Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
“Men qazaqpyn” poemasy

Men – qazaqpyn myń ólip, myń tirilgen.

Jórgegimde tanystym muń tilimen

Jylaǵanda júregim, kún tutylyp,

Qýanǵanda kúlkimnen tún túrilgen, - dep, Juban Moldaǵalıev atamyz jyrlap bastaǵandaı, bul poemanyń maǵynasyn ashýǵa biraz talpyndym. “Men qazaqpyn” dep, aty aıtylyp turǵandaı, bul jyr qazaq halqyna arnalǵan. Bizdiń qazaq halqy qandaı jaǵdaı bolsa da, eshqashan eki ortada qaldyrmaǵan. Árqashan namys úshin, jer úshin, kók týymyzdy saqtaý úshin “Men qazaqpyn” dep sońyna deıin kúresken. 

Juban Moldaǵalıev jyrlap ótken: “Pák sábımin besikte ýildegen,

Dáýirlermen qurdaspyn, danamyn men.” demekshi, bul jyr-shýmaǵynda aqyn óziniń eli úshin namysyn kórsetip, aıqyn dálelmen kórsetip tur. 

Bizdiń el ana tilin qasterlegen, óziniń boıyna maqtanyshpen meńgergen halyq. Saıraı qalsa, tilderinen bal tamǵan, balta júzderi qas batyrmen qaırasqan bul da bizdiń qazaq halqymyz. 

Bizdiń qazaq eli rýlardan quralǵan. Dese de eshkim rýǵa bólinip, bir-birin jer qylmaǵan. Ata-babamyzdan kele jatqan salt-dástúrlerimiz esh umytylmaı, áli kúnge sheıin qasterlep keledi. Osy kúnge jetýimizdiń ózi ata-babalarymyzdyń arqasy dep bilemin. Sebebi, olar keleshek urpaq úshin, jerimizdi qorǵaý úshin soǵystan da qashpaǵan. 

Shyńǵys han jáne odan jalǵasqan urpaqtary da osy kúnge deıin elimiz úshin kúresip keledi. Jalǵyz jerdi basyp kirgenderi úshin ǵana emes, ana tilimizdi qor qylǵandarǵa ses kórsetip, tilimiz úshin de soǵysatyn. Mine, osy kúnnen búgingi kúnge deıin qazaqty eshkim qor qylmaı, syılasyp keledi. 

Bizdiń el Táýelsizdik alǵan kúnnen bastap qaı el bolmasyn, syılastyqpen qaraımyz. Olar da bizdiń elimizdi, jerimizdi jáne de sóılep jatqan ana tilimizdi syılap, qurmettep keledi.

Qorytyndylaı kelsek, Juban Moldaǵalıevtiń “Men qazaqpyn” atty jyryn eshkim oqymady emes, eshkim tyńdamady emes, búgingi kúnimizge deıin bári oqyp, tyńdap keledi. Tipti, qazirgi er-azamattarymyz osy jyrdy mánerlep, kóptegen jelilerde oqyp, jyrlap jatady. Eger de, bul jyr bolmasa, qazirgi sanaly urpaq qandaı bolar eken, tipti, elestete almaımyn. Juban Moldaǵalıev atamyzdyń arqasynda qazaq dalasy, qazaq halqynyń qandaı ekeninen kózimizdi ashtyq. Tipti, kók týymyzdyń qasıeti jaıynda, qazaq halqymyzdyń namysy jaıynda naqtylap túsirgen. Kóp bilmeıtin syr, qupıalarymyz osy jyrda nyq jazylǵan dep oılaımyn. 

Bul jyrdy estimegen adam joq. Keleshek urpaqqa bul úlgi bolyp óter, áli de umytylmaı este qalady dep senemin.

Amangalıeva Dılnaz Oryngalıevna 1 kýrs stýdenti


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama