InfoHub Logo

6 klass
Mektepishilik Densaýlyq aılyǵyna arnalǵan sahnalyq qoıylym
Qara pıma nemese Qara bala

Maqsaty: Oqýshylardy sahnalyq róldi sheber oryndaýǵa, óz - ózin ustaýǵa tárbıeleý, zıandy ádetterden aýlaq bolýǵa saqtandyrý.
Basty keıipkerler:
Ákesi – Dilmanov Álim.
Sheshesi – Jáńgirova Quralaı
Qara bala, balasy – Abdolov Maqsat
Kórshileri – Amangeldıev Jánibek, Túgelbaeva Gúlnaz
Dárigerler – Jumaǵalıeva Aqmereı, Baıkúshikova Aqtilek

İ kórinis
Sahna bólme kórinisi, ádemi jıylǵan tósek. Bólmeniń dál ortasynda dóńgelengen ústel, dastarhan jaıýly. Shaı qaınatyp, balasyn, kúıeýin tosyp júrgen áıel, ándete sóılep júre samaýrynǵa ottyq salyp júr.
Sheshesi: Túski ýaqytta bolyp qaldy. Tamaqtaryn, shaılaryn ázirlep qoıaıyn – dep, oıbaı júregim, keıingi kezde anda – sanda júregim shanshyp júr, birdeńeni sezeme táıiri, álde aýyra ma sony túsinbedim – osy kezde úıge balasy qýana kiredi.
Balasy: Sheshe, men búgin shyǵarmadan «5» aldym! – dep qýanyp sheshesin qushaqtaıdy.
Sheshesi: Qulynym sol, ákesinen aýmaı qalǵanym sol, ne jazdyńdar?
Balasy: Men ákemniń jumys isteıtin jerin, bizdi asyrap otyrǵan ákem ǵoı, ákem týraly kóp jazdym, biraq siz renjimesin dep siz týraly da jazdym. Sizge arnap óleń de shyǵardym.
Meniń anam saıabaq
Mektepten kúnde kelgende
Shaı qoıady daıarlap
Meniń anam ádemi – aq dep qýana jazǵan taqpaǵyn oqıdy.
Sheshesi: Oı aınalaıyn talabyńa nur jaýsyn árıne bári ákeńniń arqasy, - deıdi. Osy kezde úıge qabaǵy salyńqy ákesi keledi.
Sheshesi: Ne boldy, otaǵasy aýyrǵannan saýsyń ba? – ıyǵyń túsip ketipti ǵoı.
Ákesi: Iá, budan da aýyrǵanym jaqsy. Búgin men istep júrgen mekeme jabylyp, men jumystan qysqartylyp, jumyssyz qaldym – deıdi.

İİ kórinis
Shashylǵan úı, tósek tartyp jatqan ana. Kórshileriniń kóńil surap kelýi.
Kórshiler: Alımash, amansyń ba, aýyryp qaldy degen soń kóńilińdi surap keldik. Dárigerge qaralsańshy.
2 kórshi: Áı, biraq dárigerge bara qalsań qabyldaýyna aqsha suraıdy. Bul zaman ne bolyp ketti, naryq zamany kelip, bárimizdi qaryq qyldy. Qoı, keteıik biraz otyrdyq, - dep oryndarynan turady.
1 kórshi: Al, jaqsy Alımash, tez aıyǵyp ket, aıaǵymyz jeńil bolsyn! – deıdi.
Alımash: Kelgenderińe kóp rahmet. Senderden bir ótinishim bar, myna aýrý meni almaı qoımas. Meniń qara balama kóz qyrlaryńdy salyp qoıyńdar. ákesi bolsa jumystan qysqarǵaly iship júr. Óziniń dostary da kóbeıip ketti – dep kúrsindi.
Kórshisi: Qoı jaman aıtpa, áli aq turyp ketesiń – dep ketedi.
Úıge qolynda shólmegi bar joldastaryn ertip kúıeýi keledi.
Ákesi: Eı, qatyn tur, áli jatyrsyń ba? Meniń dostarym keldi. Áı, qatyn! Sony qoı, kelińder ózimiz otyramyz – dep dastarhan basynda ishedi. Ázil qaljyń, bir – birine tos aıtyp, tilek aıtyp ishedi. Uly mektepten keledi, qabaǵy salyńqy.
Ákesi: O, meniń jalǵyzym keldi, kórdińder me meniń qara balamdy, osy óskende meni asyraıdy. Kel, balam, aǵalaryńmen tanys, - dep shaqyrady. Bala bolsa aqyryn baryp sheshesiniń janyna otyryp, sheshesine qaraılasyp, jastyǵyn túzep, kórpesin jóndeıdi.
Sheshesi: Mańdaıynan sıpap: Qazir balam, ákeń ketsin sosyn shaıyńdy ishesiń. Neshe aldyń? – dep suraıdy. Balasy basyn shaıqaıdy.
Sheshesi: Balam otyn ákelmeseń otyn da bitti, kúnde bolsa sýytyp barady.
Balasy: Jaraıdy sheshe, sen tek jazylshy, ornyńnan turshy. Men sen úshin bárinde isteımin.

İİİ kórinis

Dombyra úni qaıǵyly kúı «Kisen ashqan».
Sheshesi qaıtys bolǵan. Bólmeniń bir buryshynda búrisip otyrǵan bala. Kórshileri balaǵa jeti shelpek pisirip ákelip balaǵa basý aıtady.
Kórshileri: Qoı balam, qaıǵyrmaǵa. Bári allanyń qolynda, esińdi jyı bala. Sen endi úlken balasyń, shesheń baıǵus óler shaǵynda, o dúnıege keterin bildi me eken, saǵan kóz qyryńdy sala júr dep edi, baıǵus, deıdi jylamsyrap: Jatqan jeri jaryq bolsyn, topyraǵy torqa bolsyn – dep betterin sıpaıdy.
2 kórshi: Tur, balam, búgin kún juma, shesheńniń arýaǵy rıza bolsyn, shelpekpen shaı iship júrek jalǵap al. Anańnyń basyna baryp topyraq salyp qaıt.
1 kórshi: Ákeń bolsa áne shesheńniń kıimin satyp araq iship júr – dep ekeýi de ketedi.

İV kórinis

Beıit basy. Bala sheshesiniń qabirine keledi.
Balasy: Sheshe men keldim, seni qatty saǵyndym, búgin túsime kirdiń, basymnan sıpap, meniń eki alǵanymdy aıttyń – dep joqtaý aıtyp jylaıdy.
Aınalaıyn jan anam
Seni qalaı qıa alam
Sen ótkeli ómirden
Qaıǵyramyn kúnde anam
Júrekke salmaq artamyn
Jel jaqqa pana qalqanym
Jumaqqa janyń ketkeli
Saǵynysh kúıin tartamyn
Sezdirmeı júregińniń shanshyǵanyn
Kenetten nege sóndi shamshyraǵyń
Qalaısha qara jerge qıam seni
Ólgenińshe mápelegen anashym – aı, - dep joqtaý aıtyp jylaıdy, topyraq salyp úıine keledi. Úıine kelip shashylyp jatqan úıin jınastyryp, sabaǵyna daıyndalýǵa otyrady. Osy kezde qolynda shólmegi bar ákesi ándete úıge kirdi de, dombyrasyn alyp, bir áýenge salyp tósekte jatady. Biraz ýaqyttan soń, tura sala jan – jaǵyna qarap joǵyn izdep izdeıdi. Ár jerdi bir timiskileıdi. Kózi bir buryshta turǵan balasynyń pımasyna túsedi, balaǵa bir, pımaǵa bir qaraıdy. Balasyna bildirmeı pımasyn qoınyna tyǵyp alyp shyqpaqshy bolǵanda balasy kórip qalady.
Balasy: Áke, pımamdy ber, satpashy, mektepke qalaı baramyn – dep ákesiniń qolyndaǵy pımaǵa jarmasady. Osy kezde ákesi balasynyń keýdesinen ıterip jiberedi.
Ákesi: Ketsheı ári! Kúshik! – balasyn shapalaqpen uryp jiberedi de ózi ketip qalady. Bala jerge qulap uzaq ýaqyt jylaıdy. Kórshileri kelip – oıbaı, baıǵus bala, jatqanyna biraz boldy aý dımin aıaqtary úsip qapty, tezirek dárigerge aparaıyq.

V kórinis

1. Aýrýhana. Dárigerlerdiń daýysy, narkoz, skalpel, qaıshy, júregin tekser. Qan qysymy she? Ara ákelińder. Kespese bolmaıdy.
2. dárigerdiń bólmesi ústel basynda dáriger qaǵaz jazyp otyrady, dárigerdiń janyna meıirbıke keledi.
Dáriger: Bala qalaı? Ózine keldi me? Óziniń týystary, ata - anasy barma? – dep suraıdy.
Meıirbıke: Joq, dáriger, kórshi apaılarynan basqa eshkim kelmedi. Sheshesi aýyr naýqastan jaqynda qaıtys bolǵan, al ákesi bolsa ishimdikke salynyp ketse kerek, - deıdi. Osy kezde alystan ákesiniń daýysy estiledi.
Ákesi: Balam, qulynym qaıdasyń, men keldim, balam, - dep aq tósekte jatqan balasynyń janyna keledi. Bala áreń kózin ashyp ákesine qaraıdy., - áke keldiń be? – deıdi.
Ákesi: Iá, balam, men keldim, keshir balam, men endi ishpeımin, aýzyma da almaımyn. Mine saǵan tamaq ákeldim, saǵan degen syılyǵym bar. Qarashy bazardan sý jańa pıma satyp ákeldim. Endi qandaı qatty qys bolsa da aıaǵyń tońbaıdy.
Balasy kúlimsirep: Bekerge áýrege túskensiń áke, endi maǵan pımanyń keregi joq – dep teris qaraıdy.
Ákesi: Joq balam, olaı deme, biz áli aq pımamen shańǵy tebemiz. Káne aıaǵyńa kıip kórshi, - dep balasynan ústinen kórpesin julyp alady. Balasynyń aıaǵy tizesinen kesilgenin kórip: Joq – joq. Bulaı bolýy múmkin emes, - dep balasynyń keýdesinen qushaqtap qulaıdy.
Ákesi: Balam bárine men kináli, keshir balam, keshire alsań keshir!