egizimnen aıyrylyp, men de bir aqqý boldym halyqtan soń)
«Qarshyǵa degen bir qus bar» (Qarshyǵa degen bir qus bar, qanaty aıdyń astynda)
( Osy óleńderden oqýshylar úzindi oqyp, mysal keltiredi, qustardy mysal oqyp bolǵannan keıin qustardy taqtaǵa iledi )

4. Qurylysyna taldaý
Býnaq: 2
Býyn sany: 7 - 8
Uıqas túri: 1 - qara óleń, 2 - 3 - shalys, 4 - erikti uıqas túrine jatady.

5. Kórkemdegish quraldar
Epıtet (grek. epitheton – qosymsha) – zattyń, ıakı qubylystyń ereksheligin, syr - sıpatyn
beıneli túrde tanytatyn poetıkalyq jáne stılısıkalyq uǵym, ekspresıvti aıqyndaýshy sóz. Qanatyń qatty, moınyń bos - epıtetter
Psıhologıalyq paralelızm – adam óziniń basyndaǵy qaıǵy, muń - sherin tabıǵattaǵy basqa nársemen qatarlastyryp, egizdep baıandaý.
Qaıtalaý – nárseniń isine ne ózine nazar saldyrý úshin bir sózdi ne sóılemdi qaıta – qaıta aıtýdy qaıtalaý deıdi.
1. Jaı qaıtalaý
2. Anafora
3. Epıfora
4. Espe qaıtalaý
Espe qaıtalaý – aldyńǵy pikirdiń aıaǵyn sońǵy pikirge qatystyryp qaıtalaýdy espe qaıtalaý deıdi. Men edim, sen ediń – qaıtalaýlar

6. Venn dıagramsy
Mahambet – qyzǵysh qus Jáńgir – Lashyn

7. Eki jaqty túsinikteme kúndeligi
Óleńnen úzindi
Úzindi týraly pikir
8. Pikirtalas kartasy
Mahambet ómir súrgen qoǵam Qazirgi zamandaǵy qoǵam
9.«Sınkveın» ádisi
1. zat esim: batyr
2. syn esim: qaısar, jalyndy
3. etistik: qorǵady, súıdi
4. tolyqtaýysh: jaýdan qorǵady, Otanyn súıdi, eline qamqor
5. Túıin sóz. Ol elin súıgen jalyndy batyr

İÚ. Bekitý suraqtary:
1. Patrıot degendi qalaı túsinesińder?
2. Mahambet neni armandady?
3. Mahambettiń «Qyzǵysh qus» óleńinen qandaı qasıetterdi boıyńa sińirdińder?
4. Aqyn ne aıtqysy keldi?
5. Mahambet óleńderiniń taqyryby qandaı?
Ú. Úıge tapsyrma
A) «Qyzǵysh qus» óleńin jattaý
Á) óleńge baılanysty sýret salý
Úİ. Baǵalaý