Myń bir maqal, júz bir jumbaq
"Myń bir maqal, júz bir jumbaq"
MAQSATY: Oqýshylardyń halyq aýyz ádebıetine degen súıispenshiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý halyq aýyz ádebıetine qurmettep, ony damytýǵa, til mádenıetine, dostyq qarym - qatynasqa, oı ushqurlyǵy men tapqyrlyqqa óz ultyn súıýge tárbıeleý.
KÓRNEKİLİGİ: Halyq aýyz ádebıeti boıynsha.
El aýzynan áńgimeler, maqal - mátelder, jumbaqtar, naqyl sózder.
JÚRİSİ:
KİRİSPE. Qurmetti oqýshylar!!!
Búgin bizdiń synybymyzda " Myń bir maqal, júz bir jumbaq" oıyn jarysy ótkeli otyr. Mundaǵy maqsatymyz - halyq aýyz ádebıetin damytý, halyq murasyn saqtaý jáne jalǵastyrý. Maqal mátelder ǵasyrlar shejiresi onda halyq tarıhy, onyń áleýmettik shejiresi aqyl ónegesi mol kórinis tapqan.
Jumbaqtar da aýyz ádebıetiniń erteden kele jatqan túri. Jumbaqtan halyqtyń oılaý júıesin tanımyz.
JARYSTYŃ SHARTY:
1. Maqal - mátel aıtýdan jarys.
2. Jumbaq sheshýden jarys.
3. Jeńimpazdardyń ózara saıysy.
4. Sheshendik óner.
JÚRGİZÝSHİ: Maqal sóz atasy degendeı ortamyzǵa maqal mátel
saıysyna qatysýshylardy shaqyramyz.
JARYSTYŃ 1 - SHİ SHARTY: Júrgizýshi qoıǵan suraqqa qatysýshy maqalmen jaýap beredi.
MYSALY: Jylandy innen qalaı shaqyrady
Jaýaby: Jyly - jyly sóılese, jylan innen shyǵady.
1. Qar jana ma? (Qalaýyn tapsa, qar janady).
2. Inemen qudyq qazýǵa bola ma? (Bilim ınemen qudyq qazǵandaı).
3. Appaq qarǵa bola ma?( Qarǵa balasyn appaǵym deıdi).
4. Qoı men qasqyr oılana ma? (Qoıdyń oılaǵany amandyq, qasqyrdyń oılaǵany aramdyq),
5. Eń tátti ne? (súti - tátti, balanyń tili - tátti).
6. Adamnyń qaı múshesi - qorqaq, qaı múshesi - batyr? (Kóz - qorqaq, qol -batyr).
7. Kimnen kim jaman? (Olaqtan salaq jaman).
8. Shashý men jınaýdyń qaısysy ońaı? (Shashý ońaı, jınaý qıyn).
9. Er neshe ret, qorqaq neshe ret óledi? (Er bir óledi, qorqaq myń óledi).
10. Otqa túsip kúımeýge bola ma? (Otan úshin otqa tús, kúımeısiń)
11. Otan da ystyq ne? (Otan ottan da ystyq).
12. Bilgeniń qansha, bilmegeniń qansha? (Bilgeniń bir toǵyz, bilmegeniń toqsan toǵyz).
JÚRGİZÝSHİ: Endi myna sózderge maqal - mátel qurańyzdar.
1. Qoı, qoıshy, qozy.
2. Arpa, bıdaı.
3. Birlik, tirlik.
4. It.
5. Jer.
6. Bilim.
7. Otan.
8. Til.
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý)
Júrgizýshi: Ortamyzǵa jeńimpaz maqalshylardy shaqyramyz.
Kelesi shart: Jeńimpaz eki maqalshy ózara saıysqa túsedi. Biri aıtqan maqaldyń ishindegi bir sózge ekinshi maqalshy maqal quraıdy.
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý).
MÝZYKALYQ ÚZİLİS.
Júrgizýshi: Ortamyzǵa jumbaqshylardy shaqyramyz.
Barystyń sharty: Júrgizýshi oqyǵan jumbaqty sheshý:
Sheńber jasap óledi, jelmen birge kóshedi.
(qańbaq)
Úlpirshikke qan quıyp, úrip talǵa baıladym.
(búldirgen)
Shıdegen uzyn sıraǵy, tastaı kereń qulaǵy,
Sóıtip júrip kóp jerge aspaly tor qurady.
(órmekshi)
Aıaǵy bar júrmeıdi, aýzy bar biraq kúlmeıdi Aınymaıdy bópemnen, biraq sóıleı bilmeıdi.
(qýyrshaq)
Emes ol kitap ta, dápter de.
Júredi biraq ta portfelde
Kórsetip ondaǵy baǵańdy,
Qýantyp qoıasyń aǵańdy.
(kúndelik)
Kótereıin desem, aýyr kilem Kótermeıin desem, táýir kilem.
(jer shary)
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý)
JÚRGİZÝSHİ: Ortamyzda jeńimpaz jumbaqshylardy shaqyramyz.
MÝZYKALYQ ÚZİLİS.
KELESİ SHART:
Eki jumbaqshy bir birine jumbaq jasyrady.
JÚRGİZÝSHİ: Ortaǵa jeńimpaz maqalshy men jeńimpaz jumbaqshy shyǵady. Jumbaqtyń sheshýine maqalshy maqal quraıdy.
JUMBAQSHY: Tizip ósken tisi bar, kóp istegen isi bar.
(oraq)
MAQALSHY: Aýzyńmen oraq orǵansha, qolyńmen shalǵy shap.
JUMBAQSHY: Ortasynda aq kóldiń, qara kólge tap boldym.
(kózdiń aǵy men qarasy)
MAQALSHY: Kóz jetpegen jerge, sóz jetedi.
JUMBAQSHY: Aq shapanyn ústinen alty aı boıy sheshpeıdi,
Qara shapan ústinen alty aı boıy túspeıdi.
(qara jer men aq qar)
MAQALSHY: Qalaýyn tapsa, qar janady.
MÝZYKALYQ ÚZİLİS: Jeńimpazdardy anyqtaý.
MAQSATY: Oqýshylardyń halyq aýyz ádebıetine degen súıispenshiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý halyq aýyz ádebıetine qurmettep, ony damytýǵa, til mádenıetine, dostyq qarym - qatynasqa, oı ushqurlyǵy men tapqyrlyqqa óz ultyn súıýge tárbıeleý.
KÓRNEKİLİGİ: Halyq aýyz ádebıeti boıynsha.
El aýzynan áńgimeler, maqal - mátelder, jumbaqtar, naqyl sózder.
JÚRİSİ:
KİRİSPE. Qurmetti oqýshylar!!!
Búgin bizdiń synybymyzda " Myń bir maqal, júz bir jumbaq" oıyn jarysy ótkeli otyr. Mundaǵy maqsatymyz - halyq aýyz ádebıetin damytý, halyq murasyn saqtaý jáne jalǵastyrý. Maqal mátelder ǵasyrlar shejiresi onda halyq tarıhy, onyń áleýmettik shejiresi aqyl ónegesi mol kórinis tapqan.
Jumbaqtar da aýyz ádebıetiniń erteden kele jatqan túri. Jumbaqtan halyqtyń oılaý júıesin tanımyz.
JARYSTYŃ SHARTY:
1. Maqal - mátel aıtýdan jarys.
2. Jumbaq sheshýden jarys.
3. Jeńimpazdardyń ózara saıysy.
4. Sheshendik óner.
JÚRGİZÝSHİ: Maqal sóz atasy degendeı ortamyzǵa maqal mátel
saıysyna qatysýshylardy shaqyramyz.
JARYSTYŃ 1 - SHİ SHARTY: Júrgizýshi qoıǵan suraqqa qatysýshy maqalmen jaýap beredi.
MYSALY: Jylandy innen qalaı shaqyrady
Jaýaby: Jyly - jyly sóılese, jylan innen shyǵady.
