InfoHub Logo

Bilim berý salasy: «Qatynas»
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Kórkem ádebıet

Maqsaty: Balalardyń qys mezgili týraly bilimderin, túsinikterin keńeıtip, sózdik qoryn baıytýmen birge este saqtaý qabiletterin qalyptastyrý. Qys mezgiliniń erekshelikterin ajyrata bilip, kórgenderi men baıqaǵandaryn durys baıandaýǵa, suraqqa naqty jaýap berip, sýret mazmunyna saı áńgime qurap aıtýǵa úıretý. Kóz aldaryna elestetýge, tabıǵatty aıalap ádemilikti sezine bilýge tárbıeleý. Oılaý, kórý qabiletterin damytý.
Ádis - tásilderi: Suraq - jaýap, áńgimeleý, túsindirý, oı qozǵaý, tapsyrmalar oryndatý.
Kórnekilikteri: Teledıdar, sýretter, aqqala músini, qaǵaz qarlar
Sózdik qor: Syqyrlaýyq

- Balalar, búgin kún óte sýyq sıaqty. Sondyqtan biz bir - birimizge alaqanymyz arqyly jylý berip, jyly sóz aıtyp amandasyp alaıyqshy!
Araılap atqan tańǵa sálem!
Jylýyn shashqan kúnge sálem!
Jaınap ósken bizge sálem!
Bilim berip tárbıelegen,
Apaılarym sizderge sálem!
- Balalar, denelerińdi bos ustap, kózderińdi jumyp, meni tyńdap, aıtqanymdy kóz aldaryńa elestetip otyryńdar.
«Orman aǵashtaryn qalyń qar basqan. Ormanshynyń úıiniń tóbesinen býdaq - býdaq tútin shyǵady. Úı ıesi esik aldyn qalyń qardan tazalap, qoradaǵy maldarǵa shóp, jem salyp júr. Basqan aıaǵy qyrt - qyrt etedi».
- Al endi kózderińdi ashyńdar. Bul jyldyń qaı mezgili týraly aıtylǵan?
Balalar qys mezgili ekenin, onyń erekshelikteri týraly aıtyp beredi
- Balalar, sender «Balapan» baǵdarlamasyn kóresińder me?
- Ia, kóremiz
- Onda kóptegen qyzyqty baǵdarlamalar bolady, solaı emes pe?
- Ia, solaı
- Qyzyqty tapsyrmalar berilip, kóp nárse úırenip júrmiz ǵoı. Bizge búgin sol «Balapan» baǵdarlamasynan hat kelipti. Onda bizge tapsyrmalar berilipti.
1 - tapsyrma. Sýretterdi oryn - ornyna ornalastyr (magnıtti taqtamen jumys)
Ornalastyrǵan sýretterimizge qaraıyqshy jyldyń qaı mezgili beınelengen?
Balalar sýretterdi óz oryndaryn ornalastyrady, qys mezgiliniń beınesi shyǵady, sýretke qarap áńgimeleıdi
2 - tapsyrma. Jumbaq sheshý.
Qysta ǵana bolady
Ustasań qolyń tońady.
Balalar jumbaqtyń sheshýin tabady
3 - tapsyrma. Qys týraly taqpaq aıtý
4 - tapsyrma. Qys týraly óleń aıtý
- Jaraısyńdar, balalar! Sender tapsyrmany jaqsy oryndap, sýretten ádemi áńgime quradyńdar. Osy sýretke qarap muny «syqyrlaýyq qys» dep atar edim. (Tárbıeshi de osy sýretke qarap áńgimelep aıtyp beredi, «syqyrlaýyq» sóziniń maǵynasyn túsindiredi)
- Senderge áńgime unady ma?
Endeshe ornymyzdan turyp, boıymyzdy sergitip alaıyq.
«Ne artyq» oıyny
Tórt mezgildiń sýretteri aralastyryp ilinedi.
Balalar artyq sýretterdi taýyp, onyń qaı mezgilge tán ekenin aıtady
(Úntaspadan ysqyrǵan borannyń daýsy estiledi.)
- Balalar, bul neniń daýsy?
- Borannyń daýsy
- Endi terezege qaraıyqshy, áıneginen ne kórip tursyńdar?
- Ádemi sýretti kórip turmyz
- Bul sýretti aıaz bizge kórsetpeı salyp ketken eken. Kún qatty sýyq bolǵan kezde, aıaz ár úıdiń terezesine osyndaı ádemi sýretter salady. Osy órnekterdi «aıaz órnekteri» deımiz. Sender osyndaı órnekterdi qaǵaz betine sala alasyńdar ma?
Ia, sala alamyz.
Balalar órnekterdiń sýretin salady
- Jaraısyńdar, balalar! Sýretteriń maǵan qatty unady.
- Qys mezgili senderge unaıdy ma?
- Ia, unaıdy
- Nesimen qyzyq dep oılaısyńdar?
- Qys aqqalasymen, aq ulpa qarymen, Aıaz atasymen, syrǵanap oınaıtyn muzymen qyzyq.

Kútiletin nátıje:
Balalar qys mezgili týraly keńinen uǵynyp, erekshelikterin ajyrata alady. Qysqy oıyndardy aıtyp, sýret boıynsha áńgimeleıdi.