InfoHub Logo

Orystardyń qudalyǵy
(Mektep sahnasyna arnalǵan kórinis) 

    (Sahnaǵa Olá atty orys áıel shyǵady.) 
Olá: 
— Oı-batúshkı!  Mamochka rodnaıa! Nadá, Nadenka?! 
(Sahnaǵa ekinshi áıel shyǵady) Nadá: 
— Sálem berdik Olá ápke! Ne bop qaldy? Tynyshtyq pa?! 
Olá: 
— Oı-Nadánka,  meniń saǵan aıtar keremet jańalyǵym bar! 
Nadá: 
— Mmm, Petrovıch altyn balyq aýlap aldy ma? Álde taýyǵyńyz altyn jumyrtqa týdy ma? 
Olá: 
— Tiliń ashshy seniń Nadenka! Serójam «úılenem» deıdi. 
Nadá: 
— Ooo, mássaǵan, quttyqtaımyn! Kimge?! 
Olá: 
— Ivan Vasılevıchtyń qyzy Veronıkaǵa! 
Nadá: 
— Oho! Eń sulý qyzǵa kózi túsipti ǵoı Korolevıchtiń. 
Olá: 
 — Soǵan qudalyqqa aparatyn dámdi karavaı kerek bolyp tur. Aýylda eń dámdi, eń tátti, eń jumsaq, eń bıik kóterilip pisetin seniń karavaıyń bolǵandyqtan...  ózińe keldim Nadenka?!  Qolymdy bos qaıtarmassyń..  dep ótinem..?! 
Nadá: 
—  Mmm,  qashanǵa kerek? 
Olá:  
— Búgin keshke daıyn bolsa?!  Túndeletip kózge túspeı baryp qaıtsaq dep edik. 
Nadá: 
— Un bar,  biraq sút pen qaımaǵym bolmaı tur.  Aıtpaqshy jumyrtqa da kerek?! 
Olá: 
— Bizdiń úıde pisirýge qalaısyń?!  Qalasań ózińe de bireýin pisirip al! Tek búgin keshke deıin daıyn bolsa?! 
Nadá: 
— Aı, jaraıdy.  Onda qudalyqqa meni de erte barasyzdar!  Qyzyq kórip qaıtaıyn. 
Olá: 
—  Árıne qymbattym! O ne degeniń?! 
Nadá: 
— Onda kettik! 
(Ekeýi sahnadan ketedi.) 

İİ - sahna

(Sahnada qyzdyń ákesi, anasy, ájesi, qyzy tórteýi shaı iship otyrady. Osy kezde bireý esik qaǵady. Qyz atyp turyp sahnadan ketip qalady. Anasy qyzyna tańdana qarap, basyn shaıqaıdy da): 
— Kim eken bul túndeletip esik qaqqan? Tynyshtyq pa?
(Sahnaǵa karavaı ustaǵan Olá, Nadá, kúıeý jigit, ákesi shyǵady.) 
Olá: 
— Tynyshtyq, tynyshtyq! 
Joq izdegen joqshylarmyz. 
Bizdiń hanzadamyz sý jaǵasynan sulý baqyt qusyn kórgen eken. Qasyna taıaı bergende qus shoshyp, ushyp ketipti.  Qolynda tek qustyń qaýyrsyny ǵana qalypty. Surastyra kele,  sol baqyt qustyń osy úıde turatynyn bildik. Hanzadamyz «baqyt qusyn almaı ketpeımin!»- dep tur.  Bizde — ul bar,  sizde — qyz bar.  Veronıkany aıttyra keldik?! 
 Anasy: 
— Pah, shirkin! Kim kóringen aıttyra beretin,  bizdiń qyz ońaı olja boldy ǵoı bul aýylǵa! «Hanzada»- dep qoıady. Kóreıik hanzadańyzdy?!  Unamasa,  birden qýyp shyǵam!  Renjimeńizder! 
Olá: 
— Hanzadamyz eki ıyǵyna eki jigit mingendeı kúshti,  reńdi,  sulý jigit.  Anaý-mynaý qyzdy mensine qoımaıdy. Erte keldik ózin.  Serója,  aldyǵa shyq! 
(Eń artta turǵan jigit uıalyp aldyǵa shyǵady. Qyzdyń anasy jigitke bastan-aıaq bir qarap): 
— Bolady eken! Sulýlyǵyn ezip ishpeımiz?  Qolynan ne keledi? 
Olá: 
— Ne keledi deriń bar ma?  Serója egin ekse bitik shyǵady.  Shalǵymen shóp shapsa,  aldyna adam túsirmeıdi. Kúresse — bárin jyǵady. Oıyn-toıdyń gúli. Ysqyryǵy taý asady. 
Qyzdyń ájesi: 
— Jaraıdy, jaraıdy!  Maqtaýyn asyrdyńyz! Jetedi! 
Nadá: 
— Aıtpaqshy nege Serójany ǵana sóz qylyp turmyz? Qyzdy nege kórmeımiz?!  Bálkim kózi qylı,  aıaǵy qısyq,  túri kóriksiz shyǵar?! 
Qyzdyń anasy: 
—Tfý-tfý! Tilim tasqa!  Qyzym,  bet bitkenniń sulýy!  Tal boıynda bir min joq!  Veronıka,  beri kel! 
(Sahnaǵa tómen qarap Veronıka shyǵady.) 
Olá: 
— Oı,  tamasha!  Qandaı sulý qyz?! Baqytty bol qyzym!- deıdi. 
Nadá: 
— Ia,  sulýlyǵynda min joq!  Biraq Serójaǵa sulýynan góri, as daıyndaı alatyn, sharýaǵa pysyq, iske ıkemdi jar kerek?! Egis basyna shyqsa, kómek berer járdemshi,  nan jaýyp,  is tigetin sheber áıel kerek! Qyzdaryńyzdyń qolynan ne keledi? 
Qyzdyń anasy: 
— Qyzymyzdy jastaıynan eńbekke baýlyp ósirdik.  Kúndiz baý-baqshany baptap, bóshkege varenıe-solenıesin bassa, túnimen keste tigip,  tor toqıdy.  Kıimin de ózi tigip kıedi. 
Qyzdyń ájesi: 
— Sıyr da saýady, kómbege nan da jabady. Qoly altyn.  Veronıka, qyzym. Tikken kestelerińdi ákelshi...? 
(Veronıka uıala basyp, tómen qaraǵan kúıi keste nemese tordy alyp keledi. Anasy qolynan alyp, qonaqtarǵa kórsetedi.) 
Olá: 
— Tamasha!  Keremet! (Veronıkaǵa jaqyndap kelip): 
— Veronıka,  sen Serójany ózińe qojaıyn etýge razysyń ba?-dep suraıdy. 
(Veronıka úndemeıdi.) 
— Veronıka,  sen Serójany ózińe qojaıyn etýge razysyń ba?-dep, ekinshi ret suraıdy. 
(Veronıka úndemeıdi.) 
— Veronıka,  sen Serójany ózińe qojaıyn etýge razysyń ba?-dep, úshinshi ret suraıdy.
Veronıka: 
— Razymyn!- dep uıala sybyrlaıdy. 
Nadá: 
— Kóz tımeısin!  Hanshaıym da, hanzada da otbasyn qurýǵa daıyn eken! Ruqsat etseńizder,  jastarǵa bata berip,  baqyt tilesek?! 
Qyzdyń anasy: 
— Oı, umytshaq basym! Sizderdi dastarhanǵa shaqyrmappyn ǵoı? Ǵafý ótinemin!  Dastarhanǵa kelińizder!

İİİ-sahna

(Barlyǵy jaǵalaı dastarhan basyna jaıǵasady. Osy kezde Serójanyń ákesi bylaı deıdi): 
— Qurmetti qudalar!  Nan men tuzdaryńyzǵa raqmet!  Endi Veronıka bizge karavaı týrap berse?!  Bizdi qalaı ataıdy?  Kim dep qabyldaıdy? Sony aıtsa?! 
Olá:  
— Durys!  Bizge qalaı qurmet kórsetetinin kóreıik? 
Nadá: 
— Qane,  Veronıka?!  Bizderge karavaı tarata ǵoı! 
(Veronıka karavaıdy úlken tórt bólikke bólip, bireýin qaıyn atasyna berip turyp): 
— Dámnen aýyz tıińiz!  Budan bylaı sizdi óz ákemdeı kórip,  «Batúshka»  dep ataımyn - deıdi. (Barlyǵy oı-bárekeldi! Jaraısyń! - dep qol shapalaqtaıdy. Veronıka kelesi nandy enesine usynyp): 
— Dámnen aýyz tıińiz!  Budan bylaı sizdi óz anamdaı kórip, «Matýshka»  dep ataımyn - deıdi. (Barlyǵy qol shapalaqtap,  «durys»,  «jaraısyń»- deıdi. Qalǵan eki bólek nandy Serója Veronıkanyń ata-anasyna dál osylaı usynady. Olar «raqmet Serója»  - dep, nannan aýyz tıedi.) 
Nadá: 
— Al qudalar,  jastarǵa aq tilegimizdi aıtyp,  úılený toıǵa daıarlanaıyq?!  - deıdi. 
(Barlyǵy):
— Jastar baqytty bolsyn! 
— Uzaq ómir súrsin! 
— Urpaǵy kóp bolsyn! 
— Tek qýanyshty ómir súrsin!- dep bata beredi. 
(Osy kezde chastýshkanyń áýeni bastalyp, barlyǵy 1-mamyrǵa baılanysty án aıtyp,  bılep shyǵyp ketedi.)

Birinshi mamyr qutty bolsyn,
Barlyq ulttar tatý bolsyn.
Orys-qazaq máńgi dos bop,
Mamyrajaı zaman bolsyn!
​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ *
Birinshi mamyr kelgende,
Mán beremiz kıimge.
Osy ásem kóılekterdi,
Nege kúnde kımeske?!
​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ *
Ár ulttyń kıimi,
Jarasady ózine.
Anam orys bolǵan soń,
Orys dep oılar meni de!
Biraq qazaq qyzymyn,
Musylmannyń birimin.
Menen myqty jan bolmas,
Ozyq bolsa bilimim!
​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *
Jer betinde adamzattyń,
Bári týǵan bir atadan.
Ultqa,​ rýǵa bólinbeıik,
Arazdasyp bolyp nadan!
​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *
Bul mektepte orys, uıǵyr,
Túrik,​ tatar qyz oqıdy.
Qazaq tilde bilim alyp,
Ózderin jat sezinbeıdi!
​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ *​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​ ​
Jasaı bersin tatýlyq,
Jasaı bersin tynyshtyq!
Mamyrajaı zaman bop,
Arta bersin týystyq!

G. Qasenbaı 
29.04.2023

Tapsyrys berýshiler úshin baılanys nomerim:  +77002303625

---