InfoHub Logo

Ertede bir kedeıdiń mal degende jalǵyz túıesi bolypty. Jazǵyturym túıesi botalap, eki kúnnen keıin botasy ólipti. Botasyz qalǵan janýar ıimeı, jelini syzdap, kúńirene bozdaıdy. Bul jaǵdaı kedeıdiń janyna qatty batady. Qart jalǵyz qyzymen aqyldasady. Sonda qyzy ákesine:

— Siz elge habar salyńyz? Kimde-kim osy maıany ıitse, sol kisige men turmysqa shyǵamyn, — depti. Muny estigen adamdar, túıeni dombyranyń kúıimen ǵana ıitýge bolatynyn áńgime etedi. Talaı dombyrashylar maıany ıitýge keledi, biraq maıa ıimeıdi. Nardyń oqıǵasy sol óńirge tegis taraıdy. Habar jetken jerdegi dombyrashylar qyzdan úmitker bolyp, ózderiniń óner kúshterin synamaqshy oımen jan-jaqtan kele beredi. osyndaı toptyń ishinde túrlishe jastaǵy dombyrashylar bolady.

Shart boıynsha, maıany kim ıitse, qyz sol kisige turmysqa shyǵýy kerek. Qyz maıany qudyqtyń basyna ákelip, buıdasyn moınyna iledi de, shelegin qolyna alyp, saýýǵa daıar turady. Úsh dombyrashy kelisip, birinshi kezekti jasy úlken shalǵa beredi. Shal dombyranyń únin túıeniń bozdaǵanyndaı kúńirente tartqanda, maıanyń alpys eki tamyry shymyrlap ıiı bastaıdy. Muny sezgen qyz nardyń emshegin qatty qysyp tura beredi de, ortasynan asa bergende:

— Iimedi! Dombyrany kelesige berińiz, — deıdi qyz shalǵa.

Bul shalǵa barmaý úshin qyzdyń istegen áreketi eken. Sóıtip, shaldyń tartqan kúıi «Nar ıdirgen» ómirge osylaı kelýli.

Ekinshi kezekti alǵan jigit dombyrany kúńirente tartady. Qyz óz isin sol jerde otyrǵandarǵa sezdirmes úshin, kúı biraz tartylǵannan keıin maıanyń emshegin bosatyp saýa beripti. Sóıtip, qyzdy jigit alatyn bolady.

Úshinshi dombyrashy balaǵa kezek jetpeıdi. Buǵan qatty qapalanǵan bala, qyzdan aıyrylǵan ókinishine arnap «Kúıdim, jandym» degen kúı tartypty.

Osylaısha, úsh dombyrashy kúılerin tartyp bolǵannan soń, ózi ónerine senimi mol shal qyzǵa qarap:

— Shyraǵym! Maıany ıitken men edim, siz zorlyq jasap otyrsyz. Eger osy aıtqanymdy beker deseńiz, biz álgide tartqan kúılerimizdi tartyp úsheýmiz úsh baǵytqa ketelik. Osy turǵan janýar kimge «botam» dep emirenip erer eken, — deıdi.

Qyz maıany ıitken kim ekenin bile tursa da, shaldyń talabyn oryndaýǵa májbúr bolady. Aıtqandaı-aq, maıa shaldyń artynan qalmaı, shapanyn ıiskelep ere beripti. Muny kórgen halyq maıany kim ıitkenin biledi. Bul jaǵdaıdy jurtshylyq tegis kórgen soń shal qaıta kelip qyzǵa:

— Qaraǵym, budan bylaı ótirikke úıir bolma, qalaǵan qosaǵyńmen birge qartaı, — dep shyn batasyn berip, qyzdy jigitke qosyp ketipti.

Halyq kúıi «Nar ıdirgen», nemese, keıbir jerlerde «óreli maıa» dep atalatyn kúıdiń shyǵý tarıhy osylaı bolǵan.

---