InfoHub Logo

Ertede Qazybek bı nókerlerin ertip Ánet babanyń úıine kelip túsedi. Qart burynǵydan ejeptáýir qartaıyp qalsa da, syr bildirmeıdi. Qazybektiń jora-joldastaryn, ózin jaqsy qarsy alyp, mal soıǵyzyp, qazan kóteredi. Sol aýyl mańyndaǵy qarıalar, jaısańdar jınalyp áńgime-dúken qurady.

Qazybek Ánet babaǵa bir aýyz ósıet aıtyp berýin ótinipti. Biraq Ánet baba:

— Qazybekjan-aı, jasy kelip qartaıǵan, qasynan jar taıǵan, basynan mal taıǵan adamnan ne keńes, ne ósıet suraısyń? — dep eshteńe aıtqysy kelmepti. Biraq birbetkeı Qazybek sheshen Ánet babanyń bir aýyz aqylyn tyńdamaı esh jaqqa ketpeıtinin bildiripti. Sonda Ánet baba Qazybek sheshenniń bul qylyǵyna kúle qarap:

— Bolmadyń ǵoı, aıtaıyn, — dep sál oılanyp, — «ákim» degen sózdi jadyńda saqta, — deıdi. Qazybek Ánet babaǵa rızashylyǵyn bildirip, jora-joldasymen eline qaıtypty.

Ol jol-jónekeı ózimen birge kele jatqan nókerlerinen:

— Ánet babanyń qandaı ósıet aıtqanyn uqtyńyzdar ma? — deıdi. Biraq bul suraǵyna eshkim úndemeıdi. Sonda qaz daýysty Qazybek Ánet babanyń aıtqan ósıetin bylaı dep sheshipti:

— «Á» degeni — ádil bol, «k» degeni — kúnshil bolma, kópshil bol, «i» degeni — iltıpatty bol, «m» degeni — menmen bolma, meıirman bol degeni, — depti.

Ánet babanyń sol ósıeti el arasyna keń tarap, urpaqqa úlgi bolyp qalǵan eken.

* * *

Qazybektiń ákesi Keldibek bı qyz tańdap, úılenbeı júrse kerek. Oılamaǵan jerden bir qıyrdan bir aıaǵy aqsaq, bir kózi qylı jas qyzǵa kóńili aýyp, quda túsip, aıttyryp alady. Áke-sheshesi balasynyń aıtqanyna keliskenimen, asa qoldaı qoımaıdy.

Ákesi:

— «Tańdaǵan tazǵa jolyǵadynyń» kebi keldi, sóz baılasqan burynǵy qudalardyń betine qalaı qaraımyz, — deıdi.

Ákesine Keldibek bylaı deıdi:

— Qaımaǵyn pisken súttiń aldym qalqyp,
Aıaǵy aqsaq bolǵanmen, aqyly artyq.
Qylı kóz sózi menen isi túzý,
Sóıleskennen ón boıym keter balqyp, —

dep jaýap qaıyrady. Keldibektiń zamandastary ázildeskende osyny aldyna tartyp, qaǵytyp júripti. Birde olar Keldibektiń óz úıinde otyryp soqtyǵa bergen eken. Sonda jas kelinshek otyrǵanda sypaıylap bylaı depti:

— Kózim qylı, jasyrmaımyn, aqsaqpyn,
Keldekeńmen sondaı tatý, jaqsy-aqpyn.
Tatýlyqtyń belgisindeı tamasha,
Tórt bojańdy bıleıtin ul tappaqpyn, —

degen eken. Aıtqanyndaı qaz daýysty Qazybek dúnıege kelipti. Úsh júzge áıgili aty shyqqan bı atanypty.

---