InfoHub Logo

5 synyp Qazaqstan tarıhynan áńgimeler
Sabaqtyń taqyryby: Qazaq handyǵynyń qurylýy.
Sabaqtyń maqsaty: Qazaq handyǵynyń qurylý prosesin taldaý, qazaq jerindegi tuńǵysh derbes memlekettiń memlekettik qurylymyn anyqtaý;
Oqýshylardyń logıkalyq oılaý, shyǵarmashylyq qabiletterin shyńdaý úshin oıyndar uıymdastyrý;
Tuńǵysh qazaq memleketiniń negizin qalaǵan qoǵam qaıratkerleriniń eńbegin baǵalaýǵa patrıotızmge, óz Otanyn, elin - jerin qorǵaýǵa tárbıeleý
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
Mońǵol shapqynshylyǵy týraly ne bildik?
Otyrar qalasy qaıda ornalasqan?
Shyńǵyshan bastaǵan monǵoldar qazaq jerine qaı jyly keledi?

İİİ. Jańa sabaq
Qazaq handyǵynyń paıda bolýy Qazaqstan jerinde 14 - 15 ǵǵ. bolǵan áleýmettik - ekonomıkalyq jáne etnıkalyq - saıası prosesterden týǵan zańdy qubylys. Óndirgish kúshterdiń damýy, kóshpeli aqsúıekterdiń ekonomıkalyq qýatynyń artýy, feodaldyq toptardyń táýelsizdikke umtylýy, osy negizde Ábilhaıyr handyǵy men Moǵolstan arasyndaǵy tartystyń órshýi, áleýmettik qaıshylyqtardyń údeýi 15 ǵ. 2 jartysynda bul memleketterdiń quldyrap ydyraýyna aparyp soqtyrdy.
Ásirese Ábilhaıyr (1428 - 1468) Joshy - Shaıban - Dáýlet - Shaıh oǵlannyń uly handyǵy óte nashar edi.
1457 j. Úz - Temir taıshy bastaǵan oırattardan (jaıylym jer izdegen) Túrkistan óńirinde jeńilip qaldy. Masqara aýyr shart jasasyp, oırattar Shý arqyly óz jerlerine ketti. Al Ábilhaıyr óz ulysynda, qatal tártip sharalaryn ornatýǵa kirisedi. Bul halyq buqarasynyń oǵan degen óshpendiligin kúsheıtti. Nátıjesinde halyqtyń jartysy Shyǵys Deshti Qypshaqtan Túrkistan alqaptaryna jáne Qarataý bókterlerinen Jetisýdyń batys óńirine kóship barýlary edi. Ony Jánibek pen Kereı basqardy.
Qazaq handyǵynyń qurylýyna sebep bolǵan taǵy bir jaǵdaı Qypshaq Qobylandy batyrdyń Arǵyn bıi Aqjoldy óltirýi boldy.
1466 jyly Jánibek pen Kereı Qozybasy jerinde Qazaq handyǵynyń negizin qalady.
Tapsyrma berý.
Qazaq handyǵynyń qurylý prosesi
Qazaq handyǵynyń aýmaǵy men halqy
Qazaq handyǵynyń syrtqy saıasaty

İV. Bekitý:
Matematıkalyq oıyn
4000/2 - 532= (Ábilqaıyr hannyń qaıtys bolǵan jyly)
400h3+148= (Moǵolstannyń qurylǵan jyly)
2800+105 - 1500= (Ámir Temirdiń qaıtys bolǵan jyly)
728h2+0= (Qazaq handyǵynyń qurylǵan jyly)
4000+221 - 3000= (Shyńǵyshannyń Orta Azıany jaýlaýdy aıaqtaýy)
500h2+395= (Toqtamys pen Temirdiń sheshýshi shaıqasy)
3800/2 - 91= (QR - nyń Táýelsizdik alǵan jyly)

V. Qorytyndylaý
Biz úshin qaı zamanǵy tarıhymyz bolmasyn qymbat, babalarymyz qurmetti, ásirese qazaq handyǵynyń qurylýy tarıhtaǵy mańyzdy oqıǵa. Qazir ózimiz ómir súrip jatqan Otanymyzdyń irgetasy. «Óz tarıhyn bilmegen halyq, ózin de syılamaıdy» dep Elbasymyz aıtqandaı tarıhty bilý barshamyzdyń paryzymyz.

VI. Úıge
1. Qazaq handyǵynyń qurylýy prosesin syzbaǵa túsirý
2. Atlastaǵy keskin karta tapsyrmasyn oryndaý
3. Kereı men Jánibek handar týraly referat jazý
VII. Baǵalaý