Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Qazaqtyń oıý - órnekteri
Bilim berý salasy: Shyǵarmashylyq.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreket túri: Sýret.
Taqyryby: Qazaqtyń oıý - órnekteri.

Maqsaty:
Bilimdiligi: Balalardy ulttyq oıý - órnek elementterimen tanystyra otyryp, olardyń oıý - órnek týraly bilimdiligin tereńdetý. Olardyń ár – túrli beınesin bere bilýge úıretý jáne onyń bir – birinen ereksheligin baıqaı bilýge mashyqtandyrý. Sándik kompozısıa men sımmetrıaly pishin jóninde bilim bere otyryp, ártúrli boıaý tústeriniń ádemi úılesimdiligin bilýge úıretý. Sózdi baılanystyryp aıtý sheberligin arttyrý.
Damytýshylyǵy: Balanyń baqylaı bilý qabilet damytý. Balany ómirdiń ónerdiń, tabıǵattyń tańǵajaıyp syryna qanyqtyryp, ony beıneleý ónerine baýlý jáne kórkemdik talǵamyn damytý. Sýret salýǵa qajetti quraldar (marker, flomaster, taıaqsha) paıdalaný ıkemdikterin damytý. Qıaldaı bilý, elestetý qabiletin shyńdaý. Ár balanyń beıneleý ónerine degen jeke kózqarasyn baqylaı otyryp, onyń shyǵarmashylyq deńgeıin kóterý. İskerlik daǵdylaryn saýsaq, qol motorıkasyn damytý.
Tárbıeligi: Balany qazaq halqynyń ulttyq naqyshyn bilýge tárbıeleý. Sýret salýǵa sonyń ishinde oıý – órnekke degen ynta – jigerin tárbıeleý. Ádemilikti sezine bilýge jáne mádenıetti sóıleýge tárbıeleý.

Ádis – tásilderi: Túsindirý, áńgimeleý, suraq - jaýap, qıaldaý, elestetý, boljaý, baǵalaý, praktıkalyq.
Sózdik jumys: Qorjyn, aıaq - qap, kamzol.
Pánaralyq baılanys: Til damytý, kórkem ádebıet, dene tárbıesi.
Sabaq túri: Saıahat sabaq
Qajetti qural - jabdyq: marker, flomaster, gýash, taıaqsha, ár túrli pishindegi aq qaǵaz, súrkish, úlgi nusqa.
Paıdalanylǵan kórnekiligi: Murajaı, zerger sheberhanasy, áshekeı buıymdar, ulttyq kıimder.

Sabaqtyń barysy:
Baıaý kúı oınatylyp turady
Tárbıeshi: Balalar bir sát kózimizdi jumyp, aldaǵy kúnderdi qýanyshty etip elesteteıikshi. (Balalar kózin jumady)
Tárbıeshi jáı baıaý únmenen: - Ásem kúı oınalyp, týǵan jer ádemi áýenge terbelýde. Keremetteı dóńgelengen aq shaqqan kıiz úıler qatar - qatar tigilgen. Ondaǵy tamasha oıý - órnekter alystan kóz tartady. Osy kıiz úıdiń janynda búrmeli kóılek, kımeshek kıgen apa - ájeler, qynama bel kamzol men sáýkele kıgen qyz – kelinshekter óte kóńildi. Olar án aıta júrip, kıiz úı mańyndaǵy úlken oshaqtarǵa as ázirleýde. Qandaı keremet, barlyǵy óte ádemi eken, osy toıǵa qatysyp júrgen men baqyttymyn, baqyttymyn - dep jatyp oıanyp kettim.
Balalar: -«Naýryz merekesi», «Naýryz toıyn» toılaımyz.
Tárbıeshi: - Naýryz merekesinde apa - ájelerimiz qandaı as ázirleıdi eken?
Balalar: - Naýryz kóje daıyndaıdy.
Tárbıeshi: - Al, esimizge túsireıikshi, osy naýryz toıynda qandaı kıim kıesińder? Ne bolmasa qandaı kıim kıdińder?
Balalar: - Ózimizdiń ulttyq kıimimizdi kıdik.
Tárbıeshi: - Durys, al qazaqtyń búrmeli kóılegin, beshpetin, taqıasyn, kamzolyn, sáýkelesin basqa ult kıimderinen qalaı ajyratasyńdar?
Balalar: - Bul kıimderge bizdiń oıý - órnekter beınelenedi?
Tárbıeshi: - Endeshe osy oıý - órnekter týraly taǵy kóbirek bile túsý úshin biz búgingi murajaıǵa saıahat jasap qaıtaıyq.
Azamat: - Apaı, murajaı degenimiz ne?
Tárbıeshi: - Murajaı degenimiz balalar, ata - babalarymyzdan qalǵan mura zattardy saqtaıtyn oryn.
(Balalar murajaıǵa jaqyndaıdy)
Murajaı qyzmetkerimen amandasady.
- Sálemetsiz be?
- Amansyńdar ma, balalar qaıdan júrsińder?
Jansaıa: - Biz № 7 «Baldyrǵan» balabaqshasynan keldik. Biz búgin murajaı jáne ondaǵy saqtalǵan zattar týraly bilgimiz keledi.
Tárbıeshi: - Ózińiz tanystyrsańyz.
- Men osy murajaı qyzmetkeri Mıra Aldamjarqyzy bolamyn.
Ýálıhan: - Mıra apaı, sizden suraýǵa bolady ma eken, osynshama asyl qazynanyń bári ásem buıymdar bizge qaıdan kelgen?
Ertegi terapıasy.
«Oıý han men Joıý han» ertegisinen úzindi oqylady.
Tárbıeshi: - Mıra Aldamjarqyzy bizdiń balalarymyz qazaq qyz - jigitteriniń sándik áshekeı buıymdaryn kórgisi keledi. Sizderde bola ma eken?
Mıra: - Árıne, olar sándik buıymdar sheberhanasynda saqtalady. Men qazir telefon shalyp kóreıin.
- Alo, bul sheberhana ma?
- Amansyz ba?
- Bizde murajaı qonaqtary qazaq qyz - jigitteriniń sándik áshekeı buıymdaryn kórgisi keledi. Sizge barýǵa bolady ma?
- Óte qýanyshtymyn kelsin.
Mıra: - Sizderdi zerger Gúlbaný apaılaryn kútedi, bara berýlerińizge bolady. (Balalar zerger sheberhanasyna jaqyndap amandasady )
Tárbıeshi: - Amansyz ba? Bizdiń sándik buıymdar kórgimiz kelip edi.
Gúlbaný apaı: - Tórletińizder, Qosh keldińizder!
B - Balalar, sender myna buıymdardyń qalaı atalatynyn bilesińder me? Kim aıtyp beredi?
Balalar: - Bilezik, saqına, syrǵa, alqa, tumar, qapsyrma.
Gúlbaný: - Durys aıtasyńdar. Qarańyzdarshy, myna áshekeıler óte ádemi jasalyp, órnektelgen. Bizdiń halqymyz ádemilikti durys kóre bilgen. Ádemi zattar bolmasa, ómirimiz sánsiz, kóńilsiz bolatyn sıaqty.
Azatkúl: - Gúlbaný apaı, myna buıymdarǵa nege sýret salynbaǵan?
Gúlbaný apaı: - Men bul buıymdardy áshekeılep oıý - órnek salýǵa úlgere almaı jatyrmyn. Sender maǵan kómektesińder me?
Tárbıeshi: - Óte jaqsy, Gúlbaný apaı, bizdiń balalar oıý - órnekti óz kózimen kórgisi kelip edi, árıne kómektesedi.
Gúlbaný apaı: - Endeshe meniń sheberhanama jaıǵasyp jumysqa kirisýlerińizge bolady.
Tárbıeshi: - Balalar, ózderiń kózben kórgendeı oıý - órnek kúndelikti ómirde jıi paıdalanyp júrgen zattarda kóp kezdesedi eken. Sender qalaı oılaısyńdar, basqa taǵy qandaı óner túrlerin bilesińder?
Manzýra: - Til óneri.
Azamat: - Kúı óneri.
Nurjan: - Án óneri.
Bereket: - Qol óneri
Juldyz: - Bı óneri
Tárbıeshi: - Oıý - órnek qaı óner túrine jatady?
Azatkúl: - Oıý - órnek qol ónerine jatady.

Tárbıeshi: - Osy óner túrlerin biz sabaqta merekelik erteńgilikte keńinen qoldanamyz. Ertede halqymyz tutynǵan zattardyń bárin oıýmen áshekeılep bezendirgen. Mysaly: úı tósenishterin, múlikterdi, ulttyq kıimderdi, zergerlik buıymdardy oıý - órnekpen áshekeılegen. Osylardyń bári ónerli adamdardyń qolynan shyqqan. «Óner taýsylmas azyq, jutylmas baılyq» deıdi dana halqymyz. Oıý belgili bir zattyń pishinin bildiredi. Osyǵan oraı oıý - órnek birneshe túrge bólinedi.

Al balalar men sizderge suraq qoıa otyryp, oıý - órnek túrleri jaıynda túsindire otyraıyn
1. Aspan álemine baılanysty oıýdy atańdarshy:
Aıjan: Aıshyq, juldyz. Bul oıýlar aıǵa, aspandaǵy juldyzǵa uqsaıdy, bul oıýdy sandyq, kilemde qoldanady.
2. Jan - janýarlar dúnıesine qatysty oıý - órnekti bilesińder me?
Núrkesh: Botakóz, qoshqarmúıiz, túıetaban, botamoıyn. Bul oıýdy syrmaq, tekemet, kıiz, aıaqqap, qorjynǵa qoldanady.
3. Ańǵa, ańnyń dene múshelerine baılanysty oıý - órnekti kim ataı alady eken?
Azamat: Arqarmúıiz, buǵymúıiz. Bul oıýdy shapan, tekemette bolady.
4. Qurt - qumyrsqa jándikterge baılanysty qandaı oıý - órnekti bilesińder?
Perızat: Kóbelek, tyshqan izi. Bul oıýdy zergerlik buıymdarǵa salady eken.

5. Qustarǵa baılanysty oıý - órnekti kim aıtady?
Maqsat: Qustumsyq, qusqanaty. Bul oıýlar shıde, zergerlik buıymdarda, án – kúı aspaptarynda áshekeılenedi.
Tárbıeshi:

6. Sonymen birge jer, sý, ósimdik beıneli óıý-órnekter de bar. Olarǵa: Qaıner tolqyn sý, búrshik, qyzǵaldaq jatady. Bul oıýdy tekemet, alasha, ydys - aıaqtarda kezdestirýge bolady.
7. Qural - jabdyqtarǵa baılanysty oıý - órnek túrleri de bar. Balta, taraq,
Bul oıýlar syrmaq, tekemette bolady.

8. Geometrıalyq denelerge baılanysty - tumar, omyrtqa, synyq múıiz sıaqty olardy basqur, alasha, kilemderge oıady eken.
Balalar, bizdiń qolymyzdan shyǵatyn oıý - órnekter ádemi bolyp shyǵý úshin, saýsaǵymyzdy jattyqtyryp alsaq artyq bolmaıtyn sıaqty.

Sergitý sáti
- Al balalar turaıyq,
Oıý - órnek syzaıyq.
Túıetaban, botakóz,
Qoı izi men qosmúıiz.
Qarǵa tuıaq, tyshqan iz.
Búrshik pen Gúl ádemi
Oıý - órnek álemi
Túrli boıaý alaıyq
Sándi órnek salaıyq.

Tárbıeshi: rahtem balalar! Endeshe sheberhanaǵa óz qoltańbamyzdy qaldyratyn ýaqytta jetken sıaqty. Balalar, aldaryńyzda balanyń belbeýi pishindes jáne qyz balanyń sándik buıymy syrǵa pishindes áshekeılenbegen buıymdar bar. Endi bizdiń mindetimiz osy buıymdarǵa qoshqar múıiz, qusqanaty, tyshqan izi sıaqty oıý - órnekti beıneleıik.
Jumys jasaıtyn keńistik ár - túrli pishinde bolǵandyqtan men taqtada salý jolyn kórseteıin.
Balalar, jumysqa kirispes buryn qandaı tústi boıaýmen boıaıtynymyzdy sheship alaıyq. Kóz aldymyzda elesteteıikshi jańa biz kórgen buıymdarda oıýlar qandaı túspen áshekeılengen?
Balalar: qyzyl, jasyl, sary, kók tústi boıaýlarmen áshekeılengen.
Tárbıeshi: bir sózben aıtqan da ashyq túspen boıalǵan eken.
(Balalardyń jumysy)
Gúlbaný apaı, Sizde balalardyń jumysyn baqylar otyrsańyz...
(Balalar jumysyn aıaqtaǵan soń, zerger sheberhanasyna qoıylady)
Tárbıeshi: Kórdińizder me, balalar! «Sheberdiń qoly altyn» demekshi qazaq halqy ónerli bolǵan, sonyń arqasynda bizge osyndaı ádemi de ásem oıý - órnekter jetti. Bul ata - babalaryńnyń ózderińizge qaldyrǵan murasy. Al, ózderińiz dostaryńnyń jumystaryn, eńbegin qalaı baǵalar edińder?
(Balalar jumysqa maqal - mátel aıtý arqyly taldaý jasaıdy)
Mysaly:
Jansaıa:
Oıý - oıǵannyń oıy ushqyr
Ásıa:
Ónerdi úıren de jıren.
Ýalıhan:
Ónerli bala súıkimdi
Azamat:
Kedeımin dep qysylma,
Óneriń bolsa qolyńda.
Perızat:
Óser halyqtyń qanaty - onyń óneri
Merýet:
Óner – bulaq, bilim - shyraq.
Ǵanı:
Ónerli elden, ónerli ul - qyz shyǵar.
Maqsat:
Ónerli bolsań ósersiń
Dáýlet:
Ónerli bala ton piship, tas jonady.
Damır:
Ónerliniń ózegi tolmas
Lenara:
Óner - ólmes mura.
Tárbıeshi: tamasha, rahmet balalar.
Men de senderdiń keremetteı jumystaryńa qarap, bir shýmaq oqysam:

Tańdaılaryń taqyldap,
Sóılegende sóz taýyp,
Sheshen bolar ma, ekensińder?
Barmaqtaryń maıysyp
Túrli oıý oıysyp,
Sheber bolar ma, ekensińder?
(Sabaqty qorytyndylaý)

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama