InfoHub Logo

Nelikten maǵan jáne meniń mektebime ózgeris qajet?

Búgingi bilim júıesi búkil álem deńgeıinde qoǵamdyq damýdyń ólshemi men sol qoǵamnyń negizin quraıtyn basty tetikteriniń biri bolyp otyrǵany barshamyzǵa belgili. Qarqyndy ózgerip jatqan álemde bilim salasyndaǵy muǵalimder úshin de eń basty, mańyzdy másele bolyp otyrǵany: «HHİ ǵasyrda neni oqytý kerek?» jáne «Muǵalimder oqýshylardy HHİ ǵasyrǵa qalaı daıyndaıdy?» [muǵalimge arnalǵan nusqaýlyq - 5 bet]. Sapaly bilim jáne sanaly tárbıe berý barysynda oqýshylardyń shyǵarmashylyq qabiletterin, aqyl - oı belsendiligin damytý bolyp tabylady. Sebebi, bilimdi jastar ǵana el egemendigin baıandy etip, qoǵamnyń áleýmettik - ekonomıkalyq damýyna laıyqty úles qosa alady.
Aldymen álemdik bilim berý júıesindegi reformalaý úderisterine toqtala ketsek.

Qazirgi kezeńde elderdiń bir - birinen salystyrmaly turǵydaǵy artyqshylyǵy, básekelestik kúsh - qýaty olardyń tabıǵı resýrstarymen emes kóbinese adam kapıtalymen, ınovasıalyq tehnologıalardy jáne aqparat aǵymyn utymdy paıdalanýmen anyqtalyp otyr.
Bilimi men tehnologıasy jedel órlep, ekonomıkalyq jáne qoǵamdyq turaqty damý jolyna túsken Fınlándıa, Sıngapýr, Japonıa sıaqty elderdiń tarıhı tájirıbeleri osynyń aıqyn dáleli.

Fınlándıa eliniń bilim berý úlgisindegi basty erekshelik - bilim berýdiń úzdiksiz júıesin qoldanýynda bolsa kerek. Fınlándıada eń bastysy balalardyń mektepke deıingi mekemelermen qamtylýyna úlken nazar aýdarylǵan. Fın oqýshylarynyń basym bóligi, tipti túgelge jýyǵy eń alǵashqy oqý tabaldyryǵyn attap, mektep partasyna jaıǵaspas buryn aldymen, balabaqshadaǵy daıyndyq tárbıesimen sýsyndaıdy. Mektepke deıingi daıyndyq bilimimen aýyzdandyrý máselesine úlken nazar aýdarylatyny sonshalyqty, keı jaǵdaıda osy tóńirekte qoǵamdyq pikirtalastar, problemalar ashyq, buqaralyq talqyǵa shyǵarylyp otyrady eken. «Balany besikten» bastap bilimmen emizý, bilimge qaraı ıkemdi etip, «baǵyp - qaǵý» degenińiz osy shyǵar.