InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Molekýlalardyń ólshemi men massasy. Molekýlalar sany. Zat mólsheri. Molárlyq massa.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarǵa molekýlalardyń ólshemi men massasy, zat mólsheri, molárlyq massa, molekýlalar sany týraly túsindirý.
Damytýshylyq: MKT negizderin oqyp – úırenýde oqýshylardyń logıkalyq oılaý júıesin damytý, júıeli túrde oılaýǵa, izdenýge baǵyttaý.
Tárbıelik: Ómirdiń barlyq aǵymy fızıkalyq zańdylyqqa qatysty ekendigin kórsetý. Oqýshylardy eńbektene, izdene bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas
Sabaqtyń ádisi: Túsindirmeli baıandaý, suraq - jaýap.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, proektor, slaıd
Pánaralyq, pánishilik baılanys: fızıka 7 synyp, hımıa 9 synyp.

Sabaq barysy.
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Úı tapsyrmasyn tekserý
3. Jańa sabaqty túsindirý
4. Jańa sabaqty bekitý
5. Úıge tapsyrma berý
6. Qorytyndylaý, baǵalaý

İ Uıymdastyrý kezeńi.
a) oqýshylardy túgendeý

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý:
1. FILA – kestesin toltyrý.
2. MKT - nyń negizgi qaǵıdalary. Fızıkada jáne hımıada
3. 1 - top: Fızıkter
«Atom» jáne «Molekýla» sózderin paıdalanyp, tómendegi sóılemdi aıaqta:
1. Sý........ quramyna ottek jáne sýtek.......... kiredi.
2. Adam men janýarlar tynys alǵanda ottek......... paıdalanady.
2 - top: Hımıkter
1. Aýanyń quramynda azot jáne ottek......... bar.
2. Qatty qyzdyrǵanda sý....... sýtek pen ottek......... ydyraıdy.

III. Jańa sabaq túsindirý.
Molekýlalardyń negizgi sıpattamalarynyń biri olardyń ólshemi men massasy bolyp tabylady.
Molekýlalar ólshemin baǵalaý úshin nemis fızıgi V Rentgen men aǵylshyn fızıgi D Releı tájirıbe júrgizdi.
Halyqaralyq kelisimge saı barlyq molekýlalardyń massalaryn kómirtek atomy massasynyń 1/12 bóligimen salystyrady
Barlyq hımıalyq elementterdiń atomdarynyń salystyrmaly massalary D. I Mendeleevtiń perıodtyq kestesinde kórsetilgen.
Berilgen denedegi barlyq atomdar men molekýlalardyń salystyrmaly sany zat mólsheri dep atatyn fızıkalyq shamamen sıpattalady.
Zattyń n mólsheri dep berilgen denedegi N molekýlalar sanynyń 12g kómirtektegi NA atomdar sanyna qatynasyn aıtady: N=n*Na
NA – Avagadro turaqtysy. Ony 1811 jyly ıtalán fızıgi ári hımıgi A. Avagadro anyqtaǵan sonyń qurmetine osylaı atalǵan.
NA = 6, 02*1023 mol - 1
Zat mólsheriniń birligine 1 mol alynǵan. ν=N/Na
Salystyrmaly molekýlalyq massamen qatar fızıka men hımıada M molárlyq massa uǵymy keńinen paıdadanylady.(moldik massa)
Molárlyq (moldik) massa dep 1 mol mólsherinde alynǵan zattardyń massasyn aıtady. Ólshem birligi 1 kg/mol. M=m0 NA
Molekýlanyń massasyn tabý úshin m0 =M/Na
Zat mólsheri, zat massasy jáne molárlyq massa arasynda mynadaı baılanys bar.

Tolyq nusqasyn júkteý