Meniń týǵan kúnim
Sabaqtyń taqyryby: Meniń týǵan kúnim
Qazaq tili 6 synyp
Maqsaty: oqýshylardyń týǵan kún jaıly túsinikterin keńeıtý.
Bilimdilik: oqýshylarǵa jańa taqyryptyń mazmunyn asha otyryp, jańa sózderdi meńgertý.
Damytýshylyq: oqýshylardyń sózdik qorlaryn baıyta otyryp, bilim, bilik, daǵdylaryn arttyrý.
Tárbıelik: oqýshylardy birin-biri syılaýǵa, qurmetteýge, qadirleýge, baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq. Ashyq sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, áńgimelesý, oıyn elementteri.
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, ınteraktıvti taqta, slaıdtar
Sabaqtyń barysy: I. Uıymdastyrý kezeńi.
- Oqýshylar, bizdiń búgingi sabaǵymyz jaı sabaq emes, erekshe sabaq. Bizge búgin qonaqtar kelip otyr. Olaı bolsa, kisilerge sálem bereıik.
Úlkenge de siz, Kishige de siz.
Sálem berdik sizderge, Qurmetpenen biz.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Muǵalimniń suraqtary: Dostaryń kim? Dosyń qandaı? Dos týraly qandaı maqal bilesińder? «Dos» sózine sóz tirkesin, sóılem qura.
III. Jańa sabaq. Balalar, dostar týraly túsinikteriń kórinip tur. Osy dostarymyzben, otbasymyzben birge qandaı merekelerdi toılaımyz? (Oqýshylar jaýap beredi.) Al syılyq alýdy unatasyńdar ma? Olaı bolsa, sózjumbaqty bárimiz birigip shesheıik. Oryssha berilgen sózder taqtada ilýli turady, aýdarmasyn tabý arqyly sózjumbaq sheshiledi. Ár oqýshy ózderi sheshken sózderdi plakatqa kelip markermen jazyp ketedi.
T
Ý
Ǵ
A
N
K
Ú
N
1. Drýjnyı
2. Vremá
3. Ýchenyı
4. Stolısa
5. Tochka
6. Prostornyı
7. Dom
8. Hleb
1. Jańa sabaqqa daıarlaý:
týǵan kún – den rojdenıa, quttyqtaımyn – pozravláú, tileımin – jelaıý, shyn júrekten - ot vseı dýshı, keleshekte – v býdýshem, qonaq – gost tilek, lebiz – pojelanıa, ásemhat – otkrytka, shyn júrekten – ot vsego serdsa, tabys – ýspeh, zor densaýlyq – krepkoe zdorove, baqyt – schaste, uzaq ómir – dolgıh let jıznı, sáttilik – ýdacha, tileımin - jelaıý
Sózdikpen jumys: jańa sózderdi taqtaǵa jazý.
a) sózdikti oqıdy; á) dápterge jazdyrý.
2. Jańa taqyryp: sonymen búgingi jańa sabaǵymyzdyń taqyryby – « Týǵan kúnge shaqyrý». Ár adam balasy óziniń týǵan kúniń asyǵa kútedi. Týǵan kúndi toılamaıtyn, kútpeıtin bala joq. Balalardyń kópshiligi týǵan kúninde syılyq alýdy unatady.
- Týǵan kúndi mindetti túrde atap ótý kerek dep oılaısyń ba?
- Sen týǵan kúnińe qandaı syılyq alǵyń keledi?
- Óziń qandaı syılyq syılaǵandy unatasyń?
3. Ujymdyq jumys. Mátinmen jumys «Týǵan kún keshinde»
Aıgúl jazǵy demalysynda atasy men ájesiniń aýylyna bardy. Aýyldaǵy aǵasy men jeńgesi qalaǵa jumystarymen jol júrip ketken edi. Aýyldaǵy baýyry Álıdiń erteń týǵan kúni, al onyń ata - anasy kesh keletin boldy. Ertemen Aıgúl baýyryn týǵan kúnimen quttyqtady. Onyń kóńilsiz túrin kórip:
- Álı, týǵan kúnińe dostaryńdy shaqyr, men seniń qurmetińe jaqsy kesh uıymdastyramyn - dedi. Álı qýanǵanynan ápkesiniń betinen súıip aldy. Aıgúl dúkennen kerekti azyq - túlikti satyp alyp keldi. Ol tushpara, quımaq jáne tort pisirdi. Týǵan kún keshiniń dastarhany da daıyn boldy. Keshke jınalǵan týystar men dostar jaqsy tilekter aıtty, án salyp, bı bıledi, oıyn oınady. Kesh óte kóńildi ótti. Atasy men ájesi Aıgúldiń baýyrmaldyǵyna súısinip, rızashylyǵyn bildirdi.
a) mátinnen keıingi jumys:
Mátinge birneshe suraqtar daıyndaý. Mátinnen syn esimderdi terip jazyp, olardy salystyrmaly jáne kúsheıtpeli shyraı túrlerine aınaldyrý.
Týǵan kún jáne yrymdar
• Týǵan kúnge ótkir zattar men bólme ósimdigin syılaýǵa bolmaıdy. Sondaı - aq, bet oramal, aına, taraq tartý etýge de tyıym salynady.
• Týǵan kúnińizde bos ámıandy qabyl almańyz. Áıtpegende, osy jyly qarjylyq qıyndyqtarǵa ushyraý qaýpi bar, bes teńge bolsa da ámıanǵa salynýy kerek.
• Dastarhanǵa on úsh adam otyrmaıdy. On tórtinshini mindetti túrde izdeńiz.• Týǵan kúndegi jańbyr, qar – jaqsylyqtyń nyshany. Ásirese, tańerteń kún shyǵyp turyp, arty jańbyrǵa ulassa tipten jaqsy.
• Osy jyldyń qalaı ótýi týǵan kúndi qalaı atap ótkenińizge baılanysty. Eger, bul kúni aınalańyzda jaqsy dostaryńyz bolyp, kerekterińizdi syılaǵan bolsa, keler jyly da ár qadamyńyz qýanysh pen sáttilikterge toly bolmaq. Al eger bul kúni kóńil - kúıińiz qulazyp, jalǵyz qalyp jylaýmen bolsańyz jyl boıy barlyq qıyndyqty ózińiz arqalaıtyn bolasyz.
4. Kespemen jumys.
1 – kespe. Tıisti septik jalǵaýyn qoıyp, kóshirip jazyńdar.
Jomart sen týǵan kún keshi... syılyq aldyń ba? Gúlderdi ústel... ortasyna qoıyńdar. Qonaqtar... sýsyn berińder. Siz qonaq... jıi barasyz ba?
2 – kespe. Kóp núkteniń ornyna tıisti sózderdi qoıyp, sóılemderdi aýdarý:
Búgin meniń.... Men on jasqa.... Maǵan... dostarym keledi. Týǵan kúnde ártúrli... syılaıdy, jyly... aıtylady. Qonaqqa baı... jaıylady. Men týǵan kúndi... jaqsy kóremin.
Tıisti sózder: toılatqandy, tolamyn, týǵan kúnim, qonaqqa, syılyqtar, dastarqan, lebizder
3 - kespe. Durys sóılem quraý.
1. Shyn júrekten, jazypty, ásemhatqa, tilekterin, dostarym
2. Týǵan kúnime, qonaqtar, meniń, keldi, kóp
3. Syılyq, Sáýleniń, týǵan kúninde, aıtyp, berdi, jyly lebizder
Sergitý sáti. Án qoıylady, balalar soǵan qarap turyp bıleıdi.
5. Oqýshylarǵa tirek sózderdi qoldanyp ashyqhat daıyndaıdy, quttyqtaý jazady. Oqýshylar ony jatqa aıtý tıis.
Tirek sózder: quttyqtaımyn, ashyq aspan, zor densaýlyq, tabys, sáttilik, baqyt, jyly lebiz, tileımin, týǵan kún, ásemhat.
6. Jaǵdaıat.
Seniń eń jaqyn dosyn búgin seni qonaqqa shaqyrdy. Sen oǵan qymbat syılyq ápergin keledi. Biraq seniń aqshań joq. Sen ne ister ediń? Barmaı qalýǵa bolmaıdy? Ár oqýshy óz is - áreketin aýyzsha aıtyp beredi.
1 – tapsyrma. a) Mátindi túsinip oqý. Aýyzsha aıtyp berý.
Meniń dosymnyń aty - Darhan. Ol altynshy synypta oqıdy. Búgin meniń dosymnyń týǵan kúni. Ol aqpan aıynda týǵan. Men dosyma kishkentaı syılyq daıyndadym. Men dosymdy týǵan kúnimen quttyqtaımyn.
á)"Monshaq tizý" oıyny. Mátinnen jýan sózderdi bir baǵanǵa, jińishke sózderdi ekinshi baǵanǵa bólip jaz.
Jýan sózder ----- Jińishke sózder
Dos ------------------ Meniń
Týǵan. --------------- Jetinshi
Synyp -------------- Búgin
Syılyq ------------- Keshe
Aqpan --------------- Kúnimen
Oqıdy. ------------- Kishkentaı
7. Sóılesim. Dıalogty toltyryp, ózara sóılesińder: « Týǵan kún»
1. – Sálem...
- Sálem...
- Seni..... týǵan kúnine shaqyrdy ma?
- Iá, shaqyrdy. Al sen barasyń ba?
- Iá, baramyn. Ekeýmiz qosylyp, bir syılyq alaıyq.
- O, bul durys sheshim. Sonda ne aparamyz?
- Ol qompúterlik oıyn jaqsy kóredi, jańasyn tańdap satyp alaıyq.
- Jaqsy, erteń dúkende kezdeseıik. Kóriskenshe.
- Saý bol.
IV. Qorytyndy.
Ne bilemin Ne bildim Neni bilgim keledi?
Test oryndaımyz.
1. Jaı shyraıy bar maqaldy tap
A) Kók etikti kıemin dep, kóne etikke kez bolǵan
Á) Ata – báıterek, bala – japyraq
B) Qoı aýzynan shóp almas
2. Ol týǵan kúnde ándi jaqsy aıtty ma?
A) jaqsy oqydy Á) jaqsy tyńdady B) jaqsy aıtty
3. Quttyqtaý sózderge qaısysy jatady?
A) tilek, hat
Á) zor densaýlyq, baqyt, tabys
B) ásemhat, keldi
4. «Keshe atamnyń týǵan kúni boldy» sóıleminiń durys aýdarmasyn tap
A) vchera ıa byl ý dedýshkı
Á) vchera dedýshka prıshel
B) vchera byl den rojdenıa dedýshkı
5. «Qymbat syılyq syılady» sóıleminen syn esimdi taýyp, shyraı túrin anyqta
A) salystyrmaly Á) jaı B) kúsheıtpeli
Týǵan kúnimiz tortsyz bolmaıdy? Al olaı bolsa myna tort senderdiń qurmetterine. Qazir úziliste ashanaǵa baryp shaı ishemiz.
V. Úı jumysy: « Dosyńa ne syılar ediń?» degen taqyrypqa áńgime qurastyrý.
VI. Baǵalaý
Qazaq tili 6 synyp
Maqsaty: oqýshylardyń týǵan kún jaıly túsinikterin keńeıtý.
Bilimdilik: oqýshylarǵa jańa taqyryptyń mazmunyn asha otyryp, jańa sózderdi meńgertý.
Damytýshylyq: oqýshylardyń sózdik qorlaryn baıyta otyryp, bilim, bilik, daǵdylaryn arttyrý.
Tárbıelik: oqýshylardy birin-biri syılaýǵa, qurmetteýge, qadirleýge, baǵalaı bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa sabaq. Ashyq sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, áńgimelesý, oıyn elementteri.
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, ınteraktıvti taqta, slaıdtar
Sabaqtyń barysy: I. Uıymdastyrý kezeńi.
- Oqýshylar, bizdiń búgingi sabaǵymyz jaı sabaq emes, erekshe sabaq. Bizge búgin qonaqtar kelip otyr. Olaı bolsa, kisilerge sálem bereıik.
Úlkenge de siz, Kishige de siz.
Sálem berdik sizderge, Qurmetpenen biz.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Muǵalimniń suraqtary: Dostaryń kim? Dosyń qandaı? Dos týraly qandaı maqal bilesińder? «Dos» sózine sóz tirkesin, sóılem qura.
III. Jańa sabaq. Balalar, dostar týraly túsinikteriń kórinip tur. Osy dostarymyzben, otbasymyzben birge qandaı merekelerdi toılaımyz? (Oqýshylar jaýap beredi.) Al syılyq alýdy unatasyńdar ma? Olaı bolsa, sózjumbaqty bárimiz birigip shesheıik. Oryssha berilgen sózder taqtada ilýli turady, aýdarmasyn tabý arqyly sózjumbaq sheshiledi. Ár oqýshy ózderi sheshken sózderdi plakatqa kelip markermen jazyp ketedi.
