Qazaqstannyń ósimdik jáne mal sharýashylyǵy
Soltústik Qazaqstan oblysy,
Petropavl qalasy,
Qalalyq klasıkalyq gımnazıa
geografıa pániniń muǵalimi
Kýsaınova Aıjan Kýanyshbaıqyzy
Sabaqtyń taqyryby: AÓK İİ býyny aýyl sharýashylyǵy: ósimdik jáne mal sharýashylyǵy
Sabaqtyń maqsattary:
1. Bilimdilik: Oqýshylardyń Qazaqstannyń ósimdik sharýashylyǵy, mal sharýashylyǵy jóninde bilimderin, tanymyn qalyptastyrý. El ekonomıkasy úshin aýyl sharýashylyǵynyń roli zor ekenine kózderin jetkizý.
2. Damytýshylyq: Ár túrli bilim kózderimen jumys jasaýdy ári qaraı damytý, dúnıetanymdyq qabiletterin damytý, belsendilikterin arttyrý, tanymdyq qyzyǵýshylyqtaryn jetildirý.
3. Tárbıelik: Uıymshyldyqqa, ózara syılastyqqa tárbıeleý
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: STO, ınteraktıvti ádis - tásilder
Sabaqtyń qural – jabdyqtary: ınteraktıvti taqta, gerbarıı, atlastar, sýretter
Sabaqtyń dıdaktıkalyq kezeńderi:
İ. Uıymdastyrý kezeńi (Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq)
İİ. Úı jumysyn tekserý
Qaısysy tujyrymdama durys «+», qaısysy burys «-»
Suraqtyń mazmuny Jaýaby
AÓK İ býyny qyzmet kórsetý, tehnıkamen, tyńaıtqyshtarmen qamtamasyz etetin salalar quraıdy +
Aýyl sharýashylyǵynda jer – negizgi zat ári eńbek quraly bolyp sanalady +
Aýyl sharýashylyǵy – ekonomıkanyń maýsymdyq salasy +
Aýyl sharýashylyq óndirisine tabıǵı jaǵdaılar áser etpeıdi -
Elimizdiń barlyq jeri - jer qoryna jatady +
AÓK İİ býyny – aýyl sharýashylyǵy +
Aýyl sharýashylyǵynyń negizi ósimdik jáne mal sharýashylyǵy +
Agrarlyq sózi «óńdeý» degen uǵymdy bildiredi -
İİİ. Jańa taqyryp túsindirý
Aýyl sharýashylyq Qazaqstan ekonomıkasynyń mańyzdy salalarynyń biri bolyp tabylady. Agrarlyq sektor damýynyń deńgeıi únemi joǵary satyda kórinip keldi jáne memlekettiń ekonomıkalyq jáne qoǵamdyq - saıası turaqtylyq faktorlaryn anyqtaı otyryp joǵary satydan kórine bermek. Respýblıkanyń ekonomıkalyq damýynyń biregeı áleýetti baǵyty bola otyryp, aýyl sharýashylyǵy zor potensıaly men iri rezervterimen erekshelenedi. Qazaqstannyń árqıly klımat jaǵdaıy birkelki jyly beldeýdiń barlyq mádenıetiniń damýyna jáne mal sharýashylyǵynyń damýyna áser etedi.
- Aýyl sharýashylyǵy jaıynda ne bilesińder?
- Karta boıynsha boljam jasaý
Endeshe boljamdaryńdy dáleldeý úshin sender 3 topqa bólinip otyrsyńdar
1 - top: Ósimdik sharýashylyǵy
2 - top: Mal sharýashylyǵy
3 - top: Baqylaýshylar toby
Kartamen jumys (ınteraktıvti taqta)
3 - top
1. Elimizdiń eginshiliktiń basty salasy – (dándi daqyl) ósirý
2.(Bıdaı) jylýdy jaqsy kóretin daqyl, ol úshin eń qajetti topyraq túrleri (qara jáne qara qońyr) topyraqtar
3. Bıdaıdy negizinde 3 tyń oblystary (Qostanaı, Aqmola, Soltústik Qazaqstan) quraıdy.
4.(Arpa) tez pisetin, eń tózimdi ósimdik bolǵandyqtan, barlyq jerde taralǵan dándi daqyl
5.(Suly) ystyqqa tózimsiz, ylǵal súıgish ósimdik
6. Qurǵaqshylyqqa tózimdi (taryny) Batys pen Soltústikte ósiredi
7. Tehnıkalyq daqyldar (maqta, qant qyzylshasy jáne kúnbaǵys)
8. Qoı sharýashylyǵynyń negizgi ónimderi (et, maı, jún, teri, qarakól)
9. Shóldi jáne shóleıtti zonada (túıe sharýashylyǵynyń) mańyzy zor
10.(Shoshqa sharýashylyǵy) – jyldam salmaq qosyp, tez kóbeıetin ári jaıylymdy qajet etpeıtin, aýyl sharýashylyǵy úshin tıimdi
İV: Bekitý
Sıpattamasy boıynsha anyqta
1 - top
Bıdaı ------------ Jylýdy jaqsy kóredi, qara, qara qońyr topyraqta ósedi
Kúrish ------------ Jylý, ylǵal súıgish ósimdik. Elimizdiń ońtústiginde ósiriledi
Maqta ----------- Baǵaly talshyqty daqyl. Syrdarıa, Arys ózenderiniń jaǵalaýlarynda ósiriledi.
Qant qyzylshasy ------ Qant alý úshin ósiriledi
Suly ---------------------- Ońtústikte jáne Shyǵysta ósiriletin jemshóptik daqyl
2 - top
Qoı --------- Jaqsy jaıylymdar, qysqy azyq qajet
Shoshqa ---- Jaıylymdy qajet etpeıdi, jyldam salmaq qosyp, tez ósedi
Maral ----Múıizinen dári - dármek jasalynady
Qus -------- İri ónerkásip ortalyqtaryna, qalalarǵa, astyq óndiretin kásiporyndarǵa taıaý aýdandarda shoǵyrlanǵan.
Túıe ----- Júk tasýǵa beıim, azyq talǵamaıtyn, ystyq shólge shydamdy janýar
3 - top (Sáıkestendir)
Soltústik ------ Bıdaı
Shyǵys --------- Kúnbaǵys
Ońtústik ------- Qant qyzylshasy
Batys ---------- Tary
Kestede ne kórip turmyz?
Aýyl sharýashylyǵyn odan ári damytý úshin ne isteý kerek?
1 - top usynystar
2 - top usynystar
(Aýyl sharýashylyǵymen baılanysty mamandyqtar, jyl saıynǵy Elbasymyzdyń Joldaýy)
3 - top
Búgingi taqyrybymyzǵa baılanysty maqal - mátelderdiń astyn syz
Maqal - mátelder
1. Ashý - dushpan, aqyl - dos
Aqylyńa aqyl qos
2. Ónerli órge júzedi
3. Arpa, bıdaı as eken,
Altyn, kúmis tas eken
4. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas
5. Nan tamaqtyń atasy
6. Bıdaıdyń barar jeri dıirmen
7. Temirdi qyzǵan kezde soq
8. Adam bolatyn bala
Alysqa qaraıdy
9. Júgerisi barǵa jut joq
10. Nannyń negizi dán
11. Eki keme quıryǵyn ustaǵan sýǵa ketedi
12. Jeri baıdyń - eli baı
13. Jer toımaı, el toımaıdy
Esse jazý «Aýyl sharýashylyǵynyń el úshin mańyzy»
(ár oqýshy topta oqıdy, eń jaqsy degenin ujymda oqıdy)
Qorytyndy
«Sońǵy sózdi men aıtamyn» strategıasy boıynsha oqýshylarǵa sóz berý
Búgingi sabaqta ne bildim?
Alǵan bilimimdi qaıda jáne qalaı paıdalana alamyn?
Úıge tapsyrma:
Saramandyq jumysqa daıyndyq, «As mázirin» daıarlaý
Prezentasıa jasaý «SQO aýyl sharýashylyǵy»
Tolyq nusqasyn júkteý
Petropavl qalasy,
Qalalyq klasıkalyq gımnazıa
geografıa pániniń muǵalimi
Kýsaınova Aıjan Kýanyshbaıqyzy
Sabaqtyń taqyryby: AÓK İİ býyny aýyl sharýashylyǵy: ósimdik jáne mal sharýashylyǵy
Sabaqtyń maqsattary:
1. Bilimdilik: Oqýshylardyń Qazaqstannyń ósimdik sharýashylyǵy, mal sharýashylyǵy jóninde bilimderin, tanymyn qalyptastyrý. El ekonomıkasy úshin aýyl sharýashylyǵynyń roli zor ekenine kózderin jetkizý.
2. Damytýshylyq: Ár túrli bilim kózderimen jumys jasaýdy ári qaraı damytý, dúnıetanymdyq qabiletterin damytý, belsendilikterin arttyrý, tanymdyq qyzyǵýshylyqtaryn jetildirý.
3. Tárbıelik: Uıymshyldyqqa, ózara syılastyqqa tárbıeleý
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq
Sabaqtyń ádis - tásilderi: STO, ınteraktıvti ádis - tásilder
Sabaqtyń qural – jabdyqtary: ınteraktıvti taqta, gerbarıı, atlastar, sýretter
Sabaqtyń dıdaktıkalyq kezeńderi:
İ. Uıymdastyrý kezeńi (Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq)
İİ. Úı jumysyn tekserý
Qaısysy tujyrymdama durys «+», qaısysy burys «-»
Suraqtyń mazmuny Jaýaby
AÓK İ býyny qyzmet kórsetý, tehnıkamen, tyńaıtqyshtarmen qamtamasyz etetin salalar quraıdy +
Aýyl sharýashylyǵynda jer – negizgi zat ári eńbek quraly bolyp sanalady +
Aýyl sharýashylyǵy – ekonomıkanyń maýsymdyq salasy +
Aýyl sharýashylyq óndirisine tabıǵı jaǵdaılar áser etpeıdi -
Elimizdiń barlyq jeri - jer qoryna jatady +
AÓK İİ býyny – aýyl sharýashylyǵy +
Aýyl sharýashylyǵynyń negizi ósimdik jáne mal sharýashylyǵy +
Agrarlyq sózi «óńdeý» degen uǵymdy bildiredi -
İİİ. Jańa taqyryp túsindirý
Aýyl sharýashylyq Qazaqstan ekonomıkasynyń mańyzdy salalarynyń biri bolyp tabylady. Agrarlyq sektor damýynyń deńgeıi únemi joǵary satyda kórinip keldi jáne memlekettiń ekonomıkalyq jáne qoǵamdyq - saıası turaqtylyq faktorlaryn anyqtaı otyryp joǵary satydan kórine bermek. Respýblıkanyń ekonomıkalyq damýynyń biregeı áleýetti baǵyty bola otyryp, aýyl sharýashylyǵy zor potensıaly men iri rezervterimen erekshelenedi. Qazaqstannyń árqıly klımat jaǵdaıy birkelki jyly beldeýdiń barlyq mádenıetiniń damýyna jáne mal sharýashylyǵynyń damýyna áser etedi.
- Aýyl sharýashylyǵy jaıynda ne bilesińder?
- Karta boıynsha boljam jasaý
Endeshe boljamdaryńdy dáleldeý úshin sender 3 topqa bólinip otyrsyńdar
1 - top: Ósimdik sharýashylyǵy
2 - top: Mal sharýashylyǵy
3 - top: Baqylaýshylar toby
Kartamen jumys (ınteraktıvti taqta)
3 - top
1. Elimizdiń eginshiliktiń basty salasy – (dándi daqyl) ósirý
2.(Bıdaı) jylýdy jaqsy kóretin daqyl, ol úshin eń qajetti topyraq túrleri (qara jáne qara qońyr) topyraqtar
3. Bıdaıdy negizinde 3 tyń oblystary (Qostanaı, Aqmola, Soltústik Qazaqstan) quraıdy.
4.(Arpa) tez pisetin, eń tózimdi ósimdik bolǵandyqtan, barlyq jerde taralǵan dándi daqyl
5.(Suly) ystyqqa tózimsiz, ylǵal súıgish ósimdik
6. Qurǵaqshylyqqa tózimdi (taryny) Batys pen Soltústikte ósiredi
7. Tehnıkalyq daqyldar (maqta, qant qyzylshasy jáne kúnbaǵys)
8. Qoı sharýashylyǵynyń negizgi ónimderi (et, maı, jún, teri, qarakól)
9. Shóldi jáne shóleıtti zonada (túıe sharýashylyǵynyń) mańyzy zor
10.(Shoshqa sharýashylyǵy) – jyldam salmaq qosyp, tez kóbeıetin ári jaıylymdy qajet etpeıtin, aýyl sharýashylyǵy úshin tıimdi
İV: Bekitý
Sıpattamasy boıynsha anyqta
1 - top
Bıdaı ------------ Jylýdy jaqsy kóredi, qara, qara qońyr topyraqta ósedi
Kúrish ------------ Jylý, ylǵal súıgish ósimdik. Elimizdiń ońtústiginde ósiriledi
Maqta ----------- Baǵaly talshyqty daqyl. Syrdarıa, Arys ózenderiniń jaǵalaýlarynda ósiriledi.
Qant qyzylshasy ------ Qant alý úshin ósiriledi
Suly ---------------------- Ońtústikte jáne Shyǵysta ósiriletin jemshóptik daqyl
2 - top
Qoı --------- Jaqsy jaıylymdar, qysqy azyq qajet
Shoshqa ---- Jaıylymdy qajet etpeıdi, jyldam salmaq qosyp, tez ósedi
Maral ----Múıizinen dári - dármek jasalynady
Qus -------- İri ónerkásip ortalyqtaryna, qalalarǵa, astyq óndiretin kásiporyndarǵa taıaý aýdandarda shoǵyrlanǵan.
Túıe ----- Júk tasýǵa beıim, azyq talǵamaıtyn, ystyq shólge shydamdy janýar
3 - top (Sáıkestendir)
Soltústik ------ Bıdaı
Shyǵys --------- Kúnbaǵys
Ońtústik ------- Qant qyzylshasy
Batys ---------- Tary
Kestede ne kórip turmyz?
Aýyl sharýashylyǵyn odan ári damytý úshin ne isteý kerek?
1 - top usynystar
2 - top usynystar
(Aýyl sharýashylyǵymen baılanysty mamandyqtar, jyl saıynǵy Elbasymyzdyń Joldaýy)
3 - top
Búgingi taqyrybymyzǵa baılanysty maqal - mátelderdiń astyn syz
Maqal - mátelder
1. Ashý - dushpan, aqyl - dos
Aqylyńa aqyl qos
2. Ónerli órge júzedi
3. Arpa, bıdaı as eken,
Altyn, kúmis tas eken
4. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas
5. Nan tamaqtyń atasy
6. Bıdaıdyń barar jeri dıirmen
7. Temirdi qyzǵan kezde soq
8. Adam bolatyn bala
Alysqa qaraıdy
9. Júgerisi barǵa jut joq
10. Nannyń negizi dán
11. Eki keme quıryǵyn ustaǵan sýǵa ketedi
12. Jeri baıdyń - eli baı
13. Jer toımaı, el toımaıdy
Esse jazý «Aýyl sharýashylyǵynyń el úshin mańyzy»
(ár oqýshy topta oqıdy, eń jaqsy degenin ujymda oqıdy)
Qorytyndy
«Sońǵy sózdi men aıtamyn» strategıasy boıynsha oqýshylarǵa sóz berý
Búgingi sabaqta ne bildim?
Alǵan bilimimdi qaıda jáne qalaı paıdalana alamyn?
Úıge tapsyrma:
Saramandyq jumysqa daıyndyq, «As mázirin» daıarlaý
Prezentasıa jasaý «SQO aýyl sharýashylyǵy»
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
