InfoHub Logo

Kókshetaý qalasy.
Informatıka páni muǵalimi
Ajken Alıa Baýyrjanqyzy

Sabaqtyń taqyryby: Raint grafıktik redaktory. Negizgi túsinikter. İske qosý. Qural - saımandar taqtasy. Palıtra. Sýret salý kezeńderi.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy redaktormen jumys isteýge úıretý. Grafıkalyq aqparatty
jasaý týraly túsinik berý;
Tárbıelilik: Oqýshylardy tárbıelilikke, uqyptylyqqa, tıanaqtylyqqa úıretý; Damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý qabiletin, logıkalyq - abstraksıasyn damytý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqta qoldanylatyn kórnekti quraldar: kompúter, oqýlyq. jumys dápteri
Sabaqtyń ótý barysy:
1. Oqýshylardy uıymdastyrý.
2. Úıge berilgen tapsyrmany tekserý.
3. Jańa taqyrypty túsindirý.
4. Tapsyrmalardy oryndaý
5. Sabaqty bekitý.
6. Úıge tapsyrma berý.

Ótken materıaldy qaıtalaý suraqtary:
Dısketterdi pishimdeý degenimiz ne?
Dısketterdi pishimdeý áreketi qalaı oryndalady?
Dısketterdi pishimdeýdiń neshe túri bar? Olardyń aıyrmashylyqtary qandaı?
Dısketke obektilerdi kóshirý áreketteri qalaı oryndalady?

Jańa túsinikter:
DK - niń mátindik te, grafıkalyq ta aqparatty óńdeý múmkindigi bar. Mundaı aqparatty óndeýdiń qarapaıym quraly standartty WINDOWS '98 operasıalyq júıesi bolyn tabylady. Raint grafıkalyq redaktory degenimiz ne? Bul redaktor rastrlyq beınelermen (kóptegen bólek túrli - tústi núktelerden - pıkselderden turatyn) jumys isteýge arnalǵan, sondyqtan árbir sýretke qatań anyqtalǵan oryn beriledi (ólshem). Sonymen birge bekitilgen túster sany qoldanylady.
Grafıkalyq redaktor grafıkalyq beınelerdi jasaýǵa jáne redaksıalaýǵa
arnalǵan.

Redaktor:
1. Qural - saımandar men boıaýlardy qoldana otyryp, sýret salýǵa;
2. Sýretterdi bólek bólikterden qurastyrýǵa;
3. Sýretke mátindi engizý jáne qalyptastyrýǵa;
4. Bar grafıkalyq obektilerdi túzetýge;
5. Shemalardy syzýǵa jáne t. b. múmkindik beredi.
Raint baǵdarlamasyn iske qosý. Pýsk => Programmy => Standartnye =>

Grafıcheskıı redaktor Raint
Redaktordy júktegennen keıin ekranda ádettegideı, taqyryp jolynan, menú men jumys ústelinen turatyn tereze paıda bolady. Menúdi paıdalana otyryp, terezede qural - saımandar taqtasyn, palıtrany jáne qalyp - kúı jolyn jaryqtandyrýǵa bolady. Eger jumys ortasynyń ólshemi tereze ólsheminen úlken bolyp berilse, onda jumys ortasynyń tómengi jáne oń jaqtarynda aınaldyrý jolaqtary paıda bolady. Qalyp kúı jolynda meńzerdiń pıkselderdegi koordınattaryn baıqaýǵa bolady.

SÝRET SALÝ KEZENDERİ
Qural - saımandar taqtasy jumys aımaǵynyń sol jaǵynda ornalasady jáne onda mynandaı qural - saımandar bar:
- sýrettiń erikti aımaǵyn belgileý;
sýrettiń tik tórtburyshty úzindisin belgileý;
sýrettiń belgili bir bólikterin óshirýge arnalǵan óshirgish;
- tuıyq kontýrdy quıý;
sýretten tús tańdaý;
- ekrandaǵy beıneniń ólshemin ózgertýge arnalǵan masshtab;
- jińishke syzyqtardy syzýǵa arnalǵan qaryndash;
- erikti syzyqtardy syzýǵa arnalǵan kıst(qylqalam);
- túrli tústi núktelerdi salýǵa arnalǵan búrikkish;
- mátindi engizý men qalyptastyrýǵa arnalǵan jazý (áripterdiń pishini mátin atrıbýttarynyń taqtasynyń kómegimen ózgertiledi, ol menú arqyly shaqyrylady);
- túzý syzyqtardy salýǵa arnalǵan syzyq;
qısyq syzyqtardy salýǵa arnalǵan qısyq (aldymen túzý syzyq salamyz, sodan
keıin eki ret syzyq qısyqtyǵyn beremiz, bul maýstyń sol jaq batyrmasyn basyp jyljytý arqyly oryndalady);
tikburysh, kópburysh jáne elıps - qajet fıgýrany salýǵa múmkindik beretin qural - saımandar, fıgýra durys salynýy úshin (sharshy, sheńber) maýsty jyljytqanda Shift pernesin basyp ustaý kerek.
- salynǵan keskindi boldyrmaý úshin Strl+Z pernesin basý kerek.