Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
"Erinshek" Shákárim Qudaıberdiuly
Ana tili
Yntymaqtastyq atmosferasyn qalyptastyrý
Trenıń erejelerimen tanystyrý.
1. Bir - birin syılaý.
2. Uzaq ýaqyt sóılemeý
3. Kóńildi bolý.

Shattyq sheńberi.

Topqa bólý
Bilimdiler toby
Eńbekqorlar toby
Zeıindiler toby

Úı tapsyrmasyn suraý
S. Muhanov kim?
Jylqy týraly áńgimeler, qosymsha derekter.
Qyzyǵýshylyqtaryn oıatý sózjumbaq

Suraqtar ------------------------------------Jaýaptyń bas árpi ----------Tolyq jaýap
Qazaqstan qaı materıkte ornalasqan? -------------------E ---------------Eýrazıa
San esim túri----------------------------------------------- R --------------Rettik
Inabatty, ıbaly sózine mándes sóz ----------------------İ ---------------İltıpatty
Anańnyń týysy --------------------------------------------N --------------Naǵashy
Jerdiń pishini qandaı? -------------------------------------SH -------------SHar tárizdi
....... tapqan nan tátti --------------------------------------E--------------- Eńbekpen
Jeti septiktiń sońǵysy ------------------------------------K--------------- Kómektes

Oı ashar
Shákárim týraly ne bilemiz?
Sh. Qudaıberdiuly 1858 jyly 11shildede Shyǵ. Qaz. oblysynda týylǵan. Qazaqtyń asa kórnekti aqyndarynyń biri. Jastaıynan ákesinen jetim qalǵan. Nemere aǵasy Abaı Qunanbaevtyń tárbıesinde ósedi.
Shákárim óleńderiń negizgi obektisi - adam. Ol adamdy jaqsy qasıetterge jetelep, jaqsy qasıetterdi qalyptastyrýǵa umtylady. Shákárim «Adam degen atyńda qalam deseń kún - tún demeı ǵylym izde» degen eken.

(sýreti kórsetiledi)
Aqyn jáne fılosof Shákárimniń (1858 - 1931) orys tilinde alǵash jaryq kórgen kitabynyń muqabasy
Shákárimniń shyǵarmalary

Oı qozǵaý
Erinshektik neden paıda bolady?
Salaqtyqtan
Erinshektik
Nadandyqtan

Erinshek sóziniń maǵynasy qandaı?
Óleńdi mánerlep oqý
Erinshekten – salaqtyq,
Salaqtyqtan – nadandyq...
Birinen – biri týady,
Joǵalar sóıtip adamdyq.
Júreıin deseń, turǵyzar,
Tósekke moıyn burǵyzar.
Analar da júr ǵoı dep,
Bireýdi mysal qylǵyzar.

İs qaldyrmas eseli –
Eń bilimniń keseli.
Kirse boıdan shyǵý joq,
Kún saıyn óser bes eli.
Tóbeńdi sóıtip tesedi,
Ornyqqan saıyn ósedi.
Ǵıbadat joq, óner joq,
Báriniń jolyn kesedi.
Erinshek taza júre almas,
Kiri – qolyn jýa almas.
Hareket joq, ǵylym joq,
Óz boıynan uıalmas.

Daýlassań jeldeı esedi,
Ózi aıtyp, ózi sheshedi.
Úıir bolǵan kisiler
Jan tynyshtyq desedi.
Jan tynyshtyq bul emes,
Jan deneniń quly emes.
Óziń baılap beresiń,
Jan jumysy ol emes.
Erinshek, ashý, qumarlyq –
Bulardy isten shyǵardyq.
Jamandyqtyń basy osy,
Kisi bolsa uǵarlyq...
Bilimdiler toby
Óleńge súıenip erinshek adamnyń boıyndaǵy jaǵymsyz qylyqtardy tolyqtyryp jazady
Eńbekqorlar toby
Erinshektik, jalqaýlyq týraly maqal - mátel jazady
Zeıindiler toby
Erinshektik, jalqaýlyq týraly avtordyń qorytyndy oıyn qandaı ekenin túsindiredi

Shákárim atamyzdyń óleńindegi, salaqtyq, nadandyq, erinshek, ashý, qumarlyqqa maǵynasy qarama - qarsy sózderdi tap.
(Tazalyq, adamdyq, eńbekqor, sabyr, qanaǵatshyl)

Osy taqyrypqa uqsas Abaı atamyzdyń qandaı óleńi bar?
Bes nárse
Asyq - Qashyq
Talap - Ósek
Eńbek - Ótirik
Tereń oı - Maqtanshaq
Qanaǵat - Erinshek
Raqym - Mal shashpaq

Túrtip alý
Qareket - áreket
Ǵıbadat - ónege
Kesel - sor, dert

Meniń túıgenim
Aqyn bizge ne aıtqysy kelgen?

Venn dıagramsy.
Erinshek Eńbekqor
Keri áser paraǵy
1. Sabaqta ne istedik?
2. Sabaqta ne úırendik?
3. Qandaı suraqtaryń bar?
Baǵalaý
Úıge tapsyrma
Óleńdi mánerlep oqý. Sh. Qudaıberdiuly týraly qosymsha derek jınaý. Áńgime qurastyrý
Kóńil bólgenderińizge rahmet!

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama