InfoHub Logo

Taqyryby: Qustar bizdiń dosymyz
Maqsaty: Balalarǵa áńgimeleý, uǵymdaryn keńeıtý, qustar týraly maǵlumat berý, oı-óristerin damytý, Otanyna, jerin, tabıǵatyn súıýge, qamqor bolýǵa tárbıeleý.
Damytýshylyq: Balalardyń oı - órisin damytý
Tárbıelik: Qustarǵa qamqor bolýǵa tárbıeleý
Ádis – tásil: Áńgimeleý, túsindirý, suraq – jaýap, sergitý – sáti, qorytyndylaý
Kórnekilik – qural: Sýret slaıd, ún taspa

Sabaqtyń barysy: Shattyq sheńber
Kúnniń kózi ashylyp,
Kókke shýaq shashady
Qutty qonaq kelipti
Tórimizge enipti
Amandasý úlkenge
Tárbıeniń basy ǵoı
Al, qanekeı bárimiz
Sálem deıik úlkenge
Sálemetsizder me, qonaqtar!
Balalar al endi oryndaryna jaıǵasa qoıyndar.

Búgingi oqý is - áreketi: Til damytý
Taqyryby: «Qustar bizdiń dosymyz»
Balalar eń aldymen biz ádemi ormanda júrgendeı bolaıyq.
- Balalar qazir jyldyń qaı mezgili?
- Qys mezgili
- Qys mezgili neshe aıdan turady?
- Qys mezgili úsh aıdan turady
- Óte jaqsy
- Qys aılaryn atańyzdarshy?
- Jeltoqsan, qańtar, aqpan
- Qys mezgiliniń qandaı ózgeristeri bar?
- Kún salqyn, boran soǵady, qar jaýady, muz qatady
- Óte jaqsy
- Balalar biz búgingi sabaqta qustar týraly áńgimeleımiz
Qustardyń túrleri óte kóp. Qustar tabıǵatqa sán beredi. Qustardyń áýeni tabıǵatty qulpyrtady, adamdardyń kóńil – kúıin kóteredi. Ózimizdiń jerimizde mekendeıtin qustar týraly aıtamyz.
- Balalar qustar eki topqa bólinedi eken?
- Qandaı topqa bólinedi eken?
- Qane kim aıtady
- Úı qustary jáne dala qustary
- Durys balalar
- Al úı qustaryna qandaı qustar jatady?
- Átesh, taýyq, úırek, qaz
- Óte jaqsy
- Nege úı qustary dep ataımyz?
- Sebebi olarǵa jem, sý berip úıde baǵamyz
- Óte jaqsy
- Úı qustarynyń qandaı paıdasy bar?
- Úı qustary bizge jumyrtqa beredi, etin jeımiz
- Óte jaqsy
- Al endi balalar jyl mezgilinde ózgerister bolǵanda qustar jyly jaqqa ushyp ketedi. Ketpeı qystap qalatyn qustar bar olar: qarǵa, torǵaı, kógershin, saýysqan. Sebebi olar sýyqqa shydamdy bolady.
- Jyly jaqqa ushyp ketetin qustar olardy jyl qusy dep aıtamyz. Sebebi kún salqyndaǵanda jyly jaqqa ushyp ketedi, kún jylyǵanda ushyp keledi. Olar aqqý, qarlyǵash, tyrna, toqyldaq, qaratorǵaı.
- Aqqý balalar 30 - 40 jyl ómir súredi eken. Bular juptasyp júredi eken. Ol kıeli qus. Halyq ańyzyna súıensek jylan da aqqýdyń jumyrtqasyna tımegen eken. Qazaq halqy sulý qyzdaryn aqqýǵa teńegen eken.
- Al mynaý qarlyǵash. Qarlyǵash adamǵa dos. Ol óziniń uıasyn, aýlanyń aınalasyna salady. Qarlyǵash adamǵa jaqsylyq tilep júredi jáne qaýip qaterden qorǵaıdy.
- Mynaý balalar toqyldaq
- Toqyldaq halyq orman emshisi dep ataıdy. Ol aǵashty qurt – qumyrsqadan tazartady.
- Al mynaý qaratorǵaı
- Qaratorǵaıdyń da paıdasy kóp. Shybyn shirkeıden qorǵaıdy.

Oıyn: « Qustar qaıda mekendeıdi»
Maqsaty: Balalar qustar qaıda mekendeıtiniń bilý kerek.
- Óte jaqsy balalar
- Balalar oryndaryna jaıǵasa qoıyn.
- Qustar arnalǵan óleń shýmaqtar bilemiz ba?
- Qane kim aıtady?

Qus sulýy aqqýym,
Tabıǵat kórkin sylaǵan
Myltyǵyn kezep esh mergen,
Atýǵa kózi qımaǵan
Sulýlyqty pash etip
Jyrlaǵan talaı aqyndar
Názik úndi, kól kórki
Qus patshasy men bolam

Men qarlyǵashpyn
Adamnyń turaǵymyn
Meken etip turamyn
Tazalaımyn úı – ishin
El aýzynda maqtaýly
Tazalyqshymyn tóselgen

Men torǵaımyn, torǵaımyn
Kel, senimen oınaımyn
Ulpa mamyq jınaımyn
Aıazda da tońbaımyn

Sıraǵy uzyn tyrnamyn
Tyrnaǵy uzyn tyrnamyn
Balyqty súzbeı,
Ustaıtyn shoqyp
Tumsyǵy bizdeı tyrnamyn

Tysqa shyqsam aýla qar
Basyp qapty mańaıdy
Tal basynan qarǵalar
Tamashalaı qaraıdy

Ala qanat saýysqanmyn
Jaýyr atqa jabysqanmyn
Uzyn quıryq saýysqanmyn
Qurtty shuqyp taýysqanmyn

Qanaty bar talmaǵan
Aspanda ushyp samǵaǵan
Jaýyn shybyn shirkeıden
Tabıǵatty qorǵaǵan

Men qorazbyn, qorazbyn,
Jalqaýlar men arazbyn
Tańdy buryn qarsy alyp
Eldi oıatam jar salyp

Men taýyq, taýyqpyn
Júremin men maqtanyp
Qus bolsam da ushpaımyn
Balapandy qorǵaımyn

Aq shańqan shaǵala
Aıdynda jaǵada
Sharq uryp júredi
Júze de biledi
Barlyǵyn qalaǵan
Ushyp kep, iledi
- Óte jaqsy
- Al endi men senderge jumbaq jasyraıyn. Muqıat tyńdaımyz
Jumbaq
Budyr – budyr balshyqty
Jınady da talshyqty,
Uqsatyp qamytqa,
Úı saldy jabyqqa. (Qarlyǵash)

Ushqany qyzyq jalpyldap
Ózi sondaı qarqyldaq (Qarǵa)

Burap qoıǵan saǵattaı
Aıqaılaıdy tań atpaı (Átesh)

Sýdan shyqsa baladaı
Táı – táı basyp qaladaı (Qaz)

- Balalar biz maqal – mátel bilemiz ba?
- Qane kim aıtady?
Qarǵa qarqyldasa, qysty shaqyrady
Qaz qańqyldasa jazdy shaqyrady

Qara qus basyp jeıdi
Suńqar shashyp jeıdi

Kókek óz atyn shaqyrady

Qus jetken jerine qonady

- Óte jaqsy balalar

Oıyn: «Mysyq pen torǵaılar»
Maqsaty: Balalardy shapshańdyqqa úıretý
- Óte jaqsy balalar oryndaryńa jaıǵasa qoıyńdar
- Al endi balalar tyıym sózder bilemiz ba?
- Qane kim aıtady?
Aqqýdy atpa
Dosyńdy satpa!
Qustyń uıasyn buzba!
Qustyń jumyrtqasyn jarma
- Óte jaqsy
- Balalar qustar jyly uıa salyp sonyń ishine jumyrtqa salady. Qustar jumyrtqasyn basyp balapan shyǵarady. Halqymyz qustardyń kelýine qarap boljamdar jasaǵan.
- Balalar biz boljam bilemiz ba?
- Qane kim aıtady?
Átesh jańbyrly kúni tań – ata shaqyrsa, kún ashylady
Qustar ertemen jem izdeýge shyqsa, kún jaýyn – shashyndy bolady.
Qarǵa jazda aýzyn ashyp qarqyldaı berse, naızaǵaı oınaıdy
Qustar kóńildene saırasa, kún ashyq bolady
- Óte jaqsy

Sergitý sáti
Kún bolyp shyǵamyz
Gúl bolyp ósemiz
Qustar bolyp ushamyz
Kóbelek bolyp qonamyz

- Óte jaqsy balalar
Qorytyndy:
- Balalar qustar neshege bólinedi?
- Ekige bólinedi
- Qandaı qustar bolyp bólinedi?
- Uı qustary jáne dala qustary
- Óte jaqsy
- Balalar úı qustarynyń qandaı paıdasy bar?
- Jumyrtqa beredi, etin jeımiz
- Al dala qustarynyń qandaı paıdasy bar?
- Tabıǵatty qorǵaıdy
- Óte jaqsy
- Búgingi sabaqqa óte jaqsy qatystyńdar
Osymen sabaǵymyz aıaqtaldy.