Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Múıiz óńdeý
Múıiz óńdeý

Maqsaty:
Oqýshy tárbıeleý.
Bilimdilik maqsaty:
Alǵan bilimderin keńeıtip, qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Tárbıelik maqsaty:
Ulttyq ónerge tárbıeleý
Damytýshylyq maqsaty.
Dúnıetanymyn damytý.
Sabaq kórnekiligi:
Kompúter, ınteraktıvti taqta, elektrondy oqýlyq, dıdaktıkalyq materıal, qosymsha materıaldar, trek - syzbalar, gazet - jýrnaldar.
Sabaq jabdyǵy:
Taqta, bor, kompúter, ınteraktıvti taqta, teledıdar, dıafılm, beınetaspa, úntaspa.
Sabaq túri:
Aralas sabaq, jarys sabaq, saıys sabaq, semınar, konferensıa, debat.
Sabaq tıpi:
Jańa sabaq, bilimdi tekserý, qaıtalaý, pysyqtaý, bekitý, bilimdi baǵalaý.
Pán aralyq baılanysy:
Pánmen, ómirmen, tarıhı derektermen, qorshaǵan ortamen baılanystyrý.
Sabaq ádisi:
Túsindirý, baıandaý, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, oı týǵyzý, habarlaý.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
a) Sabaqqa qatysyp otyrǵan oqýshylardy uıymdastyrý.
á) Oqý - quraldaryn túgeldeý, retteý.
b) Olardyń kóńil - kúıine, densaýlyǵyna basa nazar aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý ádisteri.
Úı tapsyrmasyn belgili bir ádis - tásilder arqyly tekserý.
Shıratý kezeńi (test alý) t. b.

İİİ. Jańa sabaqty túsindirý
Mal men ańnyń jún terilerimen qatar olardyń múıizderi men tuıaqtary da iske jarap otyrǵan. Halqymyzdyń erteden kele jatqan qolóner mádenıetiniń úlgileri ishinde múıizden jasalǵan ásem zattar asqan sheberliktiń belgisindeı oqshaý turady. Árbir múıiz órnek ata - babalarymyzdyń erlik eńbekteri men ejelgi el saltynyń shejiresi.

Múıiz súıekke qaraǵanda jonýǵa, ıýge, qalypqa salýǵa, kesýge, tesýge, shegeleýge qolaıly. Sondyqtan múıizden túrli ojaý, quty, túıme, taraq, túıreýish, qobdıshalar, semser, pyshaq, biz saptary, múıiz shaqsha, qalamsap, jazý quraldary, tıek úzbe, shyǵyrshyq pen buranda sıaqty kóptegen zattar órnektelip jasalady. Múıizdi oıýlap basqa zattarǵa qıýlastyrý da, basqa zattardy oıýlap múıizge japsyrý da ońaı. Múıiz uqsatýshylardyń quraldary da súıek pen aǵash sheberleriniń quraldaryndaı. Biraq bularda ár túrli mánerdegi qalyptar basym keledi.

Múıizdi uqsatýdyń negizgi ádisi qyzdyrý, ne qaınatyp balqytý. Sóıtip ony belgili bir nusqaǵa keltiredi. Balqyp turǵan múıiz sheberdiń ózi qajet etkeninshe ıýine, qalypqa salýyna, jonýyna, kesip órnekteýine de ońaı. Máselen, taraq jasaý úshin iri qaranyń múıizin usaq tisti pyshqymen ydyratpaı otyryp bólshektep tiledi. Odan keıin taraqtyń mólsherindeı etip, qysqyǵa salyp jalpaqtap túzetedi. Shapqymen, pyshaqpen juqartyp jonyp alǵan múıizdi eki taqtaıdyń arasyna salyp qysqyǵa bekitedi, sodan keıin ony sol taqtaımen qosa pyshqylap tisterin shyǵarady. Taraqtyń iri tisi men usaq tisin tiletin pyshqy eki túrli bolady, onyń biri qalyń da ekinshisi juqa bolady. Taraqtyń usaq tisterin syndyryp almas úshin ony taqtaıǵa qysyp sol taqtaımen tutas kesý kerek. Daıar bolǵan taraqty egep, yspalap, boıap ádemileıdi.

Múıizdi súıekpen, aǵashpen aralastyra qıýlastyryp oıýlaıdy. Múıiz altyndaǵan, nemese kúmistegen myq shegelermen, altyn - kúmis qursaýlarmen bilezikteýge de ıkemdi. Múıizdi uqsatý jumysyna sıyrdyń, serkeniń, qoshqardyń, taý tekeniń, quljanyń múıizderi, jylqynyń tuıaǵy, túıeniń taban múıizderi paıdalanylady. Ásirese semiz, jas maldardyń múıizderi jaqsy. Ortasyn qýystap nemese eki qabat etip bettestirip, óte juqarta jonylǵan múıizdi shıratyp gúl, japyraq, qaýyrsyn, qanat beınesine keltirip órnekteıdi.

Sondaı - aq túıeniń múıiz tabanynan jasalǵan oq - dári salǵysh quty shaqsha da óte ádemi shyǵady. Onyń ábden kepkendegi túri kók ala mármár sıaqty jyltyrap turady. Ony ıyqty torsyq nemese qoshqar múıiz, aıbalta ispettes etip qalypqa qatyrady. Qaınatyp, jonyp tazalap alǵan múıiz taban kók móldir jumsaq plasınkaǵa uqsap turady. Osydan keıin ony qaıshymen oıýlap qıady da, shet - shetin ádemi myqtarmen jıi shegelep nemese jýan taramyspen bettestirip tigedi. Tigip bolǵan soń, onyń ishine túıgishtep qum keptep, kúnge qoıyp qatyrady. Ábden keýip qatyp bolǵan soń qutynyń aýzyn jezdep ne kúmistep shegeleıdi. Onyń tyǵynyn da ásemdep múıizden isteıdi. Osyndaı sándi qutylar kiseli beldiktiń salpynshaqtarynda júrgen.

Tuıaq pen múıizdi balqytyp, keıin túzetip alyp qalypqa salady da pyshaqpen tilmeleı otyryp taraq, túıme jáne basqa usaq - túıek zattar jasalady. Keıde túımeni balqyǵan múıizden qalyp shapqymen oıyp alyp, ishinde órnegi bar qysqylarmen qatty qysyp bederleıdi de, úskimen tesip kóz shyǵarady. Osy sıaqty ádispen múıizden jasalatyn, múıizden áshekeılenetin zattar óte kep. Olar mynalar: shaı saýyt, shómish, shaqsha, tabaq, taraq, pyshaq sap, balta sap jáne t. b, oıý - órnek, kebeje, esik t. b.

İÚ. Bekitý.
Oqýshyny sabaq barysy kezinde damytý, sóıletý, qalyptastyrý, daǵdylandyrý, oılandyrý, qorytyndy jasaýǵa úıretý.
Ú. Baǵalaý.
Oqýshylardy bilimine qaraı baǵalaý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama