InfoHub Logo

Qazaq tili 9 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Qazaq otbasy
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: oqýshylarǵa qazaq otbasyndaǵy dástúrler týraly málimet berý.
2. Damytýshylyq: balalardyń bilikteri men daǵdylaryn damytý (sóıleýi, áńgime aıtýy, mánerlep oqýy).
3. Tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, jaýapkershilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: jańa bilimdi meńgertý.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, qaıtalaý, jattyqtyrý, toptastyrý.
Sabaqtyń kórnekiligi: maqal - mátelder, úlestirmeli qaǵazdar.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn qaıtalaý arqyly, jańa taqyryptyń atyn, maqsatyn ashý.
Suraqtar.
Ata degen kim? (ákeniń ákesi)
Qazaqta shańyraq ıesi degen bar. Ol kim? (ul bala - urpaq jalǵastyrýshy)
Ul bala úlken bolsa «aǵa», al kishi bolsa kim bolady? (ini)
Uldar úshin qyz bala kim bolady? (qaryndas)
Nemere, shóbere degender kim? (nemere - uldyń balasy, shóbere - nemereniń balasy)
Jıen dep kimdi aıtady? (qyzdan týǵan balany aıtady)
Naǵashy degen kim? (balalardyń anasynyń tórkini)

İİİ. Jańa taqyrypqa kóshý
a). Balanyń bas ustazy kim dep oılaısyńdar? (ata - anasy)
Ata - anaǵa, balaǵa baılanysty qandaı maqal - mátelder jattap keldińder?
Jattap kelgen maqal - mátelderin (oqýlyqtyń 45 betindegi) aıtty:
1) Áke – asqar taý,
Ana – baýyryndaǵy bulaq,
Bala – jaǵasyndaǵy quraq.
2) Ákege qarap ul óser,
Sheshege qarap qyz óser.
3) Atańa ne qylsań, aldyńa sol keler. t. b.
b) - Endeshe búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby ne týraly bolmaq? (qazaq otbasy)
- Durys aıtasyńdar sabaqtyń taqyryby «Qazaq otbasy»
v) Sabaqtyń maqsatyn ashý úshin suraq qoıdym.
- Bul taqyrypty ne úshin oqımyz? (qazaqtyń salt - dástúrin bilý úshin)

İÚ. Oqýlyqtyń 46 betindegi «Ata - ana» degen mátinmen jumys júrgizý.
a) Bir oqýshyǵa oqytý.
b) Mátinde ne týraly aıtylǵan?
v) Mazmunyn oqýshylarǵa orys tilinde aıtqyzý.
g) Mátinniń mazmunyn ashatyn úsh suraq qurastyrtý, eki top bir - birleriniń suraqtaryna jaýap beredi.

Ú. Jattyǵý jumystary.
№1. Tapsyrma. Berilgen sózderdiń sınonımderin taýyp, aýdarady.
Úrim - butaq,...
Qamqorlyq,...
Mindet,...
Ata - ana,...

Úİ. 46 – shy bettegi 2 - tapsyrma. Mátindi ishteı oqyp, oqýlyqtaryn jaýyp qoıady.
Muǵalim mátin boıynsha sóılemderdi oqıdy.
Oqýshylar durys bolsa Sh, burys bolsa J dep hormen jaýap beredi.

№2 tapsyrma.
1. Qazaq otbasynda ákeniń orny erekshe. Áke – otbasynyń tiregi. (Sh)
2. Otbasy músheleri ákeni tyńdamaıdy. (J)
3. Qazaq otbasynda qyz balany qurmetteıdi.(Sh)
4. Qyz balanyń orny erekshe emes. (J)
5. Ananyń orny da erekshe. Áke de, balalary da anany syılaǵan. (Sh)
6. Áke men sheshe úılengen uldaryna enshi bermeıdi. (J)
7. Qyz turmysqa shyqqanda qyzdaryna jasaý bermeıdi. (J)
(J – burysyna, oqýshylar durys jaýabyn aıtady).

Úİİ. №3 tapsyrma. Maqal - mátelderdi tolyqtyryp, týyndy etistikterdi tabý.
Kerekti sózder: syılamasan, jonar, pisher, aýyldas
1. Ulyń ósse, uly jaqsymen... bol,
Qyzyń ósse, qyzy jaqsymen... bol.
2. Ata kórgen oq...
Ana kórgen ton...
3. Ózińdi - óziń..., ózgeden syı dámetpe.

Úİİİ. Ózderiń otbasy týraly qandaı maqal - mátelder bilesińder?
İH. Refleksıa jasaý.
- Búgin sabaqta otbasy týraly ne bildińder?
Oqýshylar jaýaptaryn taqtada Venn dıagramsy boıynsha kórsetedi.
(Jaýaptary: otbasy quqyǵy, qazaqtyń salt - dástúri, ádep - ǵuryptary, qazaq otbasyndaǵy tárbıeler).

H. Balalar, qazaqta «tekti» degen tamasha uǵym bar. Tekti degenimiz – ary taza, óz halqy - nyń salt - dástúrin, ádepterin, ata - anasyn qurmettegen adam.
Búgingi sabaǵymyzdy myna sóılemderdi oqyp, aýdaryp, aıaqtaıyq.
Tárbıe túbi – tektilik.
Halqymyzdyń bolashaǵy – tekti urpaq.
Osyny qalaı túsinesińder?

Hİ. Úıge tapsyrma
Hİİ. Baǵalaý