1. Qar jana ma? (Qalaýyn tapsa, qar janady).
2. Inemen qudyq qazýǵa bola ma? (Bilim ınemen qudyq qazǵandaı).
3. Appaq qarǵa bola ma?( Qarǵa balasyn appaǵym deıdi).
4. Qoı men qasqyr oılana ma? (Qoıdyń oılaǵany amandyq, qasqyrdyń oılaǵany aramdyq),
5. Eń tátti ne? (súti - tátti, balanyń tili - tátti).
6. Adamnyń qaı múshesi - qorqaq, qaı múshesi - batyr? (Kóz - qorqaq, qol -batyr).
7. Kimnen kim jaman? (Olaqtan salaq jaman).
8. Shashý men jınaýdyń qaısysy ońaı? (Shashý ońaı, jınaý qıyn).
9. Er neshe ret, qorqaq neshe ret óledi? (Er bir óledi, qorqaq myń óledi).
10. Otqa túsip kúımeýge bola ma? (Otan úshin otqa tús, kúımeısiń)
11. Otan da ystyq ne? (Otan ottan da ystyq).
12. Bilgeniń qansha, bilmegeniń qansha? (Bilgeniń bir toǵyz, bilmegeniń toqsan toǵyz).
JÚRGİZÝSHİ: Endi myna sózderge maqal - mátel qurańyzdar.
1. Qoı, qoıshy, qozy.
2. Arpa, bıdaı.
3. Birlik, tirlik.
4. It.
5. Jer.
6. Bilim.
7. Otan.
8. Til.
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý)
Júrgizýshi: Ortamyzǵa jeńimpaz maqalshylardy shaqyramyz.
Kelesi shart: Jeńimpaz eki maqalshy ózara saıysqa túsedi. Biri aıtqan maqaldyń ishindegi bir sózge ekinshi maqalshy maqal quraıdy.
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý).
MÝZYKALYQ ÚZİLİS.
Júrgizýshi: Ortamyzǵa jumbaqshylardy shaqyramyz.
Barystyń sharty: Júrgizýshi oqyǵan jumbaqty sheshý:
Sheńber jasap óledi, jelmen birge kóshedi.
(qańbaq)
Úlpirshikke qan quıyp, úrip talǵa baıladym.
(búldirgen)
Shıdegen uzyn sıraǵy, tastaı kereń qulaǵy,
Sóıtip júrip kóp jerge aspaly tor qurady.
(órmekshi)
Aıaǵy bar júrmeıdi, aýzy bar biraq kúlmeıdi Aınymaıdy bópemnen, biraq sóıleı bilmeıdi.
(qýyrshaq)
Emes ol kitap ta, dápter de.
Júredi biraq ta portfelde
Kórsetip ondaǵy baǵańdy,
Qýantyp qoıasyń aǵańdy.
(kúndelik)
Kótereıin desem, aýyr kilem Kótermeıin desem, táýir kilem.
(jer shary)
(Qatysýshylardyń upaıyn sanaý)
JÚRGİZÝSHİ: Ortamyzda jeńimpaz jumbaqshylardy shaqyramyz.
MÝZYKALYQ ÚZİLİS.
KELESİ SHART:
Eki jumbaqshy bir birine jumbaq jasyrady.
JÚRGİZÝSHİ: Ortaǵa jeńimpaz maqalshy men jeńimpaz jumbaqshy shyǵady. Jumbaqtyń sheshýine maqalshy maqal quraıdy.
JUMBAQSHY: Tizip ósken tisi bar, kóp istegen isi bar.
(oraq)
MAQALSHY: Aýzyńmen oraq orǵansha, qolyńmen shalǵy shap.
JUMBAQSHY: Ortasynda aq kóldiń, qara kólge tap boldym.
(kózdiń aǵy men qarasy)
MAQALSHY: Kóz jetpegen jerge, sóz jetedi.
JUMBAQSHY: Aq shapanyn ústinen alty aı boıy sheshpeıdi,
Qara shapan ústinen alty aı boıy túspeıdi.
(qara jer men aq qar)
MAQALSHY: Qalaýyn tapsa, qar janady.
MÝZYKALYQ ÚZİLİS: Jeńimpazdardy anyqtaý.
You Might Also Like
