InfoHub Logo

Túrik-Islam memleketteriniń eń úlkenderiniń biri — Sáljúk memleketi Oǵyzdardyń Úshoq tarmaǵynyń qynyq taıpasyna jatady. H ǵasyrda Seıhýn (Syrdarıa) ózeniniń boıyndaǵy Jent qalasynan bastaý alatyn Sáljúk memleketi batysqa jyljyp Anadolyǵa deıingi aımaqtardy baǵyndyrady.

26 tamyz 1071 j Anadoly jerindegi sheshýshi shaıqas retinde belgili Malazgırt soǵysynda ımperator İV Romen Dıogenniń bastaýyndaǵy Vızantıalyqtardyń 200000 áskerin 30000 áskermen kúıretken Sáljúk patshasy Alparslan Anadolydaǵy túrkilerdiń óktemdigin qýattap naqtylap beredi. Qazirgi Túrkıa eliniń negizin qalaǵan osy Sáljúk memleketi bolyp tabylady. Vızantıany jeńip Anadoly jerlerine kirgen túrkiler qonystanǵan birshama jerlerge óz ataýlaryn qoıǵandyǵy aıtylady. Búginderi Túrkıada túrki taıpalarynyń esimderi bolǵan «Qaıy», «Qynyq» dep atalatyn birneshe eldi-mekender kezdesedi.

Býrsa ákimshilik aımaǵyna qarasty «Keles» aýdany turǵyndarynyń júzderi Orta Azıa halyqtaryna qatty uqsap keledi. Osy eldi-mekenniń ataýynyń da negizi Ońtústik Qazaqstandaǵy Keles ózeninen kelip shyǵady eken. Orta Azıadan Anadolynyń Býrsa óńirine qonystanǵan «Qaıy» taıpasynyń qoıǵan esimi bolyp tabylady. Túrkıadaǵy Aqteńizge quıatyn Seıhan jáne Jeıhan ózenderiniń ataýy da Orta Azıadan qonys tepken ata-babalarymyzdyń Seıhýn (Syrdarıa) jáne Jeıhýn (Amýdarıa) ózenderine uqsatyp qoıǵan ataýlary bolyp tabylady. Ońtústik Qazaqstan oblysyndaǵy Arys ózeniniń syńary Túrkıada «Aras» ózeni bolyp keledi. Túrkıadaǵy Denızlı ákimshilik aımaǵyna qarasty «Tavas» aýdany da Jambyl oblysyndaǵy Talas ózeniniń ataýynan keletini, ǵasyrlar ótip osy sekildi kópshilik ataýlardyń ózgeriske ushyraǵandary jaıly keltire bersek mysaldar óte kóp...

---