Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Muzafar Álimbaı «Aqsaqaldyń aq batasy»                                   Jýan jáne jińishke jup daýystylar. 46-48 jattyǵýlar.
Sabaqtyń taqyryby: Muzafar Álimbaı. «Aqsaqaldyń aq batasy»
Jýan jáne jińishke jup daýystylar. 46 - 48 jattyǵýlar.
Maqsaty: Bilimdiligi: Aqynnyń óleńi arqyly úlkenniń ulaǵatty batasynyń mańyzdylyǵyn uǵyndyrý; Jýan jáne jińishke jup daýystylardyń ózara uqsas dybystalýyn, sózderdiń jýan jáne jińishke aıtylýynan daýysty dybystardyń áserin túsindirý;
Damytýshylyǵy: Mánerlep oqýǵa daǵdylandyrý, durys sóıleý mádenıetin jetildirý. Oılaý jáne este saqtaý qabiletterin damytý;
Tárbıeliligi: Úlkendi qurmetteýge, olardy tyńdaý bilýge tárbıeleý jáne sanalylyqqa, zerdelilikke jáne shyǵarmashylyqqa baýlý;

Kórnekiligi: Interbelsendi taqta, vagondar sýreti, kýbık, alma aǵashy sýreti, qıma qaǵazdar, domıno kortochkalar;
Ádesi: toptastyrý, oı qozǵaý, sáıkestendirý, venn dıagramsy;
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný.
Sabaqtyń júrisi:
İ. Uıymdastyrý
Psıhologıalyq daıyndyq: Shattyq sheńberine turý.
Qýanamyn men de,
Qýanasyń sen de,
Qýanaıyq dostarym
Araılap atqan kúnge.
- Balalar, kóńil - kúıleriń qalaı? Eger jaqsy bolsa qol shapalaqtaımyz.
- Sabaqqa daıyndyǵymyz qalaı? Eger sabaqqa daıyn bolsaq, qol kóteremiz.
Mine, osyndaı ádemi de, ádepti ekenimizdi búgingi sabaǵymyzda kórsete bileıik.

İİ. Úı tapsyrmasy
1) 45 - jattyǵý. Óleńdi kóshirip, jýan, jińishke daýystylardy ata.
2) Á. Asylbekovtiń «Ádeptilik álippesi» óleńin mánerlep oqý.
(Óleńdi bes oqýshyǵa oqytý)
Endeshe, ata aqylyn jeke - jeke saralap kóreıik.

Áńgimemizdi myna sýretpen jalǵaıyq.(Sýret boıynsha áńgimeleý)
- Úlkenge kómek qolyn bergenimizde, qolǵabys jasaǵanda, olar rızashylyǵyn bildirip, bizge qalaı jaýap beredi?
- Rahmetin aıtyp, bata beredi.

İİİ. Úı tapsyrmasyn bekitý.
Mine, búgingi «Ádeptilik álippesi» óleńi arqyly bizde atanyń aqyl sózderin oıǵa túıip, únemi esimizde saqtaýymyz kerek. Kúndelikti ómirde de, úlkenderimiz tek aqyl aıtyp qoımaı, jaqsy nárse istegenimizde maqtap, madaqtap bata berip jatady.

İV. Jańa sabaq.
Búgingi sabaǵymyzda úlkenniń ulaǵatty sózderiniń biri - batamen tanys bolamyz. M. Álimbaı «Aqsaqaldyń aq batasy» óleńi.
1. M. Álimbaev balalar ádebıetine erekshe eńbek sińirip keledi. Onyń «Bal dáýren, shirkin balalyq», «Aqserek pen Kókserek» t. b. sondaı kitaptary oqyrmandar qaýymyna keńinen tanymal. «Meniń Qazaqstanym», «Qurysh qazaq», atty lırıkalyq poemalarynda Otanǵa, týǵan elge degen súıispenshilikti jyrlaıdy.
2. Qazir, Muzafar atanyń «Aqsaqaldyń aq batasy» óleńiń tyńdaıyq. Óleńdi mánerlep aıta otyryp, túsindirý.
3. Tizbekteı oqytý.
4. Túsiniksiz sózderdiń maǵynasyn ashý.
Oılaýǵa dańǵyl bol – bul jerde: oıyń keń, ushqyr bolsyn degen maǵynany bildiredi.
Aqylǵa kemel bol - aqyldy, zerek bol degendi uǵyndyrady.

Atanyń aqylyn setip, bataly sózderin tyńdap ósken ár bala jaman is - áreketten aýlaq júreri sózsiz. Osy týrasynda berilgen maqaldardy oqımyz.(maqaldardy oqýshylarǵa oqytyp, túsingenderin suraý, jáne olardy tolyqtyrý)
Árıne, úlken bizge árdaıym silteý berip, jaqsy jolmen júrýimizge únemi kómegin berip otyrady.
Osy rette januıa múshelerin atap óteıikshi.
Ata, áje, áke, ana, bala.
Ata, áje, áke, ana sózderi qalaı dybystalyp tur?
Ata, ana – jýan, áje – áke sózderi – jińishke aıtylady. Sebebi, daýysty dybystar jýan (jińishke) bolsa, sóz jýan, jińishke estiledi.
Búgingi sabaqta, osy jýan jáne jińishke dybystardyń uqsas dybystalatynyna nazar aýdaramyz.

V. Sergitý sátin ótkizý
46 - jattyǵý. Sózderdi salystyra oqyńdar. Jattyǵýdy oryndaý maqsatynda «Parovoz» oıynyn oınatý.
Poıyz júrý úshin vagondardy tirkeımiz.
Jýan daýystylar: san – nan – boz – ot – ys – tys – un – tus;
Jińishke daýystylar: sán - nán – bóz – ót – is – tis – ún – tús;
Sózder bir - birine uqsas biri jýan, biri jińishke dybystalǵan.
- Sóz maǵynasy ózgerdi me?
- Ózgerdi.( Sóz maǵynalaryn túsindirip ótý)
Venn dıagramsy.

Ereje
A - á, o - ó, y - i, u - ú – jýan jáne jińishke jup daýystylar. Olar ózara uqsas dybystalady.
Oı - qozǵaý. Osy berilgen sózderge sóılem qura.(2 - 3 oqýshydan suraý)
47 - jattyǵý. Jańyltpashty tezdetip, durys oqyńdar. Jańyltpashty «sáıkestendirý» strategıasyn paıdalanyp, durys qurastyryp, shyǵarý.
- Sózderdegi á dybysy qalaı estilip tur?
- Jińishke, sebebi á - jińishke daýysty dybys.
Ózderiń qandaı jańyltpash bilesińder? (1 - 2oqýshydan suraý)

Shyǵarmashylyq tapsyrma. Oqýshylarmen jeke jumys.
1. «Domıno» qurastyrý arqyly sóılem quraý.
A) Otan – eldiń anasy.
Á) Maqal – sózdiń kórki.
B) Kitap bilim bulaǵy.
2. Dybystyq taldaý jasaý.
A) Dáýlet
Á) Sán
B) Eńbek
3. Uıqasyn tap.
Aqyldy ata
Beredi.... (bata)

48 - jattyǵý. Sóılemdi kóshirip jaz. (Taqtaǵa aıta otyryp jazdyrý)
Aýa, áýe sózderi qalaı aıtylǵan? (Qaısysy jýan, jińishke aıtylyp tur)
Adam tabıǵattyń qaı tobyna jatady?
Tiri tabıǵatqa taǵy neler jatady?

Qorytyndylaý.
Mine, adam ómirge kelgen soń bárin bilý kerek. Ol úshin kóp oqyp, kóp bilý kerek. Al búgin biz ne bildik, ne úırendik?
- Daýysty dybystardyń ózara uqsas dybystalýyn.
- Atanyń bataly sózderin.
Kýbızm oıynyn oınaý;
Suraqtary: 1. Atanyń balasy qandaı bolýy kerek? Aıtyńyz, túsindirińiz
2. Ata sózi neshe býyndy sóz? Nelikten, túsindirińiz
3. Jýan jáne jińishke jup daýystylardy ata.
4. Áje, áke sózderi qalaı dybystalyp tur? Túsindirińiz, dáleldeńiz.

Mine, búgingi ótken taqyryp bizge úlken áser bergeni sózsiz. Sabaǵymyzdy atamyzdyń aq batasymen aıaqtaıyq. (Atanyń oqýshylarǵa bergen batasyn slaıd arqyly tyńdaý)
Úıge tapsyrma. M. Álimbaıdyń «Aqsaqaldyń aq batasy» óleńin jattaý;
Maqaldardy kóshirip, jatqa aıtý;
Baǵalaý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama