Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Qarý bolar jýrnalısik sheberlik

Qalamger sheberlikke jetý joly ártúrli bolýy múmkin. Bireýde týa bitken talant, ekinshisinde eshbir syltaýsyz eńbek etý. Qazirgi tańda jýrnalıser birinen biri aqparatty alý, keı kezderde alǵan jýrnalısine silteme de bermeı jatady, ol jýrnalısiń jalqaýlyǵy. Jýrnalısik sheberlik ol qalamgerdiń qarýy.

Utymdy taqyryptar oqyrmannyń kóńilin aýlap, jazylǵan maqalany oqýǵa birden bir áser etedi. Keı kezderde jýrnalıser utymdy taqyryp qoıa bermeıdi. Mysaly, «Qonaevtyń balalyq shaǵy qaıda ótti»-degen taqyryp múldem tartymdy emes. Oqyrmandardyń jazylǵan maqalany oqýyna utymdy taqyryp áser etedi, jaqsy qoıylǵan taqyryp maqalanyń teń jartysy. Dál osy tusta utymdy qoıyldy degen taqyryptyń birine Berik Beısenulynyń Ana tili gazetine jarıalaǵan «Orys tili-dúnıeniń kilti emes», degen maqala taqyrybyn alsaq bolady. Sondaı-aq "Jyltyraǵannyń bári altyn emes" demekshi, sheber qoıylǵan taqyryptar bolady. Alaıda ishine úńilip qarasa, ilip alar eshteńesi joq.

Shyndyqqa keler bolsaq. Jýrnalısiń maqsaty kez-kelgen aqparatty tek shyndyqqa súıene otyryp berý. Eger ol oqyrmanǵa aqparatyn shynaıy faktige súıene otyryp bermese jýrnalıs degen ataqtan ne haıyr. Árqashan maqalasyn jazbas buryn naqty dálel izdeýi shart. Eger naqty dálel bolmasa, oıyna kelgenin jazsa, jaı ǵana blogerden eshqandaı aıyrmashylyǵy bolmaǵany ma? Árıne. Sebebi, kólgirsigen kóp sózden naqty dálel myń ese artyq. Áseri joq sóz – óli sóz, dep bekerden aıtylmaıdy.

Jýrnalısiń maqalasy tapqyr, ári qaıtalanbaǵan bolýy abzal. Zaman damyp BAQ kózderi kóbeıgeli, keı aqparattyń adam sanasyna bereri az jáne oıǵa túrtip alardaı sózderi bolmaı jatady. Oqyrmandy qaıtalanǵan maqalamen qyzyqtyrý múmkin emes, eger utymdy taqyryp qoıylǵannan keıin bereriń joq bolsa, jazýdyń da máni az. Mysaly, suhbat barysynda suraqtar durys quralmaǵan nemese tereńinen zerttelmegen bolsa, onda jaýaptyń qaımaǵyna jete almaısyń. Tapqyr jazylǵan maqala tek oqylymdy bolyp qoımaı, ultqa tárbıe beretin bolady. Tapqyr jazylǵan shyǵarmanyń mańzdylyǵy da osyda. Men oqyrman bola tura oqyǵan maqaladan oı túıindeı almaıtyn bolsam, ne paıda? Biraq ár jazǵan oı tek shyndyq bolýy kerek. Belgili bir oıdy durys jetkizem dep burmalaý, ol óreskel qatelik.

Baýyrjan Momyshuly aıtqandaı «Zaman – teńiz. Teńiz túbinde shabaq ta júredi, shortan da júzedi». Bári birdeı sheber jýrnalıs bola bermeıdi. Keı jýrnalıserde osy aıtylǵannyń bári bolmaýy múmkin, biraq sol sheberlikke umtylýǵa esh kedergi joq!

Bekzat Bolatuly Medıakommýnıkasıa 2 kýrs


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama