Qozǵalys taraýyn qaıtalaý (7 synyp)
Sabaqtyń taqyryby: Qozǵalys taraýyn qaıtalaý - 7 synyp
[b]Sabaqtyń maqsaty:[/b]
Bilimdilik:[/b] Qozǵalys taraýy boıynsha alǵan bilimderin tıanaqtaý. STO tehnologıasyn paıdalana otyryp, bilimin jetildirý.
[b]Damytýshylyq: [/b] Oqýshynyń oılaý, este saqtaý qabiletterin arttyrý, dúnıetanymdyq kózqarastaryn qalyptastyrý
[b]Tárbıelilik:[/b] Ujymdyq qarym - qatynas, yntymaqtastyq birlikke tárbıeleý. Halyqtyq pedagogıkany paıdalana otyryp, ultyn súıýge, saltyn qasterleýge jeteleý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, taratpalar, kesteler, kóship qoný syzbasy, túıe maketi.
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq
Ádisi: Sýretpen jumys, toptyq jumys, suraq - jaýap
Pánaralyq baılanys: Halyqtyq pedagogıka, psıhologıa, ádebıet, ekologıa
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
İİ. Saıahat sabaqty bastaý. «Jurt - qystaý»saıahaty
- Balalar biz búgin sabaǵymyzdy bastamas buryn saıahat jasaýǵa, ıaǵnı qystaýdan jaılaýǵa kóshetin ýaqyt boldy, kóshýge daıyndalaıyq. Aldymen «Jurtta» eshkim qalyp qoımasyn túgendelip alaıyq. Synyp túgel me?
- Sabaq bastalar aldyndaǵy kóńil – kúılerińizdi anyqtaý úshin «Kóńil – kúı kúndeligin» toltyraıyq
Jaılaýǵa kóshý kezindegi saıahatymyzdy bastaıyq Kóship kele jatyp, jol boıyndaǵy shyńyraýdan sý iship, kúl - qoqystan aınalasyn tazartyp keteıik.
1. Qyzyǵýshylyǵyn arttyrý:
Qaýǵa: Mehanıkalyq qozǵalys degenimiz qandaı qozǵalys?
Shyńyraý: Birqalypty qozǵalys degendi qalaı túsinesiń?
Astaý: Birqalypty emes qozǵalysqa mysal keltir.
-«Qas - qaǵymda» «Áýdem jerge» jettik.
2. Maǵynany taný.
- Endi ótken taraýǵa toqtalyp, esimizge túsireıik. Ol úshin ár oqýshy osy taraýǵa baılanystyryp, óz qozǵalysyn, áreketin, oıyn qatystyryp, «5 mınýttyq esse», ıaǵnı qysqasha áńgime jazyp, maǵynasyn ashý kerek.
«Áýdem jerden» shyǵyp, «sháıi oramal kepkenshe» «Belasarǵa» jettik.
- Tabıǵat ananyń tazalyǵy, jas urpaq, seniń qolyńda! Sondyqtan kóshi – qon kezinde kezdesken myna quty - qalbyrlardan jolymyzdy tazartyp otyraıyq. Ol úshin:
Quty:-(esep) 8m/s jyldamdyqpen qozǵalyp kele jatqan túıe 20 mın ishinde qandaı aralyqty júrip ótti?
Qalbyr: «Uqsastyq pen daralyq»
A) Jyldamdyq --------- Uqsastyq ---------- Oryn aýystyrý
B) Birqalypty qozǵalys -------- Uqsastyq --------- Birqalypty emes qozǵalys
«Áp, degenshe» «Belasardan»asyp, «Beketke» de jettik. Osy jerde kóshti toqtatyp, tynyǵyp alaıyq.
3. Sergitý
- «Beketten» «Qozykóshke» «sút pisirim» ýaqytta kelip te qaldyq. Qozylarymyzdy sharshatpaı, kóshti toqtatpaı júre berýimiz úshin «Kiltti sóz» dep atalatyn kelesi tapsyrmany oryndaıyq. Sózderdiń maǵynasyn ashý kerek.
«Kiltti sóz»
A) Energıa
B) Planeta
V) Kopernık.
4. Oı - tolǵanys
-«Kózdi ashyp - jumǵansha» «Qozykóshten» «Asýǵa» jettik
Sapaly bilim alǵan sizderdeı sanaly urpaqqa asý bermes asqar joq. Olaı bolsa, búgingi sabaqtan alǵan bilimderińizdi, áserlerińizdi «Shyǵý paraǵy» arqyly paıymdaıyq
«Shyǵý paraǵy»
Men úshin jańa aqparat
Meni tań qaldyrǵany
İİİ. Qorytyndy
- Balalar, sabaq sońyndaǵy kóńil - kúıimizdi sabaq bastalar aldyndaǵy kóńil – kúıińizben salystyrý úshin «Kóńil - kúı kúndeligin» toltyramyz.
- «Qas pen kózdiń arasynda» «Asýdan» «Jańa qonysqa» kelip qonystandyq. Oqýshylar, qozǵalys taraýyn osylaısha qaıtalap ótti. Ýaqyt ólshemderine, jer ataýlaryna mán beretin bolsaq, olardyń attarynan - aq araqashyqtyqtarynyń ártúrli ekeni belgili. Olaı bolsa, teń ýaqyt aralyǵynda ártúrli jol júrip ótse, ondaı qozǵalysty birqalypty emes qozǵalys deıdi. Al, «Jurt» pen «Jańa qonys» arasyn qosatyn túzý kesindini oryn aýystyrý dep ataıdy. Al, túıeniń ýaqyt ótýine qaraı basqa denelermen salystyrǵandaǵy ornynyń ózgerýi mehanıkalyq qozǵalys dep ataıdy. Jol boıyndaǵy kezdesken shyńyraý, qaýǵa, astaý, quty, qalbyr, taý, tas, jer t. b sanaq denesi bolyp tabylady. Qozǵalystyń qarastyrylyp otyrǵan jaǵdaıynda ólshemi elemeýge bolatyn dene, ıaǵnı túıe materıalyq núkte bola alady. Al, qozǵalys kezinde syzyq túrinde qaldyrǵan kósh izi qozǵalys traektorıasy dep atalady. Bul túıeniń qozǵalysyna esep te qurastyrýǵa bolady. Biz jol boıyndaǵy kezdesken las quty, qalbyrlardy jınap keldik. Eger buta shópter olardy tirep, kedergi keltirip toqtatpaǵanda bizge kezdespegen bolar edi. Eger domalap kele jatqan qutyǵa shópter áreket etpegende olar jyldamdyǵyn saqtap kete berer edi. Bul ınersıa zańyna taǵy bir mysal.
İÚ. Úıge tapsyrma.
Taraýdy qaıtalaý. Formýlalarǵa baılanysty esepter qurastyryp, shyǵarý.
Ú. Baǵalaý.
[b]Sabaqtyń maqsaty:[/b]
Bilimdilik:[/b] Qozǵalys taraýy boıynsha alǵan bilimderin tıanaqtaý. STO tehnologıasyn paıdalana otyryp, bilimin jetildirý.
[b]Damytýshylyq: [/b] Oqýshynyń oılaý, este saqtaý qabiletterin arttyrý, dúnıetanymdyq kózqarastaryn qalyptastyrý
[b]Tárbıelilik:[/b] Ujymdyq qarym - qatynas, yntymaqtastyq birlikke tárbıeleý. Halyqtyq pedagogıkany paıdalana otyryp, ultyn súıýge, saltyn qasterleýge jeteleý.
Kórnekiligi: Interaktıvti taqta, taratpalar, kesteler, kóship qoný syzbasy, túıe maketi.
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq
Ádisi: Sýretpen jumys, toptyq jumys, suraq - jaýap
Pánaralyq baılanys: Halyqtyq pedagogıka, psıhologıa, ádebıet, ekologıa
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
İİ. Saıahat sabaqty bastaý. «Jurt - qystaý»saıahaty
- Balalar biz búgin sabaǵymyzdy bastamas buryn saıahat jasaýǵa, ıaǵnı qystaýdan jaılaýǵa kóshetin ýaqyt boldy, kóshýge daıyndalaıyq. Aldymen «Jurtta» eshkim qalyp qoımasyn túgendelip alaıyq. Synyp túgel me?
- Sabaq bastalar aldyndaǵy kóńil – kúılerińizdi anyqtaý úshin «Kóńil – kúı kúndeligin» toltyraıyq
Jaılaýǵa kóshý kezindegi saıahatymyzdy bastaıyq Kóship kele jatyp, jol boıyndaǵy shyńyraýdan sý iship, kúl - qoqystan aınalasyn tazartyp keteıik.
1. Qyzyǵýshylyǵyn arttyrý:
Qaýǵa: Mehanıkalyq qozǵalys degenimiz qandaı qozǵalys?
Shyńyraý: Birqalypty qozǵalys degendi qalaı túsinesiń?
Astaý: Birqalypty emes qozǵalysqa mysal keltir.
-«Qas - qaǵymda» «Áýdem jerge» jettik.
2. Maǵynany taný.
- Endi ótken taraýǵa toqtalyp, esimizge túsireıik. Ol úshin ár oqýshy osy taraýǵa baılanystyryp, óz qozǵalysyn, áreketin, oıyn qatystyryp, «5 mınýttyq esse», ıaǵnı qysqasha áńgime jazyp, maǵynasyn ashý kerek.
«Áýdem jerden» shyǵyp, «sháıi oramal kepkenshe» «Belasarǵa» jettik.
- Tabıǵat ananyń tazalyǵy, jas urpaq, seniń qolyńda! Sondyqtan kóshi – qon kezinde kezdesken myna quty - qalbyrlardan jolymyzdy tazartyp otyraıyq. Ol úshin:
Quty:-(esep) 8m/s jyldamdyqpen qozǵalyp kele jatqan túıe 20 mın ishinde qandaı aralyqty júrip ótti?
Qalbyr: «Uqsastyq pen daralyq»
A) Jyldamdyq --------- Uqsastyq ---------- Oryn aýystyrý
B) Birqalypty qozǵalys -------- Uqsastyq --------- Birqalypty emes qozǵalys
«Áp, degenshe» «Belasardan»asyp, «Beketke» de jettik. Osy jerde kóshti toqtatyp, tynyǵyp alaıyq.
3. Sergitý
- «Beketten» «Qozykóshke» «sút pisirim» ýaqytta kelip te qaldyq. Qozylarymyzdy sharshatpaı, kóshti toqtatpaı júre berýimiz úshin «Kiltti sóz» dep atalatyn kelesi tapsyrmany oryndaıyq. Sózderdiń maǵynasyn ashý kerek.
«Kiltti sóz»
A) Energıa
B) Planeta
V) Kopernık.
4. Oı - tolǵanys
-«Kózdi ashyp - jumǵansha» «Qozykóshten» «Asýǵa» jettik
Sapaly bilim alǵan sizderdeı sanaly urpaqqa asý bermes asqar joq. Olaı bolsa, búgingi sabaqtan alǵan bilimderińizdi, áserlerińizdi «Shyǵý paraǵy» arqyly paıymdaıyq
«Shyǵý paraǵy»
Men úshin jańa aqparat
Meni tań qaldyrǵany
İİİ. Qorytyndy
- Balalar, sabaq sońyndaǵy kóńil - kúıimizdi sabaq bastalar aldyndaǵy kóńil – kúıińizben salystyrý úshin «Kóńil - kúı kúndeligin» toltyramyz.
- «Qas pen kózdiń arasynda» «Asýdan» «Jańa qonysqa» kelip qonystandyq. Oqýshylar, qozǵalys taraýyn osylaısha qaıtalap ótti. Ýaqyt ólshemderine, jer ataýlaryna mán beretin bolsaq, olardyń attarynan - aq araqashyqtyqtarynyń ártúrli ekeni belgili. Olaı bolsa, teń ýaqyt aralyǵynda ártúrli jol júrip ótse, ondaı qozǵalysty birqalypty emes qozǵalys deıdi. Al, «Jurt» pen «Jańa qonys» arasyn qosatyn túzý kesindini oryn aýystyrý dep ataıdy. Al, túıeniń ýaqyt ótýine qaraı basqa denelermen salystyrǵandaǵy ornynyń ózgerýi mehanıkalyq qozǵalys dep ataıdy. Jol boıyndaǵy kezdesken shyńyraý, qaýǵa, astaý, quty, qalbyr, taý, tas, jer t. b sanaq denesi bolyp tabylady. Qozǵalystyń qarastyrylyp otyrǵan jaǵdaıynda ólshemi elemeýge bolatyn dene, ıaǵnı túıe materıalyq núkte bola alady. Al, qozǵalys kezinde syzyq túrinde qaldyrǵan kósh izi qozǵalys traektorıasy dep atalady. Bul túıeniń qozǵalysyna esep te qurastyrýǵa bolady. Biz jol boıyndaǵy kezdesken las quty, qalbyrlardy jınap keldik. Eger buta shópter olardy tirep, kedergi keltirip toqtatpaǵanda bizge kezdespegen bolar edi. Eger domalap kele jatqan qutyǵa shópter áreket etpegende olar jyldamdyǵyn saqtap kete berer edi. Bul ınersıa zańyna taǵy bir mysal.
İÚ. Úıge tapsyrma.
Taraýdy qaıtalaý. Formýlalarǵa baılanysty esepter qurastyryp, shyǵarý.
Ú. Baǵalaý.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: «Juldyzdy sát» ıntellektýaldyq oıyny
