Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Qazaq aspanynda - Qasym rýhy

Qasym Amanjolov..... keremet edi. Men Qasym Amanjolov degen kezde "Týǵan jer" týraly óleńi esime túsedi. Menińshe aqyn úshin eń qymbat, baǵaly dúnıe oqyrmannyń kóńilinen shyǵý, oqyrman óleńdi jyqsy kóre oqý, esinde saqtaý, umytpaý. Bul qaı aqynǵa unamasyn. Al, Qasym atamyzda bunyń bári bar. Oqyrmanda, shabytta. Qandaı tamasha! Qasym Amanjolov men úlgi tutatyn aqyndardyń biri de, biregeıi. Qasym atamyz uly aqyndarǵa, jazýshylarǵa da astarly oı, asyl sózden jyr arnaǵan. Óleńmen jyr sheritken.Mysal úshin:
    İshimde janartaýdaı jatyr jyrym,
    Ushqyndap, ishte qaınap surapylym.
    Kórersiz sonyń burqap atylǵanyn;
    Jańǵyrtyp jan túkpirin, oıdyń shyńyn.
    Óleńniń qaptatarmyn otty selin,
    Tolassyz topanyndaı erteginiń.
    Bilersiz kim ekenin sonda, Sáke,
    Bul kúnde ot shaınaǵan tentek iniń. -dep Sábıt Muqanovqa arnaǵan "Sábıtke" atty óleńinde otty ekpinin , aǵandy tegeýrinin, sırek qıalyn sezdirgen. Jyryn janartaýǵa teńep, shabyty janartaýdan aqqan otty sel ekenin de sezdirip ketti.

Aqynnyń ómiriniń ózi óleń. Sol sıaqty Qasym Amanjolov ónerin ǵana emes ómirinde óleńmen órip ketken. Halyqta mynadaı maqal bar "Sóz qadirin bilmegen,óz qadirin bilmeıdi" degen, mine osy sóz Qasym atamyzǵa arnalǵan-aý shamasy.Sebebi ol kisi ózinen kóri sóziniń qudireti men qasıetine asa mán bergen. Ár bir óleńi jaı bir qara sózben órilmegen ottyń daýylyndaı jandy terbep ketedi. Mysal retinde aqynyń "Ózim jaıly" óleńinde adamnyń jan dúnıesimen, sezimi tek adamnyń ózine ǵana aıan ekendigin, basqa pendeniń ony sezine almaıtyny jaıly óleńmen sýrettep jazǵan bolatyn. Qasymnyń óleńin oqı bastasam dál sondaı oqıǵa sózben beınelenip otyrady. Qasym Amanjolovqa qazaqtyń belgili aqyny Syrbaı Máýlenyv bylaı dep ketken: "Qasym jasynan ójet, alǵyr, zeıindi bolyp óleń ózenine erte qulash urdy. Qasym lırıkasy keıde qatal, keıde názik, keıde shat kóńildi óz minezindeı lırıka. Qasym jyry-máńgilik jyr"- dep aqyndy sıpattap ketken.
 Qanshama aqyndardyń ishinde júrse de, óziniń óleńderimen erekshelenip turatyn bul aqynnyń ómiri de erekshe. "Aqyndyǵyń ne kerek ,aıtarlyǵyń bolmasa" degendeı aqyn bolý úshin de, aqyn bolyp týylý mindetti emes. Eń bastysy halyqqa óleńińmen paıdań tıse sonyń ózi bir qurmet. Aqyn bolǵyń kelse Qasymsha jyrla degim keledi.

Serıkbol Asemgýl


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama