InfoHub Logo

Qazaq tilinen erejeler
Qazaq tili
Synyby: 1 – 11 synyptar úshin
Fonetıka
Fonetıka – til týraly ǵylymnyń bir salasy. Onda dybystar, ekpin jáne býyn, úndestik zańy qarastyrylady.
Qazaq tilinde 42 árip jáne 37 dybys bar.
Eki belgi bar: - aıyrý belgisi, - jińishkelik belgisi.
Qazaq tilinde tán áripter 10: á, i, ń, ǵ, ú, u, q, ó, h, y.
Dybystar(zvýkı): daýysty, daýyssyz.
Daýysty(glasnye)- 12 dybys: a, á, o, ó, e, e, ú, u, ý, y, ı, i
1) Erindik(5): ú, u, ý, o, ó; Ezýlik(7): a, á, e, y, i, ı, e;
2) Ashyq(6): a, á, o, ó, e, e; Qysań(6): ú, u, ý, y, ı, i,;
3) Jýan(5): a, o, u, y, ý; Jińishke(7): á, ó, ú, i, e, ı, ý, e;
Daýyssyz (soglasnye)– 25 dybys: b, v, g, ǵ, d, j, z, ı, k, q, l, m, n, ń, p, r, s, t, f, h, h, s, ch, sh, sh, ý(taý)
qatań(11): k, q, p, s, t, f, h, ch, sh, sh, s
uıań(8): b, v, g, ǵ, d, j, z, h,
úndi(7): l, m, n, ń, r, ı, ý(ýaqyt)
Býyn(slog):
ashyq: a - na, qa - la
tuıyq: at, aq, án, et
biteý: nan, til, qys
Tasymal - perenos
Ekpin(ýdarenıe) sózdiń sońǵy býynǵa túsedi(postoıanno padaet na poslednıı slog).

Úndestik zańy (Zakon sıngarmonızma).
1) Býyn úndestigi (slogovoı sıngarmonızm)
2) Dybys úndestigi (zvýkovoı sıngarmonızm)
Býyn úndestigi
jýan+jýan + jýan
jińishke+ jińishke+ jińishke
Baǵynbaıtyn qosymshalar(ne podchınáútsá pravılý)
kómektes septiktiń jalǵaýlary: men, pen, ben
niki, diki, tiki
eke, taı, jan, symaq,(áketaı, kókejan)
shet tilinen engen qosymshylar: paz, qor, ǵoı, ker, ger, kesh, hana, kúnem, dar, ıst, ızm, ban, tal, ýar, ov, ev
(ásempaz, eńbekqor, Áýezov)

Dybys úndestigi
İlgerindi yqpal (progresıvnaıa asımılásıa)

Qostanaı oblysy,
«Borovskoı sanatorlyq mektep – ınternaty» QMM
Qazaq tili men ádebıeti pánderiniń muǵalimi
Begaıdarova Gúljıan Serikbaıqyzy

Qazaq tilinen erejeler (1 – 11 synyptar úshin). júkteý