Oqýshyny alǵashqy sabaqtan óz betinshe shyǵarmashylyqpen jumys jasaýǵa daǵdylandyrý joldary
Qazaly aýdandyq balalar áýez mektebi
Fortepıano bóliminiń oqytýshysy
Darıbaeva Aıgýl Talasovna
Sabaqtyń taqyryby: Oqýshyny alǵashqy sabaqtan óz betinshe shyǵarmashylyqpen jumys jasaýǵa daǵdylandyrý joldary
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshynyń mýzykalyq shyǵarmany óz betimen uǵynýǵa, onyń shyǵarmashylyq alǵyrlyǵyn, sheberligin qalyptastyrý.
Tárbıelik: Oqýshynyń kórkem oıyn tárbıeleı otyryp, sonyń negizinde aspapta oryndaýshylyq ónerin qalyptastyrý.
Bilimdilik: Oqýshynyń mýzykaǵa, aspapqa degen súıispenshiligin
sińirýge, mýzyka tiliniń zańdylyqtaryna, ony kóz aldyna keltire biletin, mazmunyna boılaı alatyn kóregendik qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Oqýshynyń mýzykalyq qabletine boljam jasaýǵa daǵdylanýyna, mýzykalyq qabiletiniń erekshelikterin este usatýyna, yrǵaq sezim kúshin, uǵymtaldyǵyn, salaýatyn, oı - órisiniń damýyn qalyptastyrý.
Pán aralas sabaqtar: Teorıa, solfedjıo
Kórnekilikter: Aspap, slaıd.
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, suraq - jaýap, aspapta oryndaý
Sabaqtyń jospary:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Ótken taqyryptardy qorytyndylaý
3. Úı tapsyrmasyn tekserý
4. Jańa sabaq
5. Úıge tapsyrma berý
6. Sabaqty qorytyndylaý
7. Baǵalaý
«Óz betimen jumys qaı salada da bıikke aparar jol»
N. K. Krýpskaıa
Kirispe
Qandaı bolmasyn ustaz óz oqýshysyn óz betimen jumys jasaýǵa úıretedi, ulaǵatty, jan¬¬- jaqty mýzyka mamany etip daıyndaýdy maqsat etedi. Óz betimen jumysqa oqýshyny alǵashqy sabaqtan úıretken jón, sebebi negizgi jumys úıde jasalynady. Kóptegen jetistikterdiń kózi osy óz betimen jumys jasaýynyń nátıjesine baılanysty. Oqýshynyń tvorchestvolyq tabysy, onyń ósýi jáne ár sabaqtyń nátıjeliligi osydan.
Sonda oqýshynyń óz betinshe jumysynyń ózegi nede? Eń aldymen onyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵynda, alǵa umtylýynda, jańa tapsyrma alǵysy kelgen úmitinde, ony jaqsylap oryndaýǵa, aldyna maqsat qoıa bilýinde.
Mine munyń barlyǵy oqýshy óz betimen jumysqa belgili tereń tanymdy ıgerilgen bilimimen qamtyǵanda ǵana iske asady.
Sonymen búgingi bizdiń sabaǵymyz 3 bólimnen turady.
1 - bólim: Oqýshynyń óz betinshe jumys isteýi úshin aldymen oqýshynyń mýzykalyq - teorıalyq biliminiń negizderin jaqsylap meńgertý kerek. Aspaptyń qurylysy men oǵan arnalǵan nota grafıkasynyń erekshelikterin úıretý, álternasıa belgilerin, kidiris belgilerin tolyq meńgertý.
Ótken taqyryptardy qaıtalaý
Osy taqyryptarǵa baılanysty oqýshyǵa suraqtar qoıyp, bilimin tekseremin.
2 - bólim: Oryndaýshylyq qımyl - áreketter tásilderiniń negizderin ıgertý: oqýshynyń durys otyrýy, qoldyń, saýsaqtardyń durys ornalasýy.
Qoldyń qoıylymy degenimiz – mýzykalyq aspapta oınap, úırený barysynda oqýshynyń qoldary men saýsaqtarynyń durys ornalasýyn qalyptastyrý. Qoldyń bilek pen bilezik býyny saýsaqtardyń qımyl qozǵalystaryna saı ıkemdelip otyrady. Oqýshy alǵash klavıshterdi basý arqyly jaqsy, nazdy dybys shyǵarý úshin bolmashy bolsa da kúsh jumsaıdy, sol sebepten sabaq saıyn oqýshynyń qol bulshyqetteriniń bos bolýyn qadaǵalap otyramyn, qoldary tez sharshap qalmas úshin jattyǵýlar oınatamyn.
Gamma (do major) – S - dur, arpedjıo, akord hromatıkalyq gamma (dybystardyń birkelki shyǵýyn qadaǵalaımyn).
Óz betimen jumysta úı tapsyrmasy da oqýshynyń jeke basynyń mýzykalyq eńbekqorlyq qasıetterine baılanysty. Oqýshylardyń taldaý arqyly oılaý qabiletin damytý jáne biliminiń kókeıge qonymdylyǵyn tárbıeleý úshin mynadaı jumys túrlerine súıenemin.
1. Úı jumysyn oryndaǵany jóninde oqýshynyń aýyzsha esebi. Úı jumysyndaǵy kezdesken qıyndyqtardy joıý úshin qoldanylǵan ádis - tásilder.
2. Oqýshynyń ózi oryndaǵan shyǵarmaǵa taldaý jasaýy, jiberilgen qatelikterin taýyp, óz jumysyna baǵa berýi.
Úı tapsyrmasy:
1. Nıkolaev «Etúd»
2. Fılıpp «Kolybelnaıa»
3. L. Drýshkevıch «Iz babýshkınyh vospomınanıı»
4. Óńd. Berkovıch varıasıı «Vo sadý lı v ogorode»
Oqýshynyń úı jumysyn tekserip bolǵan soń, durys emes jerin kórsetip, sonymen jumys jasaýyna, ózin - ózi tyńdaı bilýine, árbir dybystyń bolýyna úıretemin.
3 - bólim: Jańa sabaq Ýkr. h. á. «Oı lopnýl obrých, vozle bochochkı»
Oqytýshynyń qadaǵalaýymen synypta ótken jańa tapsyrmaǵa aspapta oınaý arqyly, oqýshynyń óz betinshe taldaý júrgizýi.
Shyǵarmaǵa taldaý.
1) Mýzykalyq teorıalyq taldaý – avtory, shyǵarmanyń formasy, ólshemi, áýendik qurylymy, yrǵaqtyń ereksheligi, sóılemder, bir túrli nemese qaıtalanatyn bólikter.
2) Shyǵarmaǵa tehnıkalyq taldaý – sol qol men oń qoldyń atqaratyn roli, dybystalý mazmuny (legato, staccato, non legato).
3) Ustazdyq taldaý – negizgi mýzykalyq sheberlik jáne oryndaýshylyq turǵysyndaǵy maqsattar, ony iske asyrý joldary.
Oqýshy shyǵarmany oryndaýda óz betimen notany oqyp, shyǵarmanyń kólemine, ondaǵy álterasıa belgilerine, dybys uzaqtyǵyna kóńil aýdartamyn.
Sodan soń shyǵarmany bólimderge bólip taldaý jumysyn júrgizemin. Mýzykalyq áýendi jeke - jeke taldap, sońyna bárin bir sóılemge biriktirý jumysyn júrgizemin.
Oqýshynyń ynta jigerin arttyrý úshin shyǵarmany ózim oınap kórsetemin.
Úıge tapsyrma berý.
Shákirt kúndeligine berilgen tapsyrmanyń qysqasha mazmuny, shyǵarmada kezdesetin tehnıkalyq qıyn jerlerin ıgerý úshin beriletin jattyǵýlar, oqytýshy aıtyp túsindirgen mýzykanyń qysqasha mazmuny men onyń oryndalý ekpini bolmysy jazylady. Kúndelikke jazylǵan tapsyrma oqýshynyń úıde daıyndalýy úshin, sabaqta aıtylǵan ustaz sózin eske saqtaýy úshin úlken kómegin tıgizedi. Sondyqtan ustaz shákirtiniń kúndeligin sabaq saıyn tekserip turýǵa mindetti.
Sabaqty qorytyndylaý.
Oqýshynyń tyńǵylyqty óz betimen jumysy ustazdyń ýaqytyn únemdeýge kómektesedi. Oqýshynyń jaqsy oryndalǵan úı tapsyrmasy ustazdy sansyz qatelerden túzeýden, júıke sharshaýynan bosatady. Árıne bul úshin eki jaqty kúndelikti eńbek kerek. Olaı bolmaǵan kezde kúnde sabaqtan sabaqqa eske túsirý, qate túzeýge, zaıa ketken ýaqyt, nashar oqýshy, del-sal ustaz degen uǵymǵa ákeledi.
Baǵalaý.
Fortepıano bóliminiń oqytýshysy
Darıbaeva Aıgýl Talasovna
Sabaqtyń taqyryby: Oqýshyny alǵashqy sabaqtan óz betinshe shyǵarmashylyqpen jumys jasaýǵa daǵdylandyrý joldary
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshynyń mýzykalyq shyǵarmany óz betimen uǵynýǵa, onyń shyǵarmashylyq alǵyrlyǵyn, sheberligin qalyptastyrý.
Tárbıelik: Oqýshynyń kórkem oıyn tárbıeleı otyryp, sonyń negizinde aspapta oryndaýshylyq ónerin qalyptastyrý.
Bilimdilik: Oqýshynyń mýzykaǵa, aspapqa degen súıispenshiligin
sińirýge, mýzyka tiliniń zańdylyqtaryna, ony kóz aldyna keltire biletin, mazmunyna boılaı alatyn kóregendik qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Oqýshynyń mýzykalyq qabletine boljam jasaýǵa daǵdylanýyna, mýzykalyq qabiletiniń erekshelikterin este usatýyna, yrǵaq sezim kúshin, uǵymtaldyǵyn, salaýatyn, oı - órisiniń damýyn qalyptastyrý.
Pán aralas sabaqtar: Teorıa, solfedjıo
Kórnekilikter: Aspap, slaıd.
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, suraq - jaýap, aspapta oryndaý
Sabaqtyń jospary:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Ótken taqyryptardy qorytyndylaý
3. Úı tapsyrmasyn tekserý
4. Jańa sabaq
5. Úıge tapsyrma berý
6. Sabaqty qorytyndylaý
7. Baǵalaý
«Óz betimen jumys qaı salada da bıikke aparar jol»
N. K. Krýpskaıa
Kirispe
Qandaı bolmasyn ustaz óz oqýshysyn óz betimen jumys jasaýǵa úıretedi, ulaǵatty, jan¬¬- jaqty mýzyka mamany etip daıyndaýdy maqsat etedi. Óz betimen jumysqa oqýshyny alǵashqy sabaqtan úıretken jón, sebebi negizgi jumys úıde jasalynady. Kóptegen jetistikterdiń kózi osy óz betimen jumys jasaýynyń nátıjesine baılanysty. Oqýshynyń tvorchestvolyq tabysy, onyń ósýi jáne ár sabaqtyń nátıjeliligi osydan.
Sonda oqýshynyń óz betinshe jumysynyń ózegi nede? Eń aldymen onyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵynda, alǵa umtylýynda, jańa tapsyrma alǵysy kelgen úmitinde, ony jaqsylap oryndaýǵa, aldyna maqsat qoıa bilýinde.
Mine munyń barlyǵy oqýshy óz betimen jumysqa belgili tereń tanymdy ıgerilgen bilimimen qamtyǵanda ǵana iske asady.
Sonymen búgingi bizdiń sabaǵymyz 3 bólimnen turady.
1 - bólim: Oqýshynyń óz betinshe jumys isteýi úshin aldymen oqýshynyń mýzykalyq - teorıalyq biliminiń negizderin jaqsylap meńgertý kerek. Aspaptyń qurylysy men oǵan arnalǵan nota grafıkasynyń erekshelikterin úıretý, álternasıa belgilerin, kidiris belgilerin tolyq meńgertý.
Ótken taqyryptardy qaıtalaý
Osy taqyryptarǵa baılanysty oqýshyǵa suraqtar qoıyp, bilimin tekseremin.
2 - bólim: Oryndaýshylyq qımyl - áreketter tásilderiniń negizderin ıgertý: oqýshynyń durys otyrýy, qoldyń, saýsaqtardyń durys ornalasýy.
Qoldyń qoıylymy degenimiz – mýzykalyq aspapta oınap, úırený barysynda oqýshynyń qoldary men saýsaqtarynyń durys ornalasýyn qalyptastyrý. Qoldyń bilek pen bilezik býyny saýsaqtardyń qımyl qozǵalystaryna saı ıkemdelip otyrady. Oqýshy alǵash klavıshterdi basý arqyly jaqsy, nazdy dybys shyǵarý úshin bolmashy bolsa da kúsh jumsaıdy, sol sebepten sabaq saıyn oqýshynyń qol bulshyqetteriniń bos bolýyn qadaǵalap otyramyn, qoldary tez sharshap qalmas úshin jattyǵýlar oınatamyn.
Gamma (do major) – S - dur, arpedjıo, akord hromatıkalyq gamma (dybystardyń birkelki shyǵýyn qadaǵalaımyn).
Óz betimen jumysta úı tapsyrmasy da oqýshynyń jeke basynyń mýzykalyq eńbekqorlyq qasıetterine baılanysty. Oqýshylardyń taldaý arqyly oılaý qabiletin damytý jáne biliminiń kókeıge qonymdylyǵyn tárbıeleý úshin mynadaı jumys túrlerine súıenemin.
1. Úı jumysyn oryndaǵany jóninde oqýshynyń aýyzsha esebi. Úı jumysyndaǵy kezdesken qıyndyqtardy joıý úshin qoldanylǵan ádis - tásilder.
2. Oqýshynyń ózi oryndaǵan shyǵarmaǵa taldaý jasaýy, jiberilgen qatelikterin taýyp, óz jumysyna baǵa berýi.
Úı tapsyrmasy:
1. Nıkolaev «Etúd»
2. Fılıpp «Kolybelnaıa»
3. L. Drýshkevıch «Iz babýshkınyh vospomınanıı»
4. Óńd. Berkovıch varıasıı «Vo sadý lı v ogorode»
Oqýshynyń úı jumysyn tekserip bolǵan soń, durys emes jerin kórsetip, sonymen jumys jasaýyna, ózin - ózi tyńdaı bilýine, árbir dybystyń bolýyna úıretemin.
3 - bólim: Jańa sabaq Ýkr. h. á. «Oı lopnýl obrých, vozle bochochkı»
Oqytýshynyń qadaǵalaýymen synypta ótken jańa tapsyrmaǵa aspapta oınaý arqyly, oqýshynyń óz betinshe taldaý júrgizýi.
Shyǵarmaǵa taldaý.
1) Mýzykalyq teorıalyq taldaý – avtory, shyǵarmanyń formasy, ólshemi, áýendik qurylymy, yrǵaqtyń ereksheligi, sóılemder, bir túrli nemese qaıtalanatyn bólikter.
2) Shyǵarmaǵa tehnıkalyq taldaý – sol qol men oń qoldyń atqaratyn roli, dybystalý mazmuny (legato, staccato, non legato).
3) Ustazdyq taldaý – negizgi mýzykalyq sheberlik jáne oryndaýshylyq turǵysyndaǵy maqsattar, ony iske asyrý joldary.
Oqýshy shyǵarmany oryndaýda óz betimen notany oqyp, shyǵarmanyń kólemine, ondaǵy álterasıa belgilerine, dybys uzaqtyǵyna kóńil aýdartamyn.
Sodan soń shyǵarmany bólimderge bólip taldaý jumysyn júrgizemin. Mýzykalyq áýendi jeke - jeke taldap, sońyna bárin bir sóılemge biriktirý jumysyn júrgizemin.
Oqýshynyń ynta jigerin arttyrý úshin shyǵarmany ózim oınap kórsetemin.
Úıge tapsyrma berý.
Shákirt kúndeligine berilgen tapsyrmanyń qysqasha mazmuny, shyǵarmada kezdesetin tehnıkalyq qıyn jerlerin ıgerý úshin beriletin jattyǵýlar, oqytýshy aıtyp túsindirgen mýzykanyń qysqasha mazmuny men onyń oryndalý ekpini bolmysy jazylady. Kúndelikke jazylǵan tapsyrma oqýshynyń úıde daıyndalýy úshin, sabaqta aıtylǵan ustaz sózin eske saqtaýy úshin úlken kómegin tıgizedi. Sondyqtan ustaz shákirtiniń kúndeligin sabaq saıyn tekserip turýǵa mindetti.
Sabaqty qorytyndylaý.
Oqýshynyń tyńǵylyqty óz betimen jumysy ustazdyń ýaqytyn únemdeýge kómektesedi. Oqýshynyń jaqsy oryndalǵan úı tapsyrmasy ustazdy sansyz qatelerden túzeýden, júıke sharshaýynan bosatady. Árıne bul úshin eki jaqty kúndelikti eńbek kerek. Olaı bolmaǵan kezde kúnde sabaqtan sabaqqa eske túsirý, qate túzeýge, zaıa ketken ýaqyt, nashar oqýshy, del-sal ustaz degen uǵymǵa ákeledi.
Baǵalaý.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Qosh keldiń, Naýryz! (prezentasıasymen)