T
Ý
Ǵ
A
N
K
Ú
N
1. Drýjnyı
2. Vremá
3. Ýchenyı
4. Stolısa
5. Tochka
6. Prostornyı
7. Dom
8. Hleb
1. Jańa sabaqqa daıarlaý:
týǵan kún – den rojdenıa, quttyqtaımyn – pozravláú, tileımin – jelaıý, shyn júrekten - ot vseı dýshı, keleshekte – v býdýshem, qonaq – gost tilek, lebiz – pojelanıa, ásemhat – otkrytka, shyn júrekten – ot vsego serdsa, tabys – ýspeh, zor densaýlyq – krepkoe zdorove, baqyt – schaste, uzaq ómir – dolgıh let jıznı, sáttilik – ýdacha, tileımin - jelaıý
Sózdikpen jumys: jańa sózderdi taqtaǵa jazý.
a) sózdikti oqıdy; á) dápterge jazdyrý.
2. Jańa taqyryp: sonymen búgingi jańa sabaǵymyzdyń taqyryby – « Týǵan kúnge shaqyrý». Ár adam balasy óziniń týǵan kúniń asyǵa kútedi. Týǵan kúndi toılamaıtyn, kútpeıtin bala joq. Balalardyń kópshiligi týǵan kúninde syılyq alýdy unatady.
- Týǵan kúndi mindetti túrde atap ótý kerek dep oılaısyń ba?
- Sen týǵan kúnińe qandaı syılyq alǵyń keledi?
- Óziń qandaı syılyq syılaǵandy unatasyń?
3. Ujymdyq jumys. Mátinmen jumys «Týǵan kún keshinde»
Aıgúl jazǵy demalysynda atasy men ájesiniń aýylyna bardy. Aýyldaǵy aǵasy men jeńgesi qalaǵa jumystarymen jol júrip ketken edi. Aýyldaǵy baýyry Álıdiń erteń týǵan kúni, al onyń ata - anasy kesh keletin boldy. Ertemen Aıgúl baýyryn týǵan kúnimen quttyqtady. Onyń kóńilsiz túrin kórip:
- Álı, týǵan kúnińe dostaryńdy shaqyr, men seniń qurmetińe jaqsy kesh uıymdastyramyn - dedi. Álı qýanǵanynan ápkesiniń betinen súıip aldy. Aıgúl dúkennen kerekti azyq - túlikti satyp alyp keldi. Ol tushpara, quımaq jáne tort pisirdi. Týǵan kún keshiniń dastarhany da daıyn boldy. Keshke jınalǵan týystar men dostar jaqsy tilekter aıtty, án salyp, bı bıledi, oıyn oınady. Kesh óte kóńildi ótti. Atasy men ájesi Aıgúldiń baýyrmaldyǵyna súısinip, rızashylyǵyn bildirdi.
a) mátinnen keıingi jumys:
Mátinge birneshe suraqtar daıyndaý. Mátinnen syn esimderdi terip jazyp, olardy salystyrmaly jáne kúsheıtpeli shyraı túrlerine aınaldyrý.
Týǵan kún jáne yrymdar
• Týǵan kúnge ótkir zattar men bólme ósimdigin syılaýǵa bolmaıdy. Sondaı - aq, bet oramal, aına, taraq tartý etýge de tyıym salynady.
• Týǵan kúnińizde bos ámıandy qabyl almańyz. Áıtpegende, osy jyly qarjylyq qıyndyqtarǵa ushyraý qaýpi bar, bes teńge bolsa da ámıanǵa salynýy kerek.
• Dastarhanǵa on úsh adam otyrmaıdy. On tórtinshini mindetti túrde izdeńiz.• Týǵan kúndegi jańbyr, qar – jaqsylyqtyń nyshany. Ásirese, tańerteń kún shyǵyp turyp, arty jańbyrǵa ulassa tipten jaqsy.
• Osy jyldyń qalaı ótýi týǵan kúndi qalaı atap ótkenińizge baılanysty. Eger, bul kúni aınalańyzda jaqsy dostaryńyz bolyp, kerekterińizdi syılaǵan bolsa, keler jyly da ár qadamyńyz qýanysh pen sáttilikterge toly bolmaq. Al eger bul kúni kóńil - kúıińiz qulazyp, jalǵyz qalyp jylaýmen bolsańyz jyl boıy barlyq qıyndyqty ózińiz arqalaıtyn bolasyz.
4. Kespemen jumys.
1 – kespe. Tıisti septik jalǵaýyn qoıyp, kóshirip jazyńdar.
Jomart sen týǵan kún keshi... syılyq aldyń ba? Gúlderdi ústel... ortasyna qoıyńdar. Qonaqtar... sýsyn berińder. Siz qonaq... jıi barasyz ba?
2 – kespe. Kóp núkteniń ornyna tıisti sózderdi qoıyp, sóılemderdi aýdarý:
Búgin meniń.... Men on jasqa.... Maǵan... dostarym keledi. Týǵan kúnde ártúrli... syılaıdy, jyly... aıtylady. Qonaqqa baı... jaıylady. Men týǵan kúndi... jaqsy kóremin.
Tıisti sózder: toılatqandy, tolamyn, týǵan kúnim, qonaqqa, syılyqtar, dastarqan, lebizder
3 - kespe. Durys sóılem quraý.
1. Shyn júrekten, jazypty, ásemhatqa, tilekterin, dostarym
2. Týǵan kúnime, qonaqtar, meniń, keldi, kóp
3. Syılyq, Sáýleniń, týǵan kúninde, aıtyp, berdi, jyly lebizder
Sergitý sáti. Án qoıylady, balalar soǵan qarap turyp bıleıdi.
5. Oqýshylarǵa tirek sózderdi qoldanyp ashyqhat daıyndaıdy, quttyqtaý jazady. Oqýshylar ony jatqa aıtý tıis.
Tirek sózder: quttyqtaımyn, ashyq aspan, zor densaýlyq, tabys, sáttilik, baqyt, jyly lebiz, tileımin, týǵan kún, ásemhat.
6. Jaǵdaıat.
Seniń eń jaqyn dosyn búgin seni qonaqqa shaqyrdy. Sen oǵan qymbat syılyq ápergin keledi. Biraq seniń aqshań joq. Sen ne ister ediń? Barmaı qalýǵa bolmaıdy? Ár oqýshy óz is - áreketin aýyzsha aıtyp beredi.
1 – tapsyrma. a) Mátindi túsinip oqý. Aýyzsha aıtyp berý.
Meniń dosymnyń aty - Darhan. Ol altynshy synypta oqıdy. Búgin meniń dosymnyń týǵan kúni. Ol aqpan aıynda týǵan. Men dosyma kishkentaı syılyq daıyndadym. Men dosymdy týǵan kúnimen quttyqtaımyn.
á)"Monshaq tizý" oıyny. Mátinnen jýan sózderdi bir baǵanǵa, jińishke sózderdi ekinshi baǵanǵa bólip jaz.
Jýan sózder ----- Jińishke sózder
Dos ------------------ Meniń
Týǵan. --------------- Jetinshi
Synyp -------------- Búgin
Syılyq ------------- Keshe
Aqpan --------------- Kúnimen
Oqıdy. ------------- Kishkentaı
7. Sóılesim. Dıalogty toltyryp, ózara sóılesińder: « Týǵan kún»
1. – Sálem...
- Sálem...
- Seni..... týǵan kúnine shaqyrdy ma?
- Iá, shaqyrdy. Al sen barasyń ba?
- Iá, baramyn. Ekeýmiz qosylyp, bir syılyq alaıyq.
- O, bul durys sheshim. Sonda ne aparamyz?
- Ol qompúterlik oıyn jaqsy kóredi, jańasyn tańdap satyp alaıyq.
- Jaqsy, erteń dúkende kezdeseıik. Kóriskenshe.
- Saý bol.
IV. Qorytyndy.
Ne bilemin Ne bildim Neni bilgim keledi?
Test oryndaımyz.
1. Jaı shyraıy bar maqaldy tap
A) Kók etikti kıemin dep, kóne etikke kez bolǵan
Á) Ata – báıterek, bala – japyraq
B) Qoı aýzynan shóp almas
2. Ol týǵan kúnde ándi jaqsy aıtty ma?
A) jaqsy oqydy Á) jaqsy tyńdady B) jaqsy aıtty
3. Quttyqtaý sózderge qaısysy jatady?
A) tilek, hat
Á) zor densaýlyq, baqyt, tabys
B) ásemhat, keldi
4. «Keshe atamnyń týǵan kúni boldy» sóıleminiń durys aýdarmasyn tap
A) vchera ıa byl ý dedýshkı
Á) vchera dedýshka prıshel
B) vchera byl den rojdenıa dedýshkı
5. «Qymbat syılyq syılady» sóıleminen syn esimdi taýyp, shyraı túrin anyqta
A) salystyrmaly Á) jaı B) kúsheıtpeli
Týǵan kúnimiz tortsyz bolmaıdy? Al olaı bolsa myna tort senderdiń qurmetterine. Qazir úziliste ashanaǵa baryp shaı ishemiz.
V. Úı jumysy: « Dosyńa ne syılar ediń?» degen taqyrypqa áńgime qurastyrý.
VI. Baǵalaý
You Might Also Like
-
I.Ábdikárimov atyndaǵy
