"Bógennen ushqan bulbul" Zeınolla Shúkirov
[right]Qyzylorda oblysy,
Qazaly aýdany, Bekarystan bı aýyly,
№24 mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Mambetjanova Baqytkúl Aldońǵarqyzy
Maqsaty: Oqýshylardy aqyn ómirimen, onyń ómir joldary, qaıtpas qaısarlyǵy jáne óleńderimen tanystyrý.
Kórnekiligi: óleńderi men ómir joldarynan prezentasıa jasap kórsetý.
Ótetin orny: mýltımedıa kabıneti.
Sabaq barysy: oqýshylardy túgeldep, synyp tazalyǵyn qaraý jáne nazarlaryn sabaqqa aýdarý. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Ánuranyn aıtqyzý.
- kelgen qonaqtarmen tanystyrý.
- Teńiz tolqyny. «Bógennen ushqan bulbul»
1 suraq: – nege taqyryp bulaı atalǵan?
- sebebi, Zeınolla Aral aýdany Bógen eldi mekeninde týǵan.
- Zeınollanyń úlken ákesinde bala bolmaǵan, atasy men ájesi bir perzentke zar bolyp júrgen kezinde, túsine aq saqaldy qarıa enip aıan beredi.
- Qolyńdy jaı balam, er balaly bolasyń, atyn Shúkirmaǵanbet qoı.
- Mine osy Shúkirden Zeınolla 1927 jyly ómirge keledi. Anasy Zeınollany týǵanda onyń kindigi tispen kesilgen eken.
- Tispen kesilgen kindik týraly «Kesilgen kezde kindigim anamnyń kettim ajyrap» degen án joldary eske túsedi.
2 suraq: - nege tispen kesildi dep oılaısyńdar?
Eki jaǵyndaǵy qudaıy kórshileri, biri - qaıshy, ekinshisi - pyshaq izdep júrgende, ortada bir keıýana (ana) kindikti tispen qıyp jiberedi.
- Mine, Zeınolla áldıdi estip, besikte shalqyp ósedi. Zeınolla er jetip alǵash mektep tabaldyryǵyn attaıdy. Óz zamandastarymen birge 4 synypqa deıin oqıdy. Ol sabaqta alǵyr, zerek, zeıindi, óz qatarynyń aldy bolady.
Baıaý muńdy áýen oınalady.
Sol kúni kún kúrkirep, aýa raıy kúrt buzyldy. Anasy mazasyzdana berdi. 9 jasar Zeınolla óristen qaıtqan asaý taılaqtan qulap, ómirlik múgedek bolyp qalady. Bel omyrtqasy zaqymdanyp, sal aýrýyna ushyraıdy. Bul jaǵdaı ájesine qatty batady.
án. Ana týraly oı.
Kórkemsóz oqý Sabyrjan: Áje qabiri basynda.
5 - 6 synypty nemere aǵalary, baýyrlary mektepke arqalap ákelip oqytady. Zeınolla taǵdyrdyń salǵan aýyrtpalyǵyna moıymaı, qaısarlyqpen qarsy turady. Tósek ústinde jatqan qalamyna qol sozady.
3 - suraq: - nege aqyn qalamyna qol sozdy?
- Sebebi, ómirlik nárin de dámin de nanyn da sol qalamnan tapty.
- Aqynnyń óleńderi teńiz, otan, saǵynysh, tabıǵat týraly.
- Eń alǵash jyr jınaǵy 1946 jyly «Saǵynysh» degen atpen jaryq kórdi.
Qazir bir top oqýshylar aqyn óleńderinen úzindi oqıdy.
1. Ǵabıt Aqerke – «Jaraly soldat monology»
2. Qýanyshbaı Qymbat – «Aral teńizi»
3. Naǵymash Gúlnafıs – «Abaıǵa arnaý»
Endi birde aqynǵa kompozıtor Shámshi Qaldaıaqovtan hat keledi. Hattyń mazmuny:
- Ýa, Zake! Saý salamat barmysyz?
- Sizge mynadaı suraǵym bar.
- Syr eliniń asyly ne?
Ne dep oılaısyńdar balalar?
- kúrish
- Durys aıtasyńdar, asyly kúrish eken.
- Zeınolla «Syr sulýy» degen ándi jazyp, Shámshi aǵamyzǵa hat arqyly jiberedi. Arada birneshe aı ótken soń sózi: Z. Shúkirovtiki, áni: Sh. Qaldaıaqovtiki dep «Syr sulýy» degen án dúnıege keledi.
Bı: «Syr sulýy» bir top qyzdar
Aqyn týraly qazaq halqynyń aqyn - jazýshylary bylaı deıdi. «Zeınolla birtýar talant», «Ol juldyz bolyp jandy da, juldyz bolyp qaldy da» Zeınolla jaıly aqyndardyń pikirimen tanystyramyn.
Bir top oqýshylar aqyn týraly aıtylǵan óleńderden úzindi oqıdy.
Sabaqty bekitý:
Zeınolla Shúkirovtyń jáne ushqan qustyń sýreti, Bógen eldi mekenindegi mektep. 2007 jyly 80 jasqa toldy. Aral qalasynda aqyndar aıtysy ótti. Onda Shynbergen Súleımenov bas júldeni jeńip alyp, avtokólik mindi.
Sh. Súleımenov:
Jyryńdy estip, jalyn bop bastalatyn,
Janaryńnan ajal da jasqanatyn.
Keıingi urpaq bilińder dál osyndaı,
Aralda ótken Zeınolladaı asqar - aqyn.
Keptelmegen ajaldyń alqymy máńgi,
Ózińsiz ómir - ózen olqy myna.
Jyrlaryń qaldy máńgi daýyl bolyp,
Dem bergen Aralyńnyń tolqynyna.
Ár joly, asqar shyńǵa atylyp tym,
Jatyr jyryń, men ómir otyn uqtym.
Máńgi ólmeıdi, asqar - aqyn, alyp tulǵa,
Beınesi Zeınolla aqyn Shúkirovtyń
Qazaly aýdany, Bekarystan bı aýyly,
№24 mekteptiń bastaýysh synyp muǵalimi
Mambetjanova Baqytkúl Aldońǵarqyzy
Maqsaty: Oqýshylardy aqyn ómirimen, onyń ómir joldary, qaıtpas qaısarlyǵy jáne óleńderimen tanystyrý.
Kórnekiligi: óleńderi men ómir joldarynan prezentasıa jasap kórsetý.
Ótetin orny: mýltımedıa kabıneti.
Sabaq barysy: oqýshylardy túgeldep, synyp tazalyǵyn qaraý jáne nazarlaryn sabaqqa aýdarý. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Ánuranyn aıtqyzý.
- kelgen qonaqtarmen tanystyrý.
- Teńiz tolqyny. «Bógennen ushqan bulbul»
1 suraq: – nege taqyryp bulaı atalǵan?
- sebebi, Zeınolla Aral aýdany Bógen eldi mekeninde týǵan.
- Zeınollanyń úlken ákesinde bala bolmaǵan, atasy men ájesi bir perzentke zar bolyp júrgen kezinde, túsine aq saqaldy qarıa enip aıan beredi.
- Qolyńdy jaı balam, er balaly bolasyń, atyn Shúkirmaǵanbet qoı.
- Mine osy Shúkirden Zeınolla 1927 jyly ómirge keledi. Anasy Zeınollany týǵanda onyń kindigi tispen kesilgen eken.
- Tispen kesilgen kindik týraly «Kesilgen kezde kindigim anamnyń kettim ajyrap» degen án joldary eske túsedi.
2 suraq: - nege tispen kesildi dep oılaısyńdar?
Eki jaǵyndaǵy qudaıy kórshileri, biri - qaıshy, ekinshisi - pyshaq izdep júrgende, ortada bir keıýana (ana) kindikti tispen qıyp jiberedi.
- Mine, Zeınolla áldıdi estip, besikte shalqyp ósedi. Zeınolla er jetip alǵash mektep tabaldyryǵyn attaıdy. Óz zamandastarymen birge 4 synypqa deıin oqıdy. Ol sabaqta alǵyr, zerek, zeıindi, óz qatarynyń aldy bolady.
Baıaý muńdy áýen oınalady.
Sol kúni kún kúrkirep, aýa raıy kúrt buzyldy. Anasy mazasyzdana berdi. 9 jasar Zeınolla óristen qaıtqan asaý taılaqtan qulap, ómirlik múgedek bolyp qalady. Bel omyrtqasy zaqymdanyp, sal aýrýyna ushyraıdy. Bul jaǵdaı ájesine qatty batady.
án. Ana týraly oı.
Kórkemsóz oqý Sabyrjan: Áje qabiri basynda.
5 - 6 synypty nemere aǵalary, baýyrlary mektepke arqalap ákelip oqytady. Zeınolla taǵdyrdyń salǵan aýyrtpalyǵyna moıymaı, qaısarlyqpen qarsy turady. Tósek ústinde jatqan qalamyna qol sozady.
3 - suraq: - nege aqyn qalamyna qol sozdy?
- Sebebi, ómirlik nárin de dámin de nanyn da sol qalamnan tapty.
- Aqynnyń óleńderi teńiz, otan, saǵynysh, tabıǵat týraly.
- Eń alǵash jyr jınaǵy 1946 jyly «Saǵynysh» degen atpen jaryq kórdi.
Qazir bir top oqýshylar aqyn óleńderinen úzindi oqıdy.
1. Ǵabıt Aqerke – «Jaraly soldat monology»
2. Qýanyshbaı Qymbat – «Aral teńizi»
3. Naǵymash Gúlnafıs – «Abaıǵa arnaý»
Endi birde aqynǵa kompozıtor Shámshi Qaldaıaqovtan hat keledi. Hattyń mazmuny:
- Ýa, Zake! Saý salamat barmysyz?
- Sizge mynadaı suraǵym bar.
- Syr eliniń asyly ne?
Ne dep oılaısyńdar balalar?
- kúrish
- Durys aıtasyńdar, asyly kúrish eken.
- Zeınolla «Syr sulýy» degen ándi jazyp, Shámshi aǵamyzǵa hat arqyly jiberedi. Arada birneshe aı ótken soń sózi: Z. Shúkirovtiki, áni: Sh. Qaldaıaqovtiki dep «Syr sulýy» degen án dúnıege keledi.
Bı: «Syr sulýy» bir top qyzdar
Aqyn týraly qazaq halqynyń aqyn - jazýshylary bylaı deıdi. «Zeınolla birtýar talant», «Ol juldyz bolyp jandy da, juldyz bolyp qaldy da» Zeınolla jaıly aqyndardyń pikirimen tanystyramyn.
Bir top oqýshylar aqyn týraly aıtylǵan óleńderden úzindi oqıdy.
Sabaqty bekitý:
Zeınolla Shúkirovtyń jáne ushqan qustyń sýreti, Bógen eldi mekenindegi mektep. 2007 jyly 80 jasqa toldy. Aral qalasynda aqyndar aıtysy ótti. Onda Shynbergen Súleımenov bas júldeni jeńip alyp, avtokólik mindi.
Sh. Súleımenov:
Jyryńdy estip, jalyn bop bastalatyn,
Janaryńnan ajal da jasqanatyn.
Keıingi urpaq bilińder dál osyndaı,
Aralda ótken Zeınolladaı asqar - aqyn.
Keptelmegen ajaldyń alqymy máńgi,
Ózińsiz ómir - ózen olqy myna.
Jyrlaryń qaldy máńgi daýyl bolyp,
Dem bergen Aralyńnyń tolqynyna.
Ár joly, asqar shyńǵa atylyp tym,
Jatyr jyryń, men ómir otyn uqtym.
Máńgi ólmeıdi, asqar - aqyn, alyp tulǵa,
Beınesi Zeınolla aqyn Shúkirovtyń
You Might Also Like
