Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Qazaqstannyń XIV - XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri
Sabaqtyń taqyryby: Qazaqstannyń XIV - XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: XIV – XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń tamasha úlgileri - keseneler, qoldanbaly óner týyndylary jóninde túsinik qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Kesenelerdi, olardyń bezendirilýindegi erekshelikterdi salystyra otyryp, oqýshylardy óz halqynyń baı mádenıetimen salystyrý.
Tárbıelik: Tarıhı eskertkishterdi qorǵaýǵa, ónerdi baǵalaı bilýge, óz ultynyń mádenı órkendeýine úles qosýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Dástúrli.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan Respýblıkasynyń kartasy, keseneler men kúmbezderdiń sýretteri, slaıd.
Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý kezeńi.
Sálemdesý, oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Ótken taqyrypqa baılanysty berilgen referatqa taldaý jasaý, test tapsyrmasyn oryndaý.
3. Jańa sabaqty túsindirý.
Sándik qoldanbaly óner jáne arhıtektýralyq qurylys júıeleri aıasynda kirispe áńgime júrgizý.
1. Sáýlet óneri.
Ónerdiń bul túri Qazaqstanda X - XII ǵasyrlarda Qarahan memleketiniń kezinde órkendeı bastaǵan edi. Onyń basty dáleli – Taraz qalasynyń mańyndaǵy Aısha - bıbi, Babadja - qatyn sıaqty sáýlet óneriniń tamasha týyndylary.
Alaıda bul ónerdiń damýyna qazaq dalasyndaǵy monǵol shapqynshylyǵy nuqsan keltirdi.
XIII ǵasyrdyń ekinshi jartysynan bastap qalalyq otyryqshylyq mádenıettiń jandana bastaýynyń nátıjesinde XIV - XVǵasyrlarda iri arhıtektýralyq qurylys júıeleri salyna bastaǵan.
Máselen, bul kezden bizge jetken sáýlet óneriniń tamasha úlgilerine
Arystan bab, Qoja Ahmet Iasaýı, Kókkesene, Alasha han sıaqty keseneler jatady.

2. Arystan bab kesenesi kóne Otyrar qalasynyń batys jaǵynda 3km jerde, Syrdarıa ózenine jaqyn ornalasqan.(ańyzdan úzindi)
XIV - XV ǵasyrdyń aralyǵynda Ámir Temirdiń buıryǵymen salynǵan sáýlet óneriniń tamasha bir úlgisi - Qoja Ahmet Iasaýıdiń keshendi kesenesi.
Qoja Ahmet – ıslam dininiń kórnekti ókili, ári ýaǵyzdaýshy, ári aqyn.
Kesene Túrkistan qalasynyń dál ortasyna salynǵan.(Sýretin kórsetý)

3. Kókkesene. Kókkesene – Aq ordanyń ortalyǵy bolǵan Syǵanaq qalasynyń mańynda, Tómenaryq kentiniń soltústik - batysynda 8km jerde ornalasqan bir kúmbezdi kesene.

4. Alasha han kesenesi. XIV - XV ǵasyrlar arasyndaǵy sáýlet óneriniń basty bir eskertkishi. Kúmbez Ulytaý aýdanyndaǵy Qarakeńgir ózeniniń jaǵasyna salynǵan.
Alasha han kúmbeziniń qabyrǵa syrtyn ásemdeý isinde qazaqtyń dástúrli oıý - órnegi keń qoldanylǵan.

5. Rabıǵa Sultan Begimniń kesenesi.
XV ǵasyrdyń ekinshi jartysynda salynǵan taǵy bir eskertkish.

6. Qoldanbaly óner.
Qoldanbaly óner - sáýlettik qurylys júıeleriniń ajyramas bir bóligi. Kez kelgen kúrdeli, alyp qurylys júıelerin, ǵımarattardy sándep áshekeılemese,
Olardyń ishi - syrty kóz tartatyndaı bezendirilmese, oǵan shyǵarǵan qyrýar eńbektiń zaıa ketkeni.
Sondyqtan sheberler ózderi jasaǵan ǵımarattaryn sán - saltanatty etip kórsetýde qoldanbaly ónerdi paıdalanǵan.
Sabaqty qorytý: Jańa sabaqty pysyqtaýǵa arnalǵan suraqtar men tapsyrmalardy oryndaý.
Ózin - ózi tekserý suraqtary.

Ósken negizgi mektebi
Oryndaǵan: Amerjanova M.

Qazaqstannyń XIV - XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama