Qasymnyń «Ózim týraly» óleńi (kúndelikti sabaq jospary)
Qazaq ádebıeti páni boıynsha jyldyq kúntizbelik jospar, 8 synyp
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 8 synyp.
Taqyryptar:
36. Qasymnyń «Ózim týraly» óleńi
37. Qazaq ádebıetindegi «Ana qudirettiligi» taqyryby.
38. Qadyr Myrza áli. «Kári Qyran»
39. Tólegen Aıbergenovtiń «Bir toıym bar» óleńi
40. Sh. Aıtmatov «Naıman - Ana»
Sabaqtyń taqyryby: Qasymnyń «Ózim týraly» óleńi
Sabaqtyń maqsaty: bilimdilik - ómiri men shyǵarmashylyǵyn tanystyrý, qazaq poezıasyna asyl óleń jazýdy maqsat etken óleńderiniń ıdeıalyq mazmunynyn uǵyndyrý; damytýshylyq - ár oqýshy ózindik oı - qıalyna erik bere otyryp ózinshe oı túıýge baýlý, shyǵarmashylyq jumysqa jumyldyrý arqyly tanym - túsinikterin damytý; tárbıelik – aqyn qalamynan týǵan óleńderi arqyly oqýshylardy adamı qasıetterge baýlý, avtor kótergen taǵylymdar arqyly aqynnyń azamattyq beınesin asha otyryp, oqýshylardyń adamgershilik qasıetterin arttyrý, úlgi - ónege alýǵa shaqyrý.
Sabaqtyń túri: jańa bilim qalyptastyrý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: damyta oqytý tehnologıasy (ár túrli satydaǵy deńgeılik tapsyrmalar, shyǵarmashylyq jumys), suraq - jaýaptar, túsindirý.
Sabaqtyń kórnekiligi: aqyn portreti; ómirine baılanysty býklet, tirek syzbalar, deńgeılik tapsyrmalar syzbasy; Muqaǵalı óleńiniń bir shýmaǵy; Serik Qırabaevtyń aqyn týraly sózi; kespe qaǵazdar.
Jańa sabaqtyń júrý barysy.
Sabaqtyń epıgrafy: Deısińder - aý Qasymnyń nesi basym?
Qasym solaı bolmasa nesi Qasym?
Aqynmyn dep qopańdap júrgenderdiń
Ámmesinen Qasymnyń desi basym.
(Muqaǵalı Maqataev).
Tirek syzba arqyly aqyn ómirine, shyǵarmashylyǵyna sholý.
Qasym Amanjolov (1911 - 1955)
Qasym joqshylyqty, jetimdikti sábı kezinen basynan ótkizedi. Qoı - qozy baǵady, tezek te teredi, kisi esiginde telmiredi.
Ol jalt etken naızaǵaıdaı ótkir tildi, qajyrly, qaıratty, tik minezdi. Ózi aıtqandaı «jasyq óleń emes, asyl óleń» jazýdy ómiriniń bar maqsaty etti.
Qasym poezıasy Otandy, týǵan jerdi súıýge, qasterleýge úndeıdi, qaısarlyqqa, tabandylyqqa, qaharmandyqqa baýlıdy.
Aqynnyń ómirge, keleshekke artatyn senimi, úmiti mol. Qasym ómirdi meılinshe súıgen aqyn.
Ózderińizge usynylyp otyrǵan óleńdi Qasym «Syr» dep te ataǵan eken. Shynshyl, búkpesiz aqyn urpaǵymen ashyq sóılesip, maqsat - múddesin, qýanysh - súıinishin, senimi men dýdámálin jaıyp salady.
Aqynnyń qaıtys bolǵannan keıingi jarıalanǵan óleńi – «Ózim týraly».
Óleń taqyryby: óz ómirin óleńmen órnekteıdi; ómir men ólim týraly, óleńniń qudireti, aqyndyqty dáripteıdi; týǵan el, jer qasıetin jyrlaıdy; bolashaq urpaqqa ósıet qaldyrady.
Óleńniń ıdeıasy: ómirdi, týǵan jerdi, Otandy qasterleýge shaqyrady; «Bereıin ómirimnen óleń jasap» dep ózi jyrlaǵandaı óleńdi, aqyndyqty qurmetteýge úndeıdi.
Osy ómirbaıandyq óleńinde aqyn ómiriniń qaıǵy - muńy, qýanyshy, asqaq armany, órshil maqsaty kórinedi. Aqyn bolashaq jastarǵa úlken senim artady, olardan úmit kútedi.
Óleń jospary taqtaǵa jazylady.
1. Ózi jaıly
2. Ómir men ólim týraly
3. Aqyndyq, onyń maqsaty
4. Bolashaq ósıet
5. Týǵan el, týǵan jer týraly.
Osy jospar boıynsha oqýshylar taraýlarǵa bólip, mánerlep oqıdy, Damyta oqytý tehnologıasy boıynsha oqýshylar deńgeılik tapsyrmalar oryndaıdy.
İ saty: oqýshy deńgeıi ( muǵalim kómegimen).
Óleń qurylysyn taldaý
1. Óleńde qansha shýmaq bar? (25 shýmaq bar)
2. Neshe tarmaq bar? (100 tarmaq bar)
3. Neshe býnaq bar? (3 býnaq bar)
4. Neshe býyn bar? (11 býyn bar)
5. 11 býyndy qara óleń uıqasy.
Aqynnyń poetıkalyq tiline taldaý
1. Óleńniń metaforasy........................
2. Epıteti.....................................................
3. Teńeýdi tabyńdar.
Sabaqty bekitý suraqtary men tapsyrmalary
İİ saty: algorıtmdik. 1. Aqynnyń ómir joly, shyǵarmashylyǵy (tirek syzba syzý).
2. Qasym qandaı aqyn? (tor qurý kerek). 3. Aqyn shyǵarmalary (tor qurý kerek)
4. Óleń «Ózim týraly» dep atalsa da, aqyn tek ózi týraly ǵana tolǵanǵan ba? 5. Óleń joldaryndaǵy «Bereıin ómirimnen óleń jasap» degeninen aqynnyń aıtaıyn degen oıyn qalaı túsinesińder? 6. Aqyn bolashaqqa qandaı ósıet aıtady?
İİİ saty: evrıstıkalyq. Aqynnyń óleńdegi kóńil - kúıin taldaý:
1) qaıǵy, muń; 2) shattyq, qýaný; 3) berik senim, úmit; 4) asqaq arman, órshil maqsat;
5) ósıet, ónege.
Osy tirek sózderge baılanysty aqyn kóńil - kúıin bildiretin óleń joldaryn taýyp oqý, túsinik berý.
IV saty: shyǵarmashylyq (taqyryptar beriledi).
1. Óldi deýge bola ma, oılańdarshy...
2. Qasym aqynǵa hat jazý.
3. Biz netken baqytty edik, búgingi urpaq.
Qorytyndy. Qasym ıdeologıanyń quly bolyp qalǵan joq. Zamannyń tar qalybyna syımaı, qulashyn erkin jaıa almaı bulqynǵan aqynnyń kóńil kúıi, oıy, sezimi onyń shyǵarmalarynan anyq baıqalady. Sonyń ózinde Qasym – úlken aqyn, uly aqyn. Ol eshkimge eliktemeı, jaltaqtamaı, «Jamaý - jasqaý jınamaı, óz sózin ózi bolyp aıtady», «Óleń men kúıden» jaralǵan erekshe bir tulǵa edi. Ol qazaq óleńiniń rýhyn kóterdi. Óleń sózge qanat bitirip, erlik darytty, óleń formalaryn jetildirdi.
Mýzykalyq úzilis. Aqyn óleńin sazymen oryndaý (úzindi).
Baǵalaý.
Úı tapsyrmasy. 1. Óleńdi mánerlep oqý (úzindi jattaý).
2. Keste úlgisi beriledi (jospar boıynsha jumys).
3. Shyǵarmashylyq jumys (oı tolǵaý jazý).
Tolyq nusqasyn qaraý
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 8 synyp.
Taqyryptar:
36. Qasymnyń «Ózim týraly» óleńi
37. Qazaq ádebıetindegi «Ana qudirettiligi» taqyryby.
38. Qadyr Myrza áli. «Kári Qyran»
39. Tólegen Aıbergenovtiń «Bir toıym bar» óleńi
40. Sh. Aıtmatov «Naıman - Ana»
Sabaqtyń taqyryby: Qasymnyń «Ózim týraly» óleńi
Sabaqtyń maqsaty: bilimdilik - ómiri men shyǵarmashylyǵyn tanystyrý, qazaq poezıasyna asyl óleń jazýdy maqsat etken óleńderiniń ıdeıalyq mazmunynyn uǵyndyrý; damytýshylyq - ár oqýshy ózindik oı - qıalyna erik bere otyryp ózinshe oı túıýge baýlý, shyǵarmashylyq jumysqa jumyldyrý arqyly tanym - túsinikterin damytý; tárbıelik – aqyn qalamynan týǵan óleńderi arqyly oqýshylardy adamı qasıetterge baýlý, avtor kótergen taǵylymdar arqyly aqynnyń azamattyq beınesin asha otyryp, oqýshylardyń adamgershilik qasıetterin arttyrý, úlgi - ónege alýǵa shaqyrý.
Sabaqtyń túri: jańa bilim qalyptastyrý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: damyta oqytý tehnologıasy (ár túrli satydaǵy deńgeılik tapsyrmalar, shyǵarmashylyq jumys), suraq - jaýaptar, túsindirý.
Sabaqtyń kórnekiligi: aqyn portreti; ómirine baılanysty býklet, tirek syzbalar, deńgeılik tapsyrmalar syzbasy; Muqaǵalı óleńiniń bir shýmaǵy; Serik Qırabaevtyń aqyn týraly sózi; kespe qaǵazdar.
Jańa sabaqtyń júrý barysy.
Sabaqtyń epıgrafy: Deısińder - aý Qasymnyń nesi basym?
Qasym solaı bolmasa nesi Qasym?
Aqynmyn dep qopańdap júrgenderdiń
Ámmesinen Qasymnyń desi basym.
(Muqaǵalı Maqataev).
Tirek syzba arqyly aqyn ómirine, shyǵarmashylyǵyna sholý.
Qasym Amanjolov (1911 - 1955)
Qasym joqshylyqty, jetimdikti sábı kezinen basynan ótkizedi. Qoı - qozy baǵady, tezek te teredi, kisi esiginde telmiredi.
Ol jalt etken naızaǵaıdaı ótkir tildi, qajyrly, qaıratty, tik minezdi. Ózi aıtqandaı «jasyq óleń emes, asyl óleń» jazýdy ómiriniń bar maqsaty etti.
Qasym poezıasy Otandy, týǵan jerdi súıýge, qasterleýge úndeıdi, qaısarlyqqa, tabandylyqqa, qaharmandyqqa baýlıdy.
Aqynnyń ómirge, keleshekke artatyn senimi, úmiti mol. Qasym ómirdi meılinshe súıgen aqyn.
Ózderińizge usynylyp otyrǵan óleńdi Qasym «Syr» dep te ataǵan eken. Shynshyl, búkpesiz aqyn urpaǵymen ashyq sóılesip, maqsat - múddesin, qýanysh - súıinishin, senimi men dýdámálin jaıyp salady.
Aqynnyń qaıtys bolǵannan keıingi jarıalanǵan óleńi – «Ózim týraly».
Óleń taqyryby: óz ómirin óleńmen órnekteıdi; ómir men ólim týraly, óleńniń qudireti, aqyndyqty dáripteıdi; týǵan el, jer qasıetin jyrlaıdy; bolashaq urpaqqa ósıet qaldyrady.
Óleńniń ıdeıasy: ómirdi, týǵan jerdi, Otandy qasterleýge shaqyrady; «Bereıin ómirimnen óleń jasap» dep ózi jyrlaǵandaı óleńdi, aqyndyqty qurmetteýge úndeıdi.
Osy ómirbaıandyq óleńinde aqyn ómiriniń qaıǵy - muńy, qýanyshy, asqaq armany, órshil maqsaty kórinedi. Aqyn bolashaq jastarǵa úlken senim artady, olardan úmit kútedi.
Óleń jospary taqtaǵa jazylady.
1. Ózi jaıly
2. Ómir men ólim týraly
3. Aqyndyq, onyń maqsaty
4. Bolashaq ósıet
5. Týǵan el, týǵan jer týraly.
Osy jospar boıynsha oqýshylar taraýlarǵa bólip, mánerlep oqıdy, Damyta oqytý tehnologıasy boıynsha oqýshylar deńgeılik tapsyrmalar oryndaıdy.
İ saty: oqýshy deńgeıi ( muǵalim kómegimen).
Óleń qurylysyn taldaý
1. Óleńde qansha shýmaq bar? (25 shýmaq bar)
2. Neshe tarmaq bar? (100 tarmaq bar)
3. Neshe býnaq bar? (3 býnaq bar)
4. Neshe býyn bar? (11 býyn bar)
5. 11 býyndy qara óleń uıqasy.
Aqynnyń poetıkalyq tiline taldaý
1. Óleńniń metaforasy........................
2. Epıteti.....................................................
3. Teńeýdi tabyńdar.
Sabaqty bekitý suraqtary men tapsyrmalary
İİ saty: algorıtmdik. 1. Aqynnyń ómir joly, shyǵarmashylyǵy (tirek syzba syzý).
2. Qasym qandaı aqyn? (tor qurý kerek). 3. Aqyn shyǵarmalary (tor qurý kerek)
4. Óleń «Ózim týraly» dep atalsa da, aqyn tek ózi týraly ǵana tolǵanǵan ba? 5. Óleń joldaryndaǵy «Bereıin ómirimnen óleń jasap» degeninen aqynnyń aıtaıyn degen oıyn qalaı túsinesińder? 6. Aqyn bolashaqqa qandaı ósıet aıtady?
İİİ saty: evrıstıkalyq. Aqynnyń óleńdegi kóńil - kúıin taldaý:
1) qaıǵy, muń; 2) shattyq, qýaný; 3) berik senim, úmit; 4) asqaq arman, órshil maqsat;
5) ósıet, ónege.
Osy tirek sózderge baılanysty aqyn kóńil - kúıin bildiretin óleń joldaryn taýyp oqý, túsinik berý.
IV saty: shyǵarmashylyq (taqyryptar beriledi).
1. Óldi deýge bola ma, oılańdarshy...
2. Qasym aqynǵa hat jazý.
3. Biz netken baqytty edik, búgingi urpaq.
Qorytyndy. Qasym ıdeologıanyń quly bolyp qalǵan joq. Zamannyń tar qalybyna syımaı, qulashyn erkin jaıa almaı bulqynǵan aqynnyń kóńil kúıi, oıy, sezimi onyń shyǵarmalarynan anyq baıqalady. Sonyń ózinde Qasym – úlken aqyn, uly aqyn. Ol eshkimge eliktemeı, jaltaqtamaı, «Jamaý - jasqaý jınamaı, óz sózin ózi bolyp aıtady», «Óleń men kúıden» jaralǵan erekshe bir tulǵa edi. Ol qazaq óleńiniń rýhyn kóterdi. Óleń sózge qanat bitirip, erlik darytty, óleń formalaryn jetildirdi.
Mýzykalyq úzilis. Aqyn óleńin sazymen oryndaý (úzindi).
Baǵalaý.
Úı tapsyrmasy. 1. Óleńdi mánerlep oqý (úzindi jattaý).
2. Keste úlgisi beriledi (jospar boıynsha jumys).
3. Shyǵarmashylyq jumys (oı tolǵaý jazý).
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
Tolyq nusqasyn qaraý
You Might Also Like
-
Qazaq ádebıeti páni boıynsha jyldyq kúntizbelik jospar, 8 synyp
-
Kúndelikti sabaq jospary, geografıa 9 synyp
