InfoHub Logo

Óner ataýlynyń ishindegi eń bıigi – teatr. Mádenıettiń oshaǵy sanalǵan altyn orda el rýhanıatyna qyzmet jasap keledi. Búgingi tańda baǵyttary sanalýan teatrlar bar. Onyń ishindegi darasy «Alataý» dástúrli óner teatry. Alataýdyń baýraıyndaǵy, kórki kóz tartatyn «Alataý» dástúrli óner teatry qazaqtyń dástúrli ónerin nasıhattaıtyn birden-bir orda. Dástúrli án, jyr, terme, kúıge arnalǵan shyǵarmashylyq keshtermen qatar, teatrlandyrylǵan qoıylymdar sahnalanatyn Alataý teatrynda ótetin árbir is-shara ózinshe erekshelenedi. 

5 jyldan astam ýaqyt buryn ashylǵan «Alataý dástúrli óner teatry» halyq júregine, ásirese jastar jan-dúnıesine dástúrge degen mahabbatty sińdirýde. Ortalyq Azıanyń jalǵyz dástúrli óner teatry qaýym arasynda mádenı ortalyqqa aınalǵany sózsiz aıqyn. Buǵan túrli spektáklder, qoıylymdar, án-jyr jáne de oıyn-saýyq keshteri dálel bola alady. Teatr qabyrǵasynda 60-tan astam ártister men ónerpazdar jumys jasap, mekemede kóptegen taqyryptyq aptalyqtar ótkiziledi. Teatr qyzmetiniń negizgi baǵyty qazaq halqynyń shyǵarmashylyǵyn dáripteý bolyp tabylady. Sonyń ishinde úlken zeıin balalar men jastardy óner men dástúrge beıimdeý.

 Qazaq teatry álemdik sahna óneriniń ajyramas bir bóligi desek, búgingi tańdaǵy dúnıejúzilik teatr­larda ótip jatqan prosesterden ne habarymyz bar degen oı kókeıimizge oralary sózsiz. Ózimizdiń azdy-kópti tájirıbemizge súıene oı qozǵasaq, sońǵy onjyldyqta qazaq teatrynda oryn alǵan shyǵarmashylyq toqyraýdyń irgesi ázirge sógilgen joq. Salatyn ánimizdiń sazy da ózgermegen, baıaǵy máseleler: dramatýrgıa, rejıssýra, akterlik sheberlik túıitkilderi, árıne, teatr synynyń joqtyǵy taǵy bar. Qazaqta dramatýrgıa jeterlik, biraq ony qoıatyn rejıser de, oınaıtyn táýir akter de joq dep bir-birimizben kerildesip júrgenimizde álemdik teatr áldeqaıda alǵa jyljyp ketipti. Tipti, on-on eki jylǵa ilgeri júr dep te aıta alamyz. Dástúrli teatrlar qashanda kerek. Olar bizdiń tilimiz ben dilimizdiń myzǵymas ustyny. Dástúrli teatrdyń óz kórermeni bar, jaqtaýshylary men qorǵaýshylary da qashanda qasynan tabylmaq.

Qazaq teatr óneri ejelden kele jatqan salt - dástúrlerimizge negizdelgen. Úılený salty, shildehana toıymen baılanysty ótetin oıyn - saýyqtar, aqyndar aıtysy, t. b. dástúrlerimiz teatr óneriniń alǵashqy kórinisteri bolǵan.

Mádenıettaný mamandyǵynyń 4 kýrs stýdenti Oryn A.A.

Ǵylymı jetekshi: aǵa oqytýshy Qudaıbergenov S.E. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti

---