InfoHub Logo

5 klass. Ádebıet.
İ. Sabaqtyń taqyryby: Sábıt Muqanov "Lashyn" áńgimesi
İİ. Sabaqtyń maqsaty: S.ábıt Muqanov "Lashyn" áńgimesiniń oı-túıinin, taqyryby men ıdeıasyn ashý
İİİ. Sabaqtyń mindeti: b) Áńgime mazmunyn, keıipkerler syryn tanytý
t) Oqýshylardyń"ańshylyq", "saıatshylyq" týraly qyzyǵýshylyǵyn oıatý
d) Oqýshylardy júıeli mazmundaı bilýge daǵdylandyrý;
İÚ. Sabaqtyń túri: izdenis sabaǵy
Ú. Sabaqtyń tıpi: jańa uǵymdy meńgertý
Úİ. Ádisi: Sóz ádisi (túsindirmeli, baıandaý, taldaý, deńgeılik tapsyrmalar, toptastyrý strategıasy, senkýen ádisi)

Úİİ. Sabaqtyń barysy: 1) Uıymdastyrý bólimi (2 mınýt)
2) Úı tapsyrmasyn suraý; a) M. Áýezov "Aqyn qonaqtary"
Sholý suraqtary:
a) Áńgime qalaı bastalyp edi?
á) Áńgime keıipkerleri kimder?
b) Abaıdyń syrt kelbeti qalaı sýrettelgen?
v) Abaıdyń syrqatynan aıyǵýyna ne sebep boldy?
g) Zere men Uljan áńgimeleri
d) Qutty qonaq jyrlary
e) Barlas bergen bata. Batanyń qazaq tárbıesindegi máni
ı) Qonaqtarǵa rızalyq

Aktýaldaý: Jaqsy, balalar, osy áńgimede Abaıdyń ómiriniń bir kezeńi-balalyq shaǵy týraly aıtylady. Sebebi, M. Áýezovtiń balalyq shaǵy da osy aýylda ótken edi. Abaı óleńderinen jastaı nár alyp, syryna qanyq edi. Sondyqtan, M. Áýezov Abaı týraly, onyń ómiri týraly kósilte jazýynyń da bir syry osynda jatsa kerek. Endi keıbir jazýshylarymyz ózi bastan keshken oqıǵalardy, balalyq shaǵyn ózi jazady. Ony "avtobıografıalyq áńgime" dep te ataıdy. Sondaı shyǵarmalardyń biri-S. Muqanovtyń "Ómir mektebi" romany. Biz búgin sol romannyń úzindisimen tanysamyz.

Jańa sabaq: S. Muqanov 1900 jyly Soltústik Qazaqstanda dúnıege kelgen. Moldadan oqyp saýat ashqan. Abaıdyń, Ǵ. Toqaıdyń shyǵarmalaryn súısine oqyp, odan tálim alǵan. Omby qalasynan muǵalimdik oqýdy bitiredi. Shyǵarmalary: "Móldir mahabbat", "Aqqan juldyz", "Balýan Sholaq", "Botagóz" t. b. Endi biz búgin ótkeli otyrǵan"Ómir mektebi"- nen alynǵan úzindi "Lashyn"- da
- Biz lashyn týraly burynnan bilemiz be?
- Iá, áńgime qalaı bastalǵan edi?
- Balǵabaıdyń Ahmeti kim?
-"Atbegi", "Qusbegi" degenimiz kimder?
- Lashyn kelbeti áńgimede qalaı sıpattalady?
- Lashyndy ańǵa qaı mezgilde salady?
- Úırek alý tásili
- Lashynnyń túrleri
- Qazdy alý tásili
- Dýadaq qandaı qus?
- Qus salýdyń qyzyqty kezeńi qandaı?
- Ahmettiń aılasy qandaı?
- Bizdi tańqaldyrǵan qýanysh
Damytý: Deńgeılik tapsyrmalar:
1-deńgeı: Áńgimeden lashynnyń, Ahmettiń portretin taýyp jaz.
2-deńgeı: Saıatshylyq degendi qalaı túsinesiń? Ańshylyq týraly maqal-mátelder jaz.
3-deńgeı: "Saıatshylyq – ómirdiń bir qyzyǵy" (oı-tolǵaý jazý)
Jeke oqýshylarmen jumys: Árbir qustyń saıraý dybys ártúrli.
Olaı bolsa, qane, oılanyp kórelik:
Suńqar sańqyldaıdy
Qaz...
Búrkit shańqyldaıdy
Úırek...
Qur, kepter quryldaıdy
Qarǵa...
Japalaq barqyldaıdy
Shaǵala...
Aqqý suńqyldaıdy
Tyrna...
Qarlyǵash shıqyldaıdy
Torǵaı...
Saýysqan shyqylyqtaıdy
Taýyq...
Batpyldaq batpyldaıdy
Kókek...
2) Áńgimede qandaı kásip týraly aıtylady? "Qusbegilikke"qatysty qandaı kásibı sózder bar? Tomaǵa, dabyl, dabyldatý, saıatshylyq, sańǵý, ottaý, tuǵyr, bıalaı sózderiniń mánin ashý kerek.
(Deńgeılik tapsyrmalardy tekserý)
Bekitý: Myna úzindiden teńeý sózderdi terip jazyńdar:
Lashyn denesiniń bar kólemi judyryqtaı ǵana, biraq qanat, quıryǵymen tutas alǵanda súńgýir qaıyqtaı up-uzyn kórinetin, mańdaıy jaıpaqtaý kelgen, tumsyǵy jolbarystyń tyrnaǵyndaı ıilgen, sarǵylt saýsaqtarynyń basyna ımıe bitken surǵylt tuıaqtarynyń ushy egelgen bizdeı ótkir, jazǵan qanatynyń ush jaǵy ip-istik bop ketken, quıryqtary saýysqandaı uzynsha. (judyryqtaı, qaıyqtaı, jolbarys tyrnaǵyndaı, bizdeı, saýysqandaı)
Qorytý: "Bir qyzyq isim eken sum jalǵanda" dep Abaı aıtpaqshy, Abaı óleńine nazar aýdaralyq. (1-2 shýmaǵyn oqytý) (Qanatty sózder arqyly qorytý)
Lashyn
(Sıpattama berý)
Ne? Qandaı? Qashan? Qaıda? Ne isteıdi?
Lashyn jyrtqysh shildede ańǵa túsedi.
Úıge tapsyrma: a) Áńgimeni oqý, mazmundaý
á) Ańshylyq týraly maqal-mátelder jazyp kelý
b) Dýadaq, úırek, qaz týraly málimet jınaý
Oqýshylardyń eńbegin baǵalaý.