Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Qustar, qustar syzyltyp án salady...
Qustar, qustar syzyltyp án salady...
(Synyp saǵaty izdený - zertteý)

Maqsaty: Tabıǵatpen bite qaınasqan halyqtyń jerimizdegi qustar tirshiligine, olardyń túrli qasıet, erekshelikterine, qustardyń eń basty qasıetine nazar aýdarǵandyǵyn uǵyndyrý.
Sahnanyń bezendirilýi: Tabıǵat, baý – baqsha, aıdyn kóldiń sýreti, kól jaǵasyndaǵy jaıqalǵan quraq, gúlder, saıraǵan bulbul qustyń daýysy. Qorǵaýǵa alynǵan qustardyń sýretteri.

Kórinis: «Aıdyn shalqar kól»
Qatysýshylar: Aqqý
Tyrna
Qaz
Shaǵala
Muǵalim: - Balalar, qustardyń bizdiń ómirimizdegi alatyn orny qandaı?
– Bizdiń janymyzdy raqatqa nesimen bóleıdi?
- Qazaq atamyz adam boıyndaǵy eń sulý erekshelikterdi qustarǵa qalaı teńegen?
- Qandaı qustardyń atyn balalaryna qoıǵan?
Mine, biz, 1 sáýir «Qustar kúnine» baılanysty jyl saıyn qustar álemine zertteýler men saıahat jasaımyz. Tapsyrmalar aldyn - ala berilgen sondyqtan qazir, qandaı jetistikterge qol jetkizdik, nazar aýdaramyz. Qustar jaıly ne bildik, juptasyp bilgenimizdi ortaǵa salamyz.

İzdený nátıjesi:
1 jup - «Qarlyǵash»
Qara torǵaı kúni boıy uıasynan baý – baqshaǵa jáne keri qaraı uıasyna ushyp kelip júredi. Esep boıynsha kúnine 200 ret baryp keledi eken. Qarlyǵash jaz aılarynda mıllıonǵa jýyq shybyn – shirkeı ustaıdy. Bir jazdaǵy sur qarlyǵashtyń ustaǵan jándikterin bir syzyqtyń boıymen qoıatyn bolsaq, uzyndyǵy 1 kılometrge deıin jetedi. Qustar jándikter sıaqty sansyz kóp emes, biraq az da emes, shamamen 9 myńǵa jýyq túri bar. Keıbir qustardyń úlkendigi eki metrge jetse, keıbireýleri kóbelek pen ıneliktiń denesindeı ǵana. Salmaǵy birneshe gramǵa jetetini bolady.(1 slaıd)
2 jup - «Boztorǵaı»

Qustardyń arasynda balyqpen jáne jándiktermen qorektenetinderi bar. Al qustardyń ózimen nemese janýarlarmen qorektenetin jyrtqyshtary da kezdesedi. Sonymen birge tek qana ósimdikterdiń jemisterin azyq qylatyndary da jetkilikti. Qus ataýlary bireýiniń daýysyna ekinshisi túsine, úshinshisiniń tynys tirshiligine baılanysty qoıylǵan.
Qus denesi qaýyrsyndy, aldynǵy aıaqtary qanatqa aınalǵan janýardyń jalǵyz túri. Qustardyń tek keıbireýleri bolmasa barlyq túri ushady deýge bolady.
Túıequs, pıngvınderdiń de qanattary bar, biraq tolyq jetilmegen nemese ózgergen. Sondyqtan da ushýǵa qanattarynyń shamasy jetpeıdi.

Án «Qustar - bizdiń dosymyz»
3 jup - «Aqsuńqar» (2 slaıd)
Qustar jumyrtqa salyp, odan balapan shyqqansha jumyrtqany denesimen qyzdyryp basyp otyrady. Kóptegen qustardyń balapandary jumyrtqadan álsiz, jalańash, soqyr bolyp týady. Olar qanattanyp jetilgenshe uıada ata – anasynyń qamqorlyǵynda bolady. Taýyq, qur, úırek, qazdardyń balapandary jumyrtqadan shyqqanda úlpildegen júndi jáne kózi ashyq bolady.
İİ júrgizýshi: Aǵashtarǵa qarasam dem alamyn,
Aǵashtardan tazalyq taba alamyn.
Alystaǵy teńizdiń demin sezip,
Samǵaǵanyn kóremin shaǵalanyń.

Kórinis: «Qarlyǵash áýlıe»
Qatysýshylar: Tóle bı
Jońǵar sarbazy
Halyq ókilderi
4 jup - «Búrkit»

Qustardyń kóbisi tań atysymen oıanady da, keıbireýleri saıraı bastaıdy. Ár qustyń ózine tán ánderi bar. Solardyń ishinde eń ánshi qus – bulbul. Bulbul keshqurym jáne tań bozara bastaǵanda ádemi ánimen aınalany ásem áýenge bóleıdi.(3 slaıd) Tabıǵattyń jáne adamnyń ómirdegi qustyń mańyzy óte úlken. Qustar kóptegen tuqymdardy taratýshy, zıankes jándikter men kemirýshilerdi qorek etetin, keıbireýleri ósimdikterdi tozańdandyrady.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama