Sabaqtar toptamasyna jeti modýldi yqpaldastyrý
Qazaqstan Respýblıkasynyń pedagog qyzmetkerleriniń biliktiligin arttyrý kýrstarynyń úshinshi ( negizgi) deńgeı baǵdarlamasy oqýshylardyń qalaı oqý kerektigin úırenip, sonyń nátıjesinde erkin, ózindik dálel - ýájderin nanymdy jetkize biletin, yntaly, senimdi, synı pikir - kózqarastary júıeli damyǵan, sandyq tehnologıalarda quzyrlyq tanytatyn oqýshy retinde qalyptasýyn qamtıdy. Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa – muǵalim
Sabaqtar toptamasyna jeti modýldi yqpaldastyrý
Qazaqstan Respýblıkasynyń pedagog qyzmetkerleriniń biliktiligin arttyrý kýrstarynyń úshinshi (negizgi) deńgeı baǵdarlamasy oqýshylardyń qalaı oqý kerektigin úırenip, sonyń nátıjesinde erkin, ózindik dálel - ýájderin nanymdy jetkize biletin, yntaly, senimdi, synı pikir - kózqarastary júıeli damyǵan, sandyq tehnologıalarda quzyrlyq tanytatyn oqýshy retinde qalyptasýyn qamtıdy. Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa – muǵalim. Orta bilim berý júıesinde álemdik joǵary deńgeıge qol jetkizgen anaǵurlym tanymal oqytý ádistemeleri arasynda syndarly «konstrýktıvti» teorıalyq oqytýǵa negizdelgen tásil keń taraǵan. Syndarly oqytýdyń maqsaty - oqýshynyń pándi tereń túsiný qabiletin damytý, alǵan bilimderin synyptan tys jerlerde, kez kelgen jaǵdaıda tıimdi paıdalana bilýin qamtamasyz etý.
Bul baǵdarlama jeti modýlge saralanǵan.
1. Oqytý men oqýdaǵy jańa tásilder.
Onyń biri – dıalog. Dıalog negizinde oqytý men oqý oqýshylardyń ózara suhbattasýy jáne muǵalim men oqýshy arasyndaǵy dıalogtyń shákirtterdiń ózindik oı - pikirin júıeli damytýyna kómektesetin amal ekenin meńzeıdi. «Qalaı oqý kerektigin úırený» oqýshylarǵa oqýdy óz betinshe jalǵastyra alatyn bilim jınaý jaýapkershiligin túsinýge jáne ony óz moınyna alýǵa qalaı kómektesýge bolatynyn kórsetedi.
1-slaıd «Kóbelek»
2. Synı turǵydan oılaý bul oqýshylardyń synı turǵydan oılaýyn damytý jáne muǵalimderdiń synı turǵydan oılaýyn damytý. Balalardyń synı turǵydan oılaý qabiletterin tabýdy qajet etetin negizgi erekshelikter: utqyrlyq eń jaqsy túsiniktemeni tabýǵa umtylý, suraqtar qoıý, dálelderdi talap etý, belsendi. Synı turǵydan oılaýdyń kóptegen quraldary bar.
«Alty qalpaq», «Mıǵa shabýyl», «Kýbızm», «Eki túrli kúndelik», «BÚB» tb strategıalyq ádis - tásilder arqyly júzege asyrýǵa bolady. Eger de muǵalim ózi synı oılaı alsa, onyń shákirtide synı turǵydan oılaı alady.
2- slaıd
3. Oqytý úshin baǵalaý jáne oqýdy baǵalaý
Oqýdyń tıimdi baǵasyn jáne oqytý úshin tıimdi baǵany túsiný oqytý men oqýdaǵy barlyq jańa tásildermen tyǵyz baılanysty. Balalar ózderiniń túsinikterin qura alatyn belsendi oqýshylar bolatyn bolsa, onda muǵalimder úshin de osy túsiniktiń mánin bilý qajet, óıtkeni ol oqýda alǵa qadam basýǵa jáne oǵan qoldaý kórsetý úshin kerek. Baǵalaýdyń eki túri bar. Ol formatıvti ıaǵnı qalyptastyrýshy, sýmatıfti ol qorytyndy baǵa bolyp tabylady. Oqýshylardy madaqtap, únemi yntalandyryp otyrý kerek. Baǵalaý tehnıkasynyń túrleri «Ózin - ózi baǵalaý», «Eki juldyz, bir tilek», «Juptyq baǵalaý»
3 - slaıd
4. Oqytý men oqýda AKT – ny paıdalaný
AKT - ol muǵalimniń kómekshi quraly. Oqýshylarda sandyq tehnologıalarda quzyrlyq tanyta bilýleri qajet. AKT oqýshylarǵa ǵylymı uǵymdardy túsindirýdi jáne olardyń qabyldaýyn, túsinýin jeńildetýge múmkindik beredi.
5. Talantty jáne daryndy balalardy oqytý
Qazaqstannyń kórkeıýi úshin oqýshylardyń talanty men qabiletin ashyp, olardy oqytý barysynda damytý asa mańyzdy. Qazirgi tańda bilim berý salasynda joǵary jetistikterdi anyqtaıtyn jáne yntalandyratyn birqatar óńirlik, ulttyq, halyqaralyq saıystar men baǵdarlamalar júrgiziledi. Talant ol týa bitken qasıet, al daryn barlyq balalarda birdeı bola bermeıdi. Talantty jáne daryndy balalarǵa keńeıtilgen tapsyrmalar jáne deńgeılik tapsyrmalar berilip otyrady. Qazirgi tańda ınklúzıvti mektepter ashylyp tájirıbe jasalyp jatyr. Oqýda saý balalarmen qatar múmkindigi shekteýli balalarda birge oqylady.
4 - slaıd
6. Oqýshylardyń jas ereksheligine sáıkes oqytý.
Tanymdyq damý – balanyń oqý jáne problemalardy sheshý qabileti. Tanymdyq damý oqýǵa degen qabilettilik, sondaı – aq zeıin, sóz sóıleý daǵdylary, oılaý, negizdeý, jáne shyǵarmashylyq zıatkerlik sıaqty qabiletterdi damytýǵa jáne turaqtandyrýǵa qatysty. Atalǵan zıatkerlik qabiletter oılaý úderisteriniń sıpaty jáne jasyna qaraı olardyń ózgerý yqtımaldyǵy týraly mańyzdy aqparaty bar tanymdyq damý teorıasy negizinde sıpattalady.
5 - slaıd
7. Oqytýdy basqarý jáne kóshbasshylyq.
Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa muǵalim. Muǵalimniń ustanymynyń kózqarastaryn qalyptastyrý barysyna zor yqpal etedi, ol kózqarasy belgili bir sheshimderdiń qabyldanýy men synyptaǵy is - áreketterdi túsindirý kózi bolyp tabylady. Sondyqtan kez kelgen muǵalimniń oqytý quraldar onyń óz boljamdarynyń, bilimi men ustanymynyń, kózqarastarynyń jıyntyǵynan turýǵa tıis. Quzyrly muǵalimniń aldynda oqýshynyń jan dúnıesin jaqsy túsine bilý jóninde naqty mindetteme qoıyp otyr. Quzyrly oqytýdyń mańyzdy faktory muǵalimniń oqýshynyń taqyryptyń mánin óz betimen meńgerýin túsinýi men baǵalaı alýy bolyp tabylady. Osylaısha oqýshy da óziniń oqýy úshin jaýapty bola alady. Oqýshy mundaı jaýapkershilikti kóbinese sabaq berý barysynda muǵalim qalyptastyratyn ortada sezinip, qabyldaıdy. Muǵalimniń úsh kómekshi quraly bar. Ol bas, qol, júrek.
Bas - tuǵyrly teorıalyq bilimge negizdelgen jáne oqytý men oqýshylar týraly jetkilikti bilim bolýyn talap etedi.
Qol - jumys júrgizý, túzetý men oqytýdy baǵalaý sıaqty tásilder arqyly ıdeıalardy túsindire bilýdiń tehnıkalyq, tájirıbelik daǵdylarymen tásilderin bilýdi talap etedi.
Júrek - ustaz mamandyǵynyń etıkalyq jáne moraldyq qundylyqtaryn ustanady, shynshyl, batyl, tózimdi, oqýshylarǵa aıaýshylyq meıirim jáne qurmet kórsete biletin ádil adamdar.
6 - slaıd
Muǵalim suraq qoıýdyń ózin jete bilý kerek. «bastama – jaýap - keıingi áreket» mundaı jaǵdaıda synyptaǵy oqýshylardyń bilim alýyna yqpal etetin dıalogtik suhbat qurýǵa múmkindik berilmeıdi. Oqýshynyń bilim alýyn qoldaý úshin suraq qoıýdyń túrti bolý, synaqtan ótkizý jáne qaıta baǵyttaý sıaqty túrli tehnıkalaryn paıdalanýǵa bolady.
Túrtki bolý; túrtki bolýǵa arnalǵan suraqtar birinshi jaýap alý úshin jáne oqýshynyń jaýabyn túzetýge kómektesý úshin qajet.
Synaqtan ótkizý anaǵurlym tolyq jaýap berýge, óz oılaryn anyq bildirgen, óz ıdeıalaryn damytýǵa kómektesetindeı qurylýy qajet. «Siz mysal keltire alasyz ba?»
Qaıta baǵyttaý suraqty basqa oqýshylarǵa qaıta baǵyttaý « Kómektese alatyndar bar ma?» Dıalogtik tásil arqyly oqýshylar syndarly sóıleýge, oqýshylardyń shynaıy qyzyǵýshylyǵy men sezimderin anyqtaıdy, bilimge qushtarlyqty damytady, zertteýge yntalandyrady, oqýshylarǵa synı turǵydan oılaýǵa kómektesedi.
Sabaqtar toptamasyna jeti modýldi yqpaldastyrý
Qazaqstan Respýblıkasynyń pedagog qyzmetkerleriniń biliktiligin arttyrý kýrstarynyń úshinshi (negizgi) deńgeı baǵdarlamasy oqýshylardyń qalaı oqý kerektigin úırenip, sonyń nátıjesinde erkin, ózindik dálel - ýájderin nanymdy jetkize biletin, yntaly, senimdi, synı pikir - kózqarastary júıeli damyǵan, sandyq tehnologıalarda quzyrlyq tanytatyn oqýshy retinde qalyptasýyn qamtıdy. Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa – muǵalim. Orta bilim berý júıesinde álemdik joǵary deńgeıge qol jetkizgen anaǵurlym tanymal oqytý ádistemeleri arasynda syndarly «konstrýktıvti» teorıalyq oqytýǵa negizdelgen tásil keń taraǵan. Syndarly oqytýdyń maqsaty - oqýshynyń pándi tereń túsiný qabiletin damytý, alǵan bilimderin synyptan tys jerlerde, kez kelgen jaǵdaıda tıimdi paıdalana bilýin qamtamasyz etý.
Bul baǵdarlama jeti modýlge saralanǵan.
1. Oqytý men oqýdaǵy jańa tásilder.
Onyń biri – dıalog. Dıalog negizinde oqytý men oqý oqýshylardyń ózara suhbattasýy jáne muǵalim men oqýshy arasyndaǵy dıalogtyń shákirtterdiń ózindik oı - pikirin júıeli damytýyna kómektesetin amal ekenin meńzeıdi. «Qalaı oqý kerektigin úırený» oqýshylarǵa oqýdy óz betinshe jalǵastyra alatyn bilim jınaý jaýapkershiligin túsinýge jáne ony óz moınyna alýǵa qalaı kómektesýge bolatynyn kórsetedi.
1-slaıd «Kóbelek»
2. Synı turǵydan oılaý bul oqýshylardyń synı turǵydan oılaýyn damytý jáne muǵalimderdiń synı turǵydan oılaýyn damytý. Balalardyń synı turǵydan oılaý qabiletterin tabýdy qajet etetin negizgi erekshelikter: utqyrlyq eń jaqsy túsiniktemeni tabýǵa umtylý, suraqtar qoıý, dálelderdi talap etý, belsendi. Synı turǵydan oılaýdyń kóptegen quraldary bar.
«Alty qalpaq», «Mıǵa shabýyl», «Kýbızm», «Eki túrli kúndelik», «BÚB» tb strategıalyq ádis - tásilder arqyly júzege asyrýǵa bolady. Eger de muǵalim ózi synı oılaı alsa, onyń shákirtide synı turǵydan oılaı alady.
2- slaıd
3. Oqytý úshin baǵalaý jáne oqýdy baǵalaý
Oqýdyń tıimdi baǵasyn jáne oqytý úshin tıimdi baǵany túsiný oqytý men oqýdaǵy barlyq jańa tásildermen tyǵyz baılanysty. Balalar ózderiniń túsinikterin qura alatyn belsendi oqýshylar bolatyn bolsa, onda muǵalimder úshin de osy túsiniktiń mánin bilý qajet, óıtkeni ol oqýda alǵa qadam basýǵa jáne oǵan qoldaý kórsetý úshin kerek. Baǵalaýdyń eki túri bar. Ol formatıvti ıaǵnı qalyptastyrýshy, sýmatıfti ol qorytyndy baǵa bolyp tabylady. Oqýshylardy madaqtap, únemi yntalandyryp otyrý kerek. Baǵalaý tehnıkasynyń túrleri «Ózin - ózi baǵalaý», «Eki juldyz, bir tilek», «Juptyq baǵalaý»
3 - slaıd
4. Oqytý men oqýda AKT – ny paıdalaný
AKT - ol muǵalimniń kómekshi quraly. Oqýshylarda sandyq tehnologıalarda quzyrlyq tanyta bilýleri qajet. AKT oqýshylarǵa ǵylymı uǵymdardy túsindirýdi jáne olardyń qabyldaýyn, túsinýin jeńildetýge múmkindik beredi.
5. Talantty jáne daryndy balalardy oqytý
Qazaqstannyń kórkeıýi úshin oqýshylardyń talanty men qabiletin ashyp, olardy oqytý barysynda damytý asa mańyzdy. Qazirgi tańda bilim berý salasynda joǵary jetistikterdi anyqtaıtyn jáne yntalandyratyn birqatar óńirlik, ulttyq, halyqaralyq saıystar men baǵdarlamalar júrgiziledi. Talant ol týa bitken qasıet, al daryn barlyq balalarda birdeı bola bermeıdi. Talantty jáne daryndy balalarǵa keńeıtilgen tapsyrmalar jáne deńgeılik tapsyrmalar berilip otyrady. Qazirgi tańda ınklúzıvti mektepter ashylyp tájirıbe jasalyp jatyr. Oqýda saý balalarmen qatar múmkindigi shekteýli balalarda birge oqylady.
4 - slaıd
6. Oqýshylardyń jas ereksheligine sáıkes oqytý.
Tanymdyq damý – balanyń oqý jáne problemalardy sheshý qabileti. Tanymdyq damý oqýǵa degen qabilettilik, sondaı – aq zeıin, sóz sóıleý daǵdylary, oılaý, negizdeý, jáne shyǵarmashylyq zıatkerlik sıaqty qabiletterdi damytýǵa jáne turaqtandyrýǵa qatysty. Atalǵan zıatkerlik qabiletter oılaý úderisteriniń sıpaty jáne jasyna qaraı olardyń ózgerý yqtımaldyǵy týraly mańyzdy aqparaty bar tanymdyq damý teorıasy negizinde sıpattalady.
5 - slaıd
7. Oqytýdy basqarý jáne kóshbasshylyq.
Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa muǵalim. Muǵalimniń ustanymynyń kózqarastaryn qalyptastyrý barysyna zor yqpal etedi, ol kózqarasy belgili bir sheshimderdiń qabyldanýy men synyptaǵy is - áreketterdi túsindirý kózi bolyp tabylady. Sondyqtan kez kelgen muǵalimniń oqytý quraldar onyń óz boljamdarynyń, bilimi men ustanymynyń, kózqarastarynyń jıyntyǵynan turýǵa tıis. Quzyrly muǵalimniń aldynda oqýshynyń jan dúnıesin jaqsy túsine bilý jóninde naqty mindetteme qoıyp otyr. Quzyrly oqytýdyń mańyzdy faktory muǵalimniń oqýshynyń taqyryptyń mánin óz betimen meńgerýin túsinýi men baǵalaı alýy bolyp tabylady. Osylaısha oqýshy da óziniń oqýy úshin jaýapty bola alady. Oqýshy mundaı jaýapkershilikti kóbinese sabaq berý barysynda muǵalim qalyptastyratyn ortada sezinip, qabyldaıdy. Muǵalimniń úsh kómekshi quraly bar. Ol bas, qol, júrek.
Bas - tuǵyrly teorıalyq bilimge negizdelgen jáne oqytý men oqýshylar týraly jetkilikti bilim bolýyn talap etedi.
Qol - jumys júrgizý, túzetý men oqytýdy baǵalaý sıaqty tásilder arqyly ıdeıalardy túsindire bilýdiń tehnıkalyq, tájirıbelik daǵdylarymen tásilderin bilýdi talap etedi.
Júrek - ustaz mamandyǵynyń etıkalyq jáne moraldyq qundylyqtaryn ustanady, shynshyl, batyl, tózimdi, oqýshylarǵa aıaýshylyq meıirim jáne qurmet kórsete biletin ádil adamdar.
6 - slaıd
Muǵalim suraq qoıýdyń ózin jete bilý kerek. «bastama – jaýap - keıingi áreket» mundaı jaǵdaıda synyptaǵy oqýshylardyń bilim alýyna yqpal etetin dıalogtik suhbat qurýǵa múmkindik berilmeıdi. Oqýshynyń bilim alýyn qoldaý úshin suraq qoıýdyń túrti bolý, synaqtan ótkizý jáne qaıta baǵyttaý sıaqty túrli tehnıkalaryn paıdalanýǵa bolady.
Túrtki bolý; túrtki bolýǵa arnalǵan suraqtar birinshi jaýap alý úshin jáne oqýshynyń jaýabyn túzetýge kómektesý úshin qajet.
Synaqtan ótkizý anaǵurlym tolyq jaýap berýge, óz oılaryn anyq bildirgen, óz ıdeıalaryn damytýǵa kómektesetindeı qurylýy qajet. «Siz mysal keltire alasyz ba?»
Qaıta baǵyttaý suraqty basqa oqýshylarǵa qaıta baǵyttaý « Kómektese alatyndar bar ma?» Dıalogtik tásil arqyly oqýshylar syndarly sóıleýge, oqýshylardyń shynaıy qyzyǵýshylyǵy men sezimderin anyqtaıdy, bilimge qushtarlyqty damytady, zertteýge yntalandyrady, oqýshylarǵa synı turǵydan oılaýǵa kómektesedi.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Organızmderdiń kóbeıýi jáne jeke damýy
