Mektepke deıingi mekemelerde beıneleý ónerin úıretýdiń ádisteri men tásilderi
Mektepke deıingi mekemelerde beıneleý ónerin úıretýdiń ádisteri men tásilderi.
Beıneleý óneri – bolmystyń qabyldanǵan obrazdardaǵy kórkem keskini. Beıneleý óneri alǵashqy qaýymdyq qurylysta paıda boldy. Haıýanattardy jáne ań aýlaý kórinisin beıneleıtin alǵashqy sýretter súıekten oıylyp, tastan qashalyp jasalǵan adamdar men haıýanattardyń fıgýralary – alǵashqy músinder, oıý - órnektermen ásemdelgen eńbek pen turmys zattary sol kezge jatady. Ónerdiń ózine tán ereksheligi – bolmysty kórkem obrazdar arqyly beıneleý.
Balabaqshada beıneleý óneriniń san alýan túrlerimen: keskindememen, grafıkamen, skýlptýramen, sándik - qoldanbaly óner týyndylarymen tanysady. Mektep jasyna deıingi mekemelerde uıymdastyrylǵan oqý is - áreketterinde balalardy beıneleý ónerimen tanystyrý - balalardyń túrli janrdaǵy shyǵarmalardy tolyq qabyldaýyna jaǵdaı jasaıdy. Balalar óner arqyly ásemdikke, súıispenshilikke tárbıelenedi, estetıkalyq sezimderi damıdy. Olardyń aldyna aınaladaǵy dúnıeniń, formalardyń, qımyl - qozǵalystardyń baılyǵy men san alýan reńki ashylady. Ónerdiń kómegi arqyly balalar jańa zattarmen jáne ómir qubylystarymen tanysady, joǵary ıdeıalarǵa boı urady, bizdiń elimizde bolyp jatqan ózgeristerge ún qosady.
N.K.Krýpskaıa:«Balaǵa óner arqyly óz oılary men sezimderin tereńirek túsinýge, aıqynyraq oılap, tereńirek sezinýge kómektesý kerek; balaǵa muny ózin - ózi tanyp bilý, basqalardy tanyp bilý quraly, kollektıv arqyly basqalarmen birge ósý quraly etýge jáne múlde jańa, tereń de eleýli tolǵanystarǵa toly ómirge birge aıaq basýǵa kómektesý kerek» - dep jazady.
Álemdik bilim keńistiginde mektepke deıingi bilim berý uıymdarynda balalar ónerin damytý basty mindetterdiń biri bolyp otyr. Balabaqshadaǵy beıneleý óneri jekelengen zattardy beıneleý, sújetti(oqıǵaly), dekaratıvti sýret dep atalatyn úsh túrin qamtıdy.
Tárbıedegi jáne úıretýdegi jetistik kóbine belgili mazmundy balalarǵa jetkizý, olarda bilimdi, iskerlikter men daǵdylardy, sondaı - aq is - árekettiń qaısybir salasyndaǵy qabilettilikti qalyptastyrý úshin pedagog qandaı ádister men tásilderdi qoldanatynyna baılanysty.
Beıneleý óneri – bolmystyń qabyldanǵan obrazdardaǵy kórkem keskini. Beıneleý óneri alǵashqy qaýymdyq qurylysta paıda boldy. Haıýanattardy jáne ań aýlaý kórinisin beıneleıtin alǵashqy sýretter súıekten oıylyp, tastan qashalyp jasalǵan adamdar men haıýanattardyń fıgýralary – alǵashqy músinder, oıý - órnektermen ásemdelgen eńbek pen turmys zattary sol kezge jatady. Ónerdiń ózine tán ereksheligi – bolmysty kórkem obrazdar arqyly beıneleý.
Balabaqshada beıneleý óneriniń san alýan túrlerimen: keskindememen, grafıkamen, skýlptýramen, sándik - qoldanbaly óner týyndylarymen tanysady. Mektep jasyna deıingi mekemelerde uıymdastyrylǵan oqý is - áreketterinde balalardy beıneleý ónerimen tanystyrý - balalardyń túrli janrdaǵy shyǵarmalardy tolyq qabyldaýyna jaǵdaı jasaıdy. Balalar óner arqyly ásemdikke, súıispenshilikke tárbıelenedi, estetıkalyq sezimderi damıdy. Olardyń aldyna aınaladaǵy dúnıeniń, formalardyń, qımyl - qozǵalystardyń baılyǵy men san alýan reńki ashylady. Ónerdiń kómegi arqyly balalar jańa zattarmen jáne ómir qubylystarymen tanysady, joǵary ıdeıalarǵa boı urady, bizdiń elimizde bolyp jatqan ózgeristerge ún qosady.
N.K.Krýpskaıa:«Balaǵa óner arqyly óz oılary men sezimderin tereńirek túsinýge, aıqynyraq oılap, tereńirek sezinýge kómektesý kerek; balaǵa muny ózin - ózi tanyp bilý, basqalardy tanyp bilý quraly, kollektıv arqyly basqalarmen birge ósý quraly etýge jáne múlde jańa, tereń de eleýli tolǵanystarǵa toly ómirge birge aıaq basýǵa kómektesý kerek» - dep jazady.
Álemdik bilim keńistiginde mektepke deıingi bilim berý uıymdarynda balalar ónerin damytý basty mindetterdiń biri bolyp otyr. Balabaqshadaǵy beıneleý óneri jekelengen zattardy beıneleý, sújetti(oqıǵaly), dekaratıvti sýret dep atalatyn úsh túrin qamtıdy.
Tárbıedegi jáne úıretýdegi jetistik kóbine belgili mazmundy balalarǵa jetkizý, olarda bilimdi, iskerlikter men daǵdylardy, sondaı - aq is - árekettiń qaısybir salasyndaǵy qabilettilikti qalyptastyrý úshin pedagog qandaı ádister men tásilderdi qoldanatynyna baılanysty.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
