InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Q – Ǵ dybystaryn ajyratý.
Maqsattary:
Korreksıalyq – bilimdiligi:
1) Q - Ǵ dybystarynyń aıtylýy men artıkýlásıasyn salystyrý jáne naqtylaý.
2) Q – Ǵ dybystaryn býyndarda, sózderde, sóılemderde suraqtarǵa jaýap berý arqyly anyq, durys aıtýǵa, ajyratýǵa úıretý.
3) Sózderdegi dybystardy anyq aıtýǵa úıretip, este saqtaý, oılaý qabiletin damytý.
Korreksıalyq – damytýshylyǵy:
4) Mátindegi sózder men sóılemderdi kórip, estý arqyly qabyldaýǵa mashyqtandyrý.
5) Mátinniń mazmunyn túsinip, suraqqa jaýap berýge daǵdylandyrý.
Korreksıalyq – tárbıeligi:
6) Bir – biriniń jaýabyn muqıat tyńdap, kezektilikpen sóılesýge, qoıylǵan suraqqa tolyq jaýap berýge baýlý.
Kórneki quraldar: dybystardyń artıkýlásıalyq keskinderi, aına,
sýretter, úlestirmeler, mýltımedıa.

Sabaq barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
- Logopedıa sabaǵyna ne úshin kelemiz?

2. Psıhologıalyq jattyǵý
- Men bárinde bilemin, meniń qolymnan bári de keledi.
- Men sóıleý erejesin saqtaımyn.
- Men asyqpaı, saspaı, tynysymdy durys alyp, anyq sóıleımin.
- Men suraqtarǵa oılanyp, tolyq jaýap beremin.
- Men sabaǵymdy jaqsy ótkizýge tyrysamyn.
Logoped: jaraısyńdar. Olaı bolsa, búgingi sabaqta dybystardy anyq, suraqtarǵa tolyq, tereń tynys alyp, oıymyzdy jınaqtap aıtamyz.

3. Tynys alý jattyǵýlary (muryn jáne aýyz arqyly tynys alýdy ajyratý)
- Tereń tynystap demalamyz (aýany ishke tartamyz, syrtqa shyǵaramyz)
- Tereń tynys alyp, (f) dybysyn shyǵarý
- Tereń tynys alyp, murynnan shyǵarý
- Tereń tynys alyp, ma – mo – mý – mı býynyn shyǵarý
«Qardy ushyrý» - murynmen tereń dem alyp, qolǵaptaǵy qardy ushyrý.

4. Artıkýlásıalyq gımnastıka. «Kúrekshe», «Ine», «Tútikshe» «Tis tazalaý», «Sylaqshy», «Kese», «At shaýyp keledi»,

5. Jańyltpash aıtý:
Qys qatty – aq,
Qyspaqqa - ap.
Qus tońyp júr,
Qystap qap.

Qoǵabaı qomaǵaı ma?
Joq, aǵaı
Qoǵabaı qomaǵaı emes,
Zor, aǵaı
(slaıd)
- Qaı dybystar jıi qaıtalanyp tur?
Búgingi sabaqta q jáne ǵ dybystaryn býyndarda, sózderde, sóılemderde durys anyq aıtyp, estý arqyly ajyratýǵa úırenemiz

6. «Q - Ǵ» dybystaryn býyndarda ajyratý. «Kerisinshe aıt» oıyny.
Men aıtamyn – qa, sen aıtasyń – ǵa
Men aıtamyn – qo, sen aıtasyń – ǵo
Men aıtamyn – qı, sen aıtasyń – ǵı
Men aıtamyn – qy, sen aıtasyń – ǵy
Men aıtamyn – qý, sen aıtasyń – ǵý
Men aıtamyn – qu, sen aıtasyń – ǵu

7. Fonematıkalyq qabyldaýyn damytý. «Kim zeıindi?» oıyny.
Kim jaqsy estıdi eken? Men Q men Ǵ dybystaryna sózder aıtamyn. Sender sol dybystardyń sózdiń basynda, ortasynda, aıaǵynda kezdesýin qoldaryńdaǵy sandar boıynsha kórsetip anyqtaısyńdar.
Mysaly: qar, jumyrtqa, qant, asyq, ǵarysh, toǵyz, baqa, torǵaı, taqta, saýysqan, baǵdarsham, ǵalamtor, sandyq, qorjyn, muǵalim, syzǵysh, sabaq, shaǵala.

8. Tapsyrma. «Q - Ǵ» dybystaryn sózderde ajyratý.
(Sózderdi qaıtala. Oqy) Sózderdiń aıyrmashylyǵy nede?
Taǵa – taqa
Ǵalam – qalam
Ǵalym – qalyń
Ǵashyq – qashyq
Qarysh – ǵarysh
Qamyr – ǵumyr

9. «Oılan tap» oıyny. Torkózderden q - ǵ dybystary bar sózderdi tap.
(sabaq, aqqý, qaǵaz, saǵat, aǵa)

S A B A Q N O S
A P K S A V G A
Ǵ Ý R A Ǵ O Sh Q
A L O B A L Y Q
T Ia M Y Z A G Ý
D Ch J Sh I Z K N

10. «Joǵalǵan áripti tap» oıyny.
(Kóp núkteniń ornyna q - ǵ áripteriniń birin qoıyp jaz)

Topyra..., tama..., qaıma... y, jory..., qýyrsha.. y, aıa.., la.. y, qara... aı, tabı... at, qarly... ash,... aıshy.

«Dopty qaǵyp al» oıyny. (Sózderdi úlgi boıynsha ózgertip aıtý.)
Aq – aǵy oq – oǵy taq – taǵý
Baq -... joq – qaq -
Daq -... ýyq -... jyq -...

11. Dıdaktıkalyq oıyn: «Bilimińdi myqta»
(q – ǵ ) dybystary kezdesetin sózderdi taýyp jazý. 1 - 2 sóılem oılaý.

12. Tapsyrma. Sózjumbaqty shesh. Tapqan sózderdi anyq, durys aıt. Bir sózben qalaı ataýǵa bolady?(qustar). Qustar sózine dybystyq taldaý jasa.

Kóldeneń. 1. Qystaıtyn qara qus (qarǵa)
2. Kishkentaı ǵana qystaıtyn sur qus (torǵaı)
3. Jumyrtqalaıtyn úı qusy (taýyq)
4. Ádemi, moıyny uzyn qus (aqqý)
Tiginen.
1. Quıryǵy aıyr qus (qarlyǵash)

Dybystyq taldaý: qustar – neshe býyn, neshe dybys, neshe árip?
- daýysty dybystardy ata: u, a
- daýyssyz dybystardy ata: q, s, t, r
- q dybysy qaı býynda?

13. Mátinmen jumys. (q – ǵ dybystary bar sózderdi anyq oqý)
Qystaıtyn qustar
Qys aılary: jeltoqsan, qańtar, aqpan. Qysta qar jaýady, kún sýyq bolady. Sý qatyp, muz bolady. Aǵashtar aq ton kıedi.
Torǵaı, saýysqan, kógershin, qarǵa, sýyqtorǵaı qystap qalady.
Jyly jaqqa ushpaıtyn, sýyqqa tózimdi qustardy qysqy qustar dep ataımyz. Qysqa qaraı olardyń qaýyrsyndarynyń mamyq júnderi qalyńdaıdy, sondyqtan olar sýyqta tońbaıdy, tózimdi bolady.
Qysta aǵashtar men butalarda qýraǵan japyraqtar saqtalyp qalady. Qustar sony azyq etedi. Qysta olarǵa dán taýyp jeý óte qıyn, sondyqtan olar úıdiń mańaıyna ushyp keledi. Biz qustarǵa qamqorlyq jasaýymyz qajet. Qysta qustarǵa arnap jemshashar jasap, aǵashqa ilý kerek.

Mátinge baılanysty suraqtar:
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Qys aılaryn ata.
- Qysta qandaı ózgerister bolady?
- Qystap qalatyn qustardy ata.
- Qys mezgili saǵan unaı ma? t. b

14. Sýret boıynsha áńgime qurastyrý. (q - ǵ dybystary bar sózderdi ata)

15. Logorıtmıkalar aıtý. Sharty: býyn uıqastan sóz qurap aıtý.
Aq – aq – aq – qý – qý – qý – shyǵady «aqqý»
Qar – qar – qar – ǵa – ǵa – ǵa – shyǵady «qarǵa»
Ǵa - ǵa – ǵa – qaǵý úshin kerek balǵa
Ǵa – ǵa – ǵa – ushyp keldi qarǵa

Aq – aq – aq – ósedi aǵashta jańǵaq
Qa – qa – qa – tańerteń jedim jumyrtqa
Qy – qy – qy – báıgede ozdy jylqy
Yq – yq – yq – jumsaq eken jastyq.

16. Sabaqty qorytyndylaý.
Biz búgin sabaqta ne istedik?
Qandaı dybystardy ajyratýǵa úırendik?

Atyraý qalasy
Oblystyq arnaýly til múkistigi bar balalarǵa arnalǵan
№3 mektep – ınternaty
Muǵalim – logoped
Sapıollına Aqmanar Sapıollaqyzy
Q – Ǵ dybystaryn ajyratý. júkteý