InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Ósimdikterdiń kóbeıýi.
Sabaqtyń maqsaty:
A. Bilimdilik maqsaty: Ósimdikterdiń kóbeıýiniń tek qana tuqymnan emes, basqa da kóbeıý túrlerimen tanystyrý. Ósimdikterdiń jer astyndaǵy bólikteri arqyly kóbeıýi túrlerimen tanystyrý jáne ósimdik jaıly jalpy bilim - bilikterin qaıtalaý, pysyqtaý.
Á. Damytýshylyq maqsaty: Oqýshylardy taqyrypty ózdiginen oqyp, túıin sózdi taba bilýge mashyqtandyrý. Qurǵaq jemister men shyryndy jemisterdi aıyra bilý.
B. Tárbıelik maqsaty: Ár ósimdiktiń ózine tán qasıetin bilýge jáne olardyń qandaı paıdasy bar ekendigin asha kele, tabıǵatty súıýge, ósimdikti kútýge baýlý.
Sabaqtyń kórnekiligi: sýretter, keste, sózjumbaq, kartop, pıaz
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq
Sabaqtyń tıpi: Jańa materıaldy meńgertý
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, baıandaý, kórnekilik, suraq - jaýap
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Búgingi dúnıetaný sabaǵynda saıahatqa shyǵamyz, baratyn jerimizdi «Sózjumbaq» arqyly sheshsek:
a) tabıǵat sáni (ósimdik);
á) aǵash túri (tal)
b) buta túri (qaraǵan)
v) shóp túri (betege)
g) japyraqtaǵy jasyl boıaý (hlorofıl)
ǵ) jer betindegi ósimdik ósetin borpyldaq qabat (topyraq)
- Kartop qaıda ósedi?
- Jer astynda ósetin taǵy qandaı ósimdikterdi bilesińder? (Sábiz, qyzylsha t, b)
3. Búgingi ótetin taqyrybymyz: «Ósimdikterdiń kóbeıýi.». Qalaı kóbeıetinin bilý úshin saıahatqa attanamyz.

İİ. Jańa materıaldy meńgertý
Kóbeıý-----tuqymnan-----pıazshyqtan-----túınekten------sabaqtan
dándi da- -------------- pıaz ------------------- kartop -------taýshymyldyq
qyl, gúl ---------------- sarymsaq-------------- jeralmurt ---- injýgúl
der ---------------------- qyzǵaldaq ------------ teńbilgúl ------ qurtqashash

1. Aıaldama «Syıǵa syı»
Taqtada qurǵaq jemister men shyryndy jemisterdi bir jaqqa toptastyrý.
Qurǵaq jemister: bıdaı, tary, burshaq, jańǵaq, júgeri, kúnbaǵys.
Shyryndy jemis: qıar, qyzanaq, qara jıdek, qyzylsha, alma, búldirgen.

2. Aıaldama - «Jer astynda»
Oqýshy «Jer asty múshesi» qarsy alady, tapsyrma beredi:
a) oqýlyqtyń 75 bettegi taqyrypty oqyp, tamyrsabaq arqyly kóbeıetin ósimdikter túrlerin ataý (jaýqazyn, baqsha pıazy, qazjaý).

3. «Zerthana» aıaldamasy
Tamyrsabaq arqyly kóbeıetin ósimdikterge aramshópter jatady.
Mysaly: jazda sender baý - baqshada aramshópterdi julsańdar, biraq 3 - 4 kúnnen keıin barsańdar, sol jerge taǵy da shópter ósip turǵanyn kóresińder, óıtkeni olardyń jer astynda tamyrlary qalyp qoıady eken.
á) Kartopty alyp kózshelerin sanaıyq, endeshe osy ár kózsheden jańa ósimdik beredi eken (kesip kórsetý).
b) Pıazdy alyp qaraý, syrtyndaǵy qurǵaq qabyrshaǵy jáne ishinde birneshe shyryndy qabaty bar (kesip kórsetý).

4. «Bilgenge marjan» aıaldamasy kórinis
Qaratorǵaı:
- Áı meshkeıler! Sender jarbıyp jata bergenge mázsińder! Eshteńe kórip, eshteńe estimeısińder. Al men bolsam, jaryq dúnıeniń jartysyn sharlap keldim. Barmaǵan jerim joq: Úndistandy, Afrıkada, Jerorta teńizinde de boldym.

Kartop:- Sol sóz bolyp pa? Senen basqalar jer kórmep pe? Mysaly meniń týǵan jerim - Ońtústik Amerıka. Budan 500 jyl buryn ıspandyqtar Ońtústik Amerıkaǵa kelipti. Olar tamaq izdep júrip, meni taýyp alady, sańyraýqulaqqa uqsaıdy eken, ózi óte dámdi dep «tartýfolı» dep atap, bir qapshyqty toltyryp Ispanıaǵa ala keledi, odan Italıaǵa, sodan Fransıaǵa jettik. Al Rossıaǵa Petr İ patshanyń tusynda keldik. Sóıtip, qaratorǵaıym, men de saıahatshydaı jer júzin sharladym jáne taǵy da bir qasıetim: boıymda krahmalym bar.

Pıaz:- Bile bilseńder, ertede áskerler meni tumar qylyp moınyna taqqan, kóp qabyrshaqtarym talaı qıyndyqtardan qorǵaýǵa tıis dep oılaǵan. Ertede Rımde bizdi áskerlerdiń tamaǵyna qosyp bergen. Óıtkeni olardyń kúshi artady dep oılaǵan. Sol kezden bastap bizdi dári esebinde kóptegen aýrýlardy emdeýge qoldanǵan, ásirese sýyq tıgende meni kóbirek jeseńder aýyrmaısyńdar.

İİİ. Sabaqty qorytý:
5. Aıaldama - «Ne bildiń?»
Suraq jaýap arqyly sabaqty qorytý. Topqa tapsyrma:
İ top (tamyrsabaq sýretin salý)
İİ - top (túınek arqyly kóbeıý túrin salý).
İİİ - top (pıazshyq arqyly kóbeıý túrin salý)

6. Sabaqqa qatysqan balalardyń jaýabyn baǵalaý.
İÚ. Úıge tapsyrma: 1. «Tamyrsabaq, túınek, pıazshyq» arqyly kóbeıetin ósimdikterdi ataý 2. Mátindi oqý, mazmundaý.