Sábıt Muqanov Kóksheniń kórinisi
Sabaqtyń taqyryby: Sábıt Muqanov Kóksheniń kórinisi
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Sábıt Muqanov jaıly málimetterdi tyńdaı otyryp, jańa maǵlumattar alýyna jaǵdaı týǵyzý, mátinniń taqyryby men ıdeıasyn ashý, mazmunyn meńgere otyryp avtor sheberligin tanýyna kómektesý, taldaı bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Shyǵarmashylyq jumystar arqyly oılaý qabiletiniń damýyna, til baılyǵynyń artýyna yqpal jasaý, óz betinshe zertteý, taldaý jumystaryna mashyqtanyp, túıindi oı, ózindik pikir qalyptastyrýyna jol ashý.
Tárbıelik: Bolashaqta ózindik kózqarasy tolyq qalyptasqan, dúnıetanymy keń, bilim, bilik daǵdysy joǵary, shyǵarmashylyq baǵytta óz betimen jumys jasaı alatyn, biliktiligi, tanymy, mádenıeti, tózimdiligi joǵary, tabıǵattyń janashyry bolatyn jas jetkinshekti tárbıeleý.
Mindeti: oqýshylar mátindi taldaıdy, tapsyrmalar arqyly ózdiginen oı
qosady.
Ózekti másele: oqýshylardyń mádenıetti tilmen naqty, dáleldi sóıleýin qalyptastyrý.
Tıpi: jańa sabaq.
Túri: izdendirý.
Kórnekiligi: taqyrypqa baılanysty sýretter, aqyndardyń sýretteri, kitap
kórmesi, beınetaspa, úntaspa, ınteraktıvti taqta.
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, mýzyka.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Slaıd 1.
1. Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
- Balalar, búgin bizde erekshe sabaq, óıtkeni bizdiń sabaǵymyzǵa kóp qonaqtar kelip otyr. Endeshe ózimizdiń bilimimizdi jaqsy jaqtarynan kórsete bileıik.
2. Kezekshiniń jaýabyn tyńdaý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
Slaıd 2. Áýelbek Qońyratbaev. Kıiktiń aılasy
1. Mátindi bólikter arqyly mazmundaý
— Ań men janýarlardyń óz jaýlarynan qorǵanatyn qarýy.
— Kıikterdiń sýatqa kelýi.
— Qasqyrlardyń shabýyly.
— Tekeniń aılasy.
— Dala erkesi – Aqbóken.
Slaıd 3.
2. Úı tapsyrmasy boıynsha oqýshylardyń shyǵarmashylyq jumysy
«Qasqyrlar» — Syzdykova Madına
«Kıikter» — Keńesova Ásel
Slaıd 2.
3. Úı jumysyna qorytyndy jasaý.
Klaster qurý
Qasqyr – jyrtqysh;
azý tisti;
et jeıdi.
Kıik – júırik tabıǵat kórki;
shóp jeıdi;
momyn.
Aqbókenderdiń san jaǵynan basymy – Betpaqdala — Arys toby.
Bul aqbókenderdiń mekeni – Qaraǵandy, Aqtóbe, Qyzylorda, Jambyl, Mańǵystaý oblystarynyń elsiz jazyqtary. Kıikter mamont dáýirinen bergi kele jatqan ejelgi janýarlar. Bul ásem janýarlar qazirgi ýaqytta joıylyp ketý qaýpinde tur Sebebi, brakonerler óz paıdasy úshin, ıaǵnı múıizinen dári jasaý maqsatynda olardy aıaýsyz qyrýda. Sondyqtan dalanyń erke janýary - kıik quryp ketpeýi úshin, qazirgi tańda biraz jumystar iske asyrylýda.
Tabıǵattyń qatal zańy: Kúshtiler álsizderdi jeńedi;
Bul da tabıǵattyń zańy: Kúsh biriktirmese álsizder dúnıeden quryp keter edi.
4. Oqýshylardyń birlik taqyrybyna daıyndap kelgen maqaldaryna taldaý jasaý:
Kúsh - birlikte.
Yntymaq júrgen jerde, yrys birge júredi.
Az da biter, kóp te biter, tatýlyqqa ne jeter.
Uıymdasqan utady.
Baılyq baılyq emes, birlik - baılyq.
Sergitý sáti
Aspanǵa qarap aı kórdik,
Tómen qarap jer kórdik.
Ońǵa, solǵa burylyp,
Egemendi el kórdik!
İİİ. Jańa sabaq
Slaıd 3.
1. - Oqýshylar, sender qandaı aqyn - jazýshylardy bilesińder?
- Olardyń qandaı shyǵarmalaryn bilesińder?
- Búgin sender asa kórnekti jazýshy - Sábıt Muqanovpen tanysasyńdar jáne onyń «Kóksheniń kórinisi» taqyrybyndaǵy mátinin oqyp tanysamyz.
Sabaqtyń maqsatymen tanystyrý.
Slaıd 4.
2. Dáptermen jumys Búgingi kúndi jazý. Sabaqtyń taqyrybyn jazý.
3. S. Muqanovtyń sýretimen tanystyrý
Muqanov Sábıt Muqanuly (1900 - 1973) — qazaq ádebıetiniń negizin qalaýshylardyń biri, qoǵam qaıratkeri, Qazaqstannyń halyq jazýshysy, Qazaqstan Ǵylym akademıasynyń akademıgi.
Qazirgi Soltústik Qazaqstan oblysy Jambyl aýdany Sábıt Muqanov atyndaǵy aýylda týǵan.
Áke shesheden jastaı jetim qalyp, balalyq shaǵyn aýqatty aǵaıyndaryna jaldanyp, qoı baǵýmen ótkizgen Sábıt óziniń talaptanýymen hat tanyǵanymen, muǵalim aldyn kórip, júıeli bilim ala almaıdy. Aýyl moldasynan oqyp, hat tanyǵan. Jasynan el aýzyndaǵy jyr - tolǵaýlardy, qıssa - dastandardy jattap, maqamdap aıtyp úırengen. 14 - 15 jasynan óleń - jyrdy aýyzsha da, jazyp ta shyǵara bastaıdy. Tek on segizge tolǵanda, Omsk qalasyna baryp, muǵalimder kýrsynda oqýǵa múmkindik týady. Ony bitirgennen keıin aýylǵa baryp, biraz muǵalim bolady.
Ol 80 myń jolǵa jýyq lırıkalyq óleń, 20 - ǵa tarta poema, birneshe poves pen roman, kóptegen áńgime, ocherkter, 10 - nan astam pesa, joǵary oqý oryndaryna arnalǵan oqýlyqtar, qazaq mádenıetiniń tarıhy jáne etnografıasy týraly zertteý eńbekter, taǵy basqa san - salaly kitaptar jazdy.
1. Qazaqstan poshtalyq markasy, 2000 jyl
2. Almaty qalasynda Sábıt Muqanovqa arnalǵan eskertkish
3. 100 jyldyǵyna oraı shyǵarylǵan kúmis teńge, 2000 jyl
Sábıt Muqanovtyń qazaq ádebıetiniń altyn qoryna qosqan talantty shyǵarmalarynyń biri. «Sulýshash» poemasy, «Botagóz» poemasy.
5. S. Muqanovqa arnalǵan kórmemen tanystyrý.
Slaıd 5. Kókshetaý
1. Muǵalimniń kirispe sózi: Kókshetaý týraly túsinik berý
Saryarqanyń soltústiginde, Kókshetaý qyratynyń soltústik - shyǵys bóliginde oqshaý ornalasqan, jaqpartasty, ormandy - kóldi taý. Eń bıik jeri – Kókshe shoqysy (947 m).
Demalys oryndary
«Kókshetaý ulttyq tabıǵı saıabaǵy», “Býrabaı” kýrorty, “Oqjetpes”, “Shýchınsk” sanatorııleri, “Jeke Batyr”, “Golýboı Zalıv”, t. b. demalys úıleri, oqýshylar lagerleri ornalasqan.
Ulttyq saıabaqtyń ósimdikter álemi men janýarlar dúnıesi alýan túrli. Janýarlardy aýlaýǵa tyıym salynǵan. Munda bıotehnıkalyq jumystar júrgiziledi: jabaıy ańdarǵa arnap pishen, aǵash japyraqtary men butaqtary daıyndalady, tuz sebilgen alańdar jasalady. Saıabaq jerinde týrızm jaqsy damyǵan. Týrıser shet elderden de kelip osy jerlerde dem alady.
Oqýlyqpen jumys
2. Kóksheniń kórinisi – úntaspadan tyńdaý.
Slaıd 6. — Sózdik jumysy:
Gaýhar — asyl tas
Seleý – shóptiń aty
Kókoraı shalǵyn – jaıqalyp ósken qalyń shóp
Quz – bıik jartas
Saǵym – alystaǵy kórinis, eles
Sábıt Muqanov Kóksheniń kórinisi júkteý
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Sábıt Muqanov jaıly málimetterdi tyńdaı otyryp, jańa maǵlumattar alýyna jaǵdaı týǵyzý, mátinniń taqyryby men ıdeıasyn ashý, mazmunyn meńgere otyryp avtor sheberligin tanýyna kómektesý, taldaı bilýge úıretý.
Damytýshylyq: Shyǵarmashylyq jumystar arqyly oılaý qabiletiniń damýyna, til baılyǵynyń artýyna yqpal jasaý, óz betinshe zertteý, taldaý jumystaryna mashyqtanyp, túıindi oı, ózindik pikir qalyptastyrýyna jol ashý.
Tárbıelik: Bolashaqta ózindik kózqarasy tolyq qalyptasqan, dúnıetanymy keń, bilim, bilik daǵdysy joǵary, shyǵarmashylyq baǵytta óz betimen jumys jasaı alatyn, biliktiligi, tanymy, mádenıeti, tózimdiligi joǵary, tabıǵattyń janashyry bolatyn jas jetkinshekti tárbıeleý.
Mindeti: oqýshylar mátindi taldaıdy, tapsyrmalar arqyly ózdiginen oı
qosady.
Ózekti másele: oqýshylardyń mádenıetti tilmen naqty, dáleldi sóıleýin qalyptastyrý.
Tıpi: jańa sabaq.
Túri: izdendirý.
Kórnekiligi: taqyrypqa baılanysty sýretter, aqyndardyń sýretteri, kitap
kórmesi, beınetaspa, úntaspa, ınteraktıvti taqta.
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, mýzyka.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Slaıd 1.
1. Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
- Balalar, búgin bizde erekshe sabaq, óıtkeni bizdiń sabaǵymyzǵa kóp qonaqtar kelip otyr. Endeshe ózimizdiń bilimimizdi jaqsy jaqtarynan kórsete bileıik.
2. Kezekshiniń jaýabyn tyńdaý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
Slaıd 2. Áýelbek Qońyratbaev. Kıiktiń aılasy
1. Mátindi bólikter arqyly mazmundaý
— Ań men janýarlardyń óz jaýlarynan qorǵanatyn qarýy.
— Kıikterdiń sýatqa kelýi.
— Qasqyrlardyń shabýyly.
— Tekeniń aılasy.
— Dala erkesi – Aqbóken.
Slaıd 3.
2. Úı tapsyrmasy boıynsha oqýshylardyń shyǵarmashylyq jumysy
«Qasqyrlar» — Syzdykova Madına
«Kıikter» — Keńesova Ásel
Slaıd 2.
3. Úı jumysyna qorytyndy jasaý.
Klaster qurý
Qasqyr – jyrtqysh;
azý tisti;
et jeıdi.
Kıik – júırik tabıǵat kórki;
shóp jeıdi;
momyn.
Aqbókenderdiń san jaǵynan basymy – Betpaqdala — Arys toby.
Bul aqbókenderdiń mekeni – Qaraǵandy, Aqtóbe, Qyzylorda, Jambyl, Mańǵystaý oblystarynyń elsiz jazyqtary. Kıikter mamont dáýirinen bergi kele jatqan ejelgi janýarlar. Bul ásem janýarlar qazirgi ýaqytta joıylyp ketý qaýpinde tur Sebebi, brakonerler óz paıdasy úshin, ıaǵnı múıizinen dári jasaý maqsatynda olardy aıaýsyz qyrýda. Sondyqtan dalanyń erke janýary - kıik quryp ketpeýi úshin, qazirgi tańda biraz jumystar iske asyrylýda.
Tabıǵattyń qatal zańy: Kúshtiler álsizderdi jeńedi;
Bul da tabıǵattyń zańy: Kúsh biriktirmese álsizder dúnıeden quryp keter edi.
4. Oqýshylardyń birlik taqyrybyna daıyndap kelgen maqaldaryna taldaý jasaý:
Kúsh - birlikte.
Yntymaq júrgen jerde, yrys birge júredi.
Az da biter, kóp te biter, tatýlyqqa ne jeter.
Uıymdasqan utady.
Baılyq baılyq emes, birlik - baılyq.
Sergitý sáti
Aspanǵa qarap aı kórdik,
Tómen qarap jer kórdik.
Ońǵa, solǵa burylyp,
Egemendi el kórdik!
İİİ. Jańa sabaq
Slaıd 3.
1. - Oqýshylar, sender qandaı aqyn - jazýshylardy bilesińder?
- Olardyń qandaı shyǵarmalaryn bilesińder?
- Búgin sender asa kórnekti jazýshy - Sábıt Muqanovpen tanysasyńdar jáne onyń «Kóksheniń kórinisi» taqyrybyndaǵy mátinin oqyp tanysamyz.
Sabaqtyń maqsatymen tanystyrý.
Slaıd 4.
2. Dáptermen jumys Búgingi kúndi jazý. Sabaqtyń taqyrybyn jazý.
3. S. Muqanovtyń sýretimen tanystyrý
Muqanov Sábıt Muqanuly (1900 - 1973) — qazaq ádebıetiniń negizin qalaýshylardyń biri, qoǵam qaıratkeri, Qazaqstannyń halyq jazýshysy, Qazaqstan Ǵylym akademıasynyń akademıgi.
Qazirgi Soltústik Qazaqstan oblysy Jambyl aýdany Sábıt Muqanov atyndaǵy aýylda týǵan.
Áke shesheden jastaı jetim qalyp, balalyq shaǵyn aýqatty aǵaıyndaryna jaldanyp, qoı baǵýmen ótkizgen Sábıt óziniń talaptanýymen hat tanyǵanymen, muǵalim aldyn kórip, júıeli bilim ala almaıdy. Aýyl moldasynan oqyp, hat tanyǵan. Jasynan el aýzyndaǵy jyr - tolǵaýlardy, qıssa - dastandardy jattap, maqamdap aıtyp úırengen. 14 - 15 jasynan óleń - jyrdy aýyzsha da, jazyp ta shyǵara bastaıdy. Tek on segizge tolǵanda, Omsk qalasyna baryp, muǵalimder kýrsynda oqýǵa múmkindik týady. Ony bitirgennen keıin aýylǵa baryp, biraz muǵalim bolady.
Ol 80 myń jolǵa jýyq lırıkalyq óleń, 20 - ǵa tarta poema, birneshe poves pen roman, kóptegen áńgime, ocherkter, 10 - nan astam pesa, joǵary oqý oryndaryna arnalǵan oqýlyqtar, qazaq mádenıetiniń tarıhy jáne etnografıasy týraly zertteý eńbekter, taǵy basqa san - salaly kitaptar jazdy.
1. Qazaqstan poshtalyq markasy, 2000 jyl
2. Almaty qalasynda Sábıt Muqanovqa arnalǵan eskertkish
3. 100 jyldyǵyna oraı shyǵarylǵan kúmis teńge, 2000 jyl
Sábıt Muqanovtyń qazaq ádebıetiniń altyn qoryna qosqan talantty shyǵarmalarynyń biri. «Sulýshash» poemasy, «Botagóz» poemasy.
5. S. Muqanovqa arnalǵan kórmemen tanystyrý.
Slaıd 5. Kókshetaý
1. Muǵalimniń kirispe sózi: Kókshetaý týraly túsinik berý
Saryarqanyń soltústiginde, Kókshetaý qyratynyń soltústik - shyǵys bóliginde oqshaý ornalasqan, jaqpartasty, ormandy - kóldi taý. Eń bıik jeri – Kókshe shoqysy (947 m).
Demalys oryndary
«Kókshetaý ulttyq tabıǵı saıabaǵy», “Býrabaı” kýrorty, “Oqjetpes”, “Shýchınsk” sanatorııleri, “Jeke Batyr”, “Golýboı Zalıv”, t. b. demalys úıleri, oqýshylar lagerleri ornalasqan.
Ulttyq saıabaqtyń ósimdikter álemi men janýarlar dúnıesi alýan túrli. Janýarlardy aýlaýǵa tyıym salynǵan. Munda bıotehnıkalyq jumystar júrgiziledi: jabaıy ańdarǵa arnap pishen, aǵash japyraqtary men butaqtary daıyndalady, tuz sebilgen alańdar jasalady. Saıabaq jerinde týrızm jaqsy damyǵan. Týrıser shet elderden de kelip osy jerlerde dem alady.
Oqýlyqpen jumys
2. Kóksheniń kórinisi – úntaspadan tyńdaý.
Slaıd 6. — Sózdik jumysy:
Gaýhar — asyl tas
Seleý – shóptiń aty
Kókoraı shalǵyn – jaıqalyp ósken qalyń shóp
Quz – bıik jartas
Saǵym – alystaǵy kórinis, eles
Sábıt Muqanov Kóksheniń kórinisi júkteý
You Might Also Like
