Oqýshylardyń tarıh pánine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Oqýshylardyń tarıh pánine degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý
Bilim berý júıesi — qyzyǵy men qıyndyǵy mol kúrdeli sala. Búgingi jas urpaqqa jan - jaqty bilim berý, tárbıeleý — árbir ustazdyń oqý - tárbıe úrdisindegi basty mindeti. Osy mindetti oryndaýda árbir muǵalim túrli ádis - tásilderdi paıdalanyp jatady.
Qandaı ádisti paıdalansa da maqsatymyz aıqyn, ortaq. Ol baǵdarlamadaǵy materıaldyń mazmunyn shákirt boıyna sińirý.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N. Á. Nazarbaev óziniń sózinde « Bizge ıntellektýaldy ult qajet. Halyqaralyq deńgeıde básekege túsetin erýdısıaly adamdar kerek» degen bolatyn.
Jastar bilimdi, aqyldy, jan - jaqty jetilgen, ulttyq rýhy bar, ult múddesi úshin qyzmet etetindeı bolýy úshin biz ustazdar qaýymy at salysýymyz kerek sıaqty.
Oqýshylardyń bilimin jetildirip, damytý jolynda pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyryp, jańa tehnologıanyń tıimdi ádis - tásilderin jas urpaqqa boıyna sińire otyryp, jumys isteýge men de tyrysýdamyn.
Elimiz táýelsizdik alǵanǵa deıingi mektepterde júrgizilip kelgen Qazaqstan tarıhy pánine tıanaqty ózgerister engizý problemasy sońǵy jyldarda bolǵan túrli saıası, tarıhı jáne áleýmettik – ekanomıkalyq ózgeristerge tikeleı baılanysty týyndaǵan bolatyn. Bul jaǵdaı boıynsha 1990 jyldan Qazaqstan tarıhy Respýblıka mektepterinde derbes pán
retinde engizildi.
Qazirgi tańda mekteptiń materıaldyq – tehnıkalyq bazasy baı, múmkinshilik kóp, tek kózin taba bilý kerek. Tarıh sabaǵynda oqýshy boıynda «Meniń Otanym qandaı bolǵan, qazir qandaı, bolashaqta qandaı bolýy kerek» degen suraqtar týyndaıdy. Osy suraqtarǵa jaýap berip, maqsatqa jetý úshin tarıh pániniń orny erekshe.
Tarıh sabaqtarynda qoǵamda bolyp jatqan túrli ózgeristerge baılanysty ótkendi bilýge degen qushtarlyq óse túsedi. Bul jaǵdaı tarıh ǵylymynyń jańa dıdaktıkalyq júıeni izdestirý, salalyq basylymdarda, buqaralyq aqparat quraldarynda, kópshilikke arnalǵan ádebıetterde buryn belgisiz bolǵan, qupıa qujattar, jeke hattar men kúndelik jazbalardy irikteý arqyly sabaqqa paıdalaný qajettiligin kórsetedi. Sondyqtan, ótkendi ǵylymı tanyp bilýde osyndaı tyń derekterdi, muraǵat materıaldaryn jas urpaqtyń tanym - túsinigine sáıkestendire otyryp, sapaly, básekege qabiletti urpaq qalyptastyramyz.
Pánge degen oqýshylardyń qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý jumystaryn úı tapsyrmasyn suraý kezinde de iske asyrýǵa bolady. Mysaly: úı tapsyrmasyn suraý kezinde «Tarıhı baǵdarsham», «Jyldar neni bildiredi», «Ornyn tap», « Tarıhı vıktorına», « Sen - maǵan, men - saǵan» degen sıaqty oıyndar oınaımyz. Tarıhı baǵdarsham test suraqtaryna jaýap berý bolsa, jyldardy kestede nemese syzbada oryndaımyz. Al ornyn tap oıyny úlestirmeli materıal túrinde beriledi. Keıde úıden daıyndap kelgen sózjumbaq, rebýstar, klaster, shyǵarmashylyq tapsyrmalar oryndalady.
Bilim berý júıesi — qyzyǵy men qıyndyǵy mol kúrdeli sala. Búgingi jas urpaqqa jan - jaqty bilim berý, tárbıeleý — árbir ustazdyń oqý - tárbıe úrdisindegi basty mindeti. Osy mindetti oryndaýda árbir muǵalim túrli ádis - tásilderdi paıdalanyp jatady.
Qandaı ádisti paıdalansa da maqsatymyz aıqyn, ortaq. Ol baǵdarlamadaǵy materıaldyń mazmunyn shákirt boıyna sińirý.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti N. Á. Nazarbaev óziniń sózinde « Bizge ıntellektýaldy ult qajet. Halyqaralyq deńgeıde básekege túsetin erýdısıaly adamdar kerek» degen bolatyn.
Jastar bilimdi, aqyldy, jan - jaqty jetilgen, ulttyq rýhy bar, ult múddesi úshin qyzmet etetindeı bolýy úshin biz ustazdar qaýymy at salysýymyz kerek sıaqty.
Oqýshylardyń bilimin jetildirip, damytý jolynda pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyryp, jańa tehnologıanyń tıimdi ádis - tásilderin jas urpaqqa boıyna sińire otyryp, jumys isteýge men de tyrysýdamyn.
Elimiz táýelsizdik alǵanǵa deıingi mektepterde júrgizilip kelgen Qazaqstan tarıhy pánine tıanaqty ózgerister engizý problemasy sońǵy jyldarda bolǵan túrli saıası, tarıhı jáne áleýmettik – ekanomıkalyq ózgeristerge tikeleı baılanysty týyndaǵan bolatyn. Bul jaǵdaı boıynsha 1990 jyldan Qazaqstan tarıhy Respýblıka mektepterinde derbes pán
retinde engizildi.
Qazirgi tańda mekteptiń materıaldyq – tehnıkalyq bazasy baı, múmkinshilik kóp, tek kózin taba bilý kerek. Tarıh sabaǵynda oqýshy boıynda «Meniń Otanym qandaı bolǵan, qazir qandaı, bolashaqta qandaı bolýy kerek» degen suraqtar týyndaıdy. Osy suraqtarǵa jaýap berip, maqsatqa jetý úshin tarıh pániniń orny erekshe.
Tarıh sabaqtarynda qoǵamda bolyp jatqan túrli ózgeristerge baılanysty ótkendi bilýge degen qushtarlyq óse túsedi. Bul jaǵdaı tarıh ǵylymynyń jańa dıdaktıkalyq júıeni izdestirý, salalyq basylymdarda, buqaralyq aqparat quraldarynda, kópshilikke arnalǵan ádebıetterde buryn belgisiz bolǵan, qupıa qujattar, jeke hattar men kúndelik jazbalardy irikteý arqyly sabaqqa paıdalaný qajettiligin kórsetedi. Sondyqtan, ótkendi ǵylymı tanyp bilýde osyndaı tyń derekterdi, muraǵat materıaldaryn jas urpaqtyń tanym - túsinigine sáıkestendire otyryp, sapaly, básekege qabiletti urpaq qalyptastyramyz.
Pánge degen oqýshylardyń qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý jumystaryn úı tapsyrmasyn suraý kezinde de iske asyrýǵa bolady. Mysaly: úı tapsyrmasyn suraý kezinde «Tarıhı baǵdarsham», «Jyldar neni bildiredi», «Ornyn tap», « Tarıhı vıktorına», « Sen - maǵan, men - saǵan» degen sıaqty oıyndar oınaımyz. Tarıhı baǵdarsham test suraqtaryna jaýap berý bolsa, jyldardy kestede nemese syzbada oryndaımyz. Al ornyn tap oıyny úlestirmeli materıal túrinde beriledi. Keıde úıden daıyndap kelgen sózjumbaq, rebýstar, klaster, shyǵarmashylyq tapsyrmalar oryndalady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Qurmanǵazy Saǵyrbaevtyń ómiri men shyǵarmalary. Qazaqtyń aspaptyq mýzykasy. H. Talǵarovtyń sózine jazǵan I. Núsipbaevtyń «Dombyrasyz sán qaıda» ánin úıretý.
