InfoHub Logo

Mádenıettaný
Taqyryby: Qazaq halqynyń ádet - ǵuryptary. Materıaldyq erekshelikteri.
Maqsaty: Halqymyzdyń ıgi dástúrlerin, izgi - qasıetterin, ınabattylyq, iskerlik daǵdylaryn, salt - dástúrlerdi boılaryna sińirý.
Mindeti:
Bilimdilik: Qazaq halqynyń ádet – ǵurpy men salt – dástúrleri týraly baıandap mańyzyn kórsetý.
Damytýshylyq: Oı - órisin keńeıtý, dúnıetanymyn, etıka - estetıkalyq talǵamdaryn, oılaý qabiletterin arttyrý, shyǵarmashylyq qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardy jan - jaqty bilimdi bolýǵa, salt - dástúrdi qurmetteýge, saqtaýǵa, qonaqjaılylyqqa, ádeptilikke tárbıeleý.
Kórneki quraldar: Interaktıvti taqta, slaıd.
Sabaq túri: Jańa bilimdi meńgertý.
Ádis – tásilder: suraq – jaýap, baıandaý,

Sabaq barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Sálemdesý, túgendeý, oqý – quraldarynyń tolyqtyǵyn, sabaqqa daıyndyǵyn qadaǵalaý.
İİ. Bilimdi qabyldaýǵa daıarlaý.
Jańa sabaqtyń taqyrybyn jazǵyzyp, maqsat – mindetterimen tanystyrý.
İİİ. Jańa bilimdi meńgertý kezeńi.

Oı qozǵaý.
1. Salt - dástúr degendi qalaı túsinemiz?
2. Ádet - ǵuryp degendi qalaı túsinemiz?
Dástúr - latynsha japsyrý, jalǵastyrý - tarıh barysynda qalyptasyp, urpaqtan - urpaqqa jalǵasyp otyratyn ádet - ǵuryptar, salt - sana, qoǵamdyq tártip, zań, murat pen ıgilik, minez - qulyq qalyptary jáne ónegeli óner bolyp tabylady.
Ádet - ǵuryp - dástúrge aınalǵan jalpyǵa birdeı qalyptasqan, ár etnosqa tán ortaq tártip salt - sana.
Qandaı halyqtyń bolmasyn salt - dástúrleri sol halyqtyń minez - qulqyn, qasıetterin tanyta alady. Mysaly: qazaqtarǵa tán baýyrmal, aqjarqyn, qonaqjaı minez. Árıne, bul qasıetter basqa halyqtarda da kezdesedi. Biraq bul qasıetter ár halyqta ár qyrynan kórinis beredi. Sonymen ulttardyń salt - dástúrindegi minezderi men qasıetteri bir - birine uqsap, birin - biri tolyqtyrady.
Kóptegen ǵasyrlardyń barysynda qazaqtardyń ózindik biregeı ádet - ǵuryptary men salt - dástúrleri qalyptasty. Qazaqtardyń ádet - ǵuryptary men salt - dástúrleri úı ishindegi otbasylyq jáne adamdardyń ózge de toptary arasyndaǵy ózara qarym - qatynastardy qalyptastyrýda úlken ról atqardy.

Qazaq halqynyń salt - dástúrleri tirshilik kásibine, nanym senimine, ómirge degen kózqarastaryna baılanysty, urpaqtan - urpaqqa berilgende aýysyp, ózgerip, jańaryp otyrady. Qazirgi ýaqyttyń ómir aǵymyna baılanysty keıbireýleri túrlenip qana qoımaı, jańadan enip te jatyr.
Salt - dástúrlerdiń urpaq tárbıesindegi máni zor. Ol bala tárbıesine baılanysty, turmys - salt jáne áleýmettik - mádenı salt - dástúrler bolyp úsh túrge bólinedi